De Fabel van de illegaal 44/45, voorjaar 2001
Auteur: Jan Tas
Op 3 februari 2001 organiseerden informatiecentrum De Vrije Zone en vluchtelingenorganisatie ASKV/SV in Amsterdam een manifestatie "Geen mens is illegaal". Naar aanleiding daarvan besloot een groep studenten actie te gaan voeren tegen de uitvoering van de Koppelingswet op de Universiteit van Amsterdam (UvA).
De op 1 juli 1998 ingevoerde Koppelingswet sluit mensen zonder verblijfspapieren uit van allerlei sociale voorzieningen via de koppeling van databestanden van de overheid. De Koppelingswet zorgt ervoor dat alleen wie papieren heeft mag studeren aan de universiteit, een soort selectie op herkomst. Zo wordt de UvA een verlengstuk van de IND.
De Koppelingswet wordt door het universiteitsbestuur gebruikt om het aantal aanmeldingen van studenten van buiten de EU terug te dringen en is voornamelijk gericht tegen studenten uit Marokko. Ingevoerde maatregelen zijn onder meer: instelling van de toelatingseis Engels, heffing van administratiekosten voor het nachecken van diploma's, en de eis van een verblijfstitel.
In een verklaring stelden de actievoerende studenten dat "het college van bestuur van de UvA heeft besloten om mee te werken aan de uitvoering van de Koppelingswet. Deze wet is discriminerend en in strijd met het Europese verdrag voor de rechten van de mens, en hoort niet uitgevoerd te worden op een academische instelling met een maatschappelijke verantwoordelijkheid." De studenten kondigden prikacties op de universiteit aan.
In Leiden zei het universiteitsbestuur in september 1998 de Koppelingswet te willen boycotten. Men riep daarbij het verzet van professor Cleveringa en een aantal studenten in herinnering, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in staking gingen uit protest tegen de uitsluiting van joden van de Leidse universiteit. Dat protest bleek later overigens toch niet zo heel principieel, want veel van de studenten gingen vervolgens aan andere universiteiten studeren die evengoed joden weerden.1 Bijna 60 jaar later bleek het universiteitsbestuur nog minder standvastig. Amper 4 dagen na de aankondiging van de boycot krabbelde men alweer terug.2 Het bestuur was namelijk bij de minister van Onderwijs op het matje geroepen.
Noot