De Fabel van de illegaal 54/55, najaar 2002

Auteur: Jan Tas


De rechtse gedoogcultuur

"We zijn te tolerant geweest", jammeren de leidende opiniemakers voortdurend. Links en "de allochtonen" zouden zich niet voldoende aan de regels houden. "In de geest van Pim" wil het nieuwe kabinet daar nu paal en perk aan stellen. Maar inmiddels is er een nieuwe "gedoogcultuur" ontstaan, waarbij opiniemakers en beleidsmakers bijna alles mogen zeggen, zolang het maar rechts is. En waarbij de regering steeds vaker zelf wetten en grondrechten mag schenden.

Vooral het Paarse kabinet zou volgens Pim Fortuyn verantwoordelijk zijn geweest voor de "linkse gedoogcultuur". In werkelijkheid ging het echter om een regering die keihard optrad tegen "allochtonen" via bijvoorbeeld de invoering van de Koppelingswet en de nieuwe "Vreemdelingenwet". En het was juist die regering die de trend zette met het zelf overtreden van wetten. Zo werd er toen al een noodwet ingevoerd tegen bolletjesslikkers die volgens sommige rechtswetenschappers zelfs tegen de Grondwet inging. Op grond van deze voor een jaar geldige noodwet mochten meerdere vermeende bolletjesslikkers tegelijk in 1 cel worden opgesloten, kwam er een onwettig streng gevangenisregime en zijn er speciale onderzoeksbevoegdheden ingevoerd tegen mensen die van en naar de Antillen reizen.1

Deze overtreding van de Grondwet met een noodwet werd destijds door de regering gerechtvaardigd door te wijzen op het "cellentekort". Bolletjesslikkers zouden te vaak naar huis gestuurd worden. Het nieuwe kabinet wil de noodwet nu zelfs uitbreiden en ook gaan toepassen op kortgestraften en illegalen. Dat zou niet anders kunnen, zegt men, omdat anders duizenden gevangenen vervroegd vrijgelaten zouden moeten worden.2 Ook de nieuwe regering van CDA, LPF en VVD hecht dus weinig aan de rechten van burgers, en meent die naar believen te kunnen schenden.

Cameratoezicht

De vermoedelijke dader van de aanslag op Fortuyn, Volkert van der G., wordt als aanleiding gebruikt om de rechten van verdachten steeds meer de nek om te draaien. Zo kreeg Van der G. een camera in zijn cel en wordt hij nu 24 uur per dag in de gaten gehouden. Toen later bleek dat zulk cameratoezicht volgens de wet niet mocht, veranderde demissionair minister van Justitie Korthals de wet gewoon. Voortaan mag de directeur van een gevangenis overgaan tot cameratoezicht "indien bij ontvluchting of schade aan de gezondheid van de gedetineerde grote maatschappelijke onrust zou ontstaan".3 Er is echter geen enkele aanwijzing dat Van der G. zou willen ontsnappen. Toch heeft de beroepscommissie van de raad voor Strafrechtstoepassing het bezwaar van zijn advocaten afgewezen en de maatregel zodoende alsnog gelegitimeerd. Door de aangepaste wet worden in principe ook de rechten van alle andere gevangenen geschonden.

Opiniemakers en beleidsmakers pleiten er openlijk voor om de wet verder te overtreden en de rechten van Van der G. nog meer aan te tasten, zoals zijn recht op lichamelijke onschendbaarheid. Terwijl Van der G. uit protest tegen het cameratoezicht 2 maanden in hongerstaking was, werd er namelijk stevig over gediscussieerd of hij dwangvoeding zou moeten krijgen. Dwangvoeding is levensgevaarlijk omdat hongerstakers dan een slang ingeplant krijgen die rechtstreeks de maag ingaat. Hongerstakers mogen van de wet vastleggen dat niemand bij hun actie mag ingrijpen, maar CDA, LPF, VVD en Leefbaar Nederland vonden dat er voor Van der G. een uitzondering gemaakt moest worden. Terwijl de artsenorganisatie KNMG haar leden opriep om zich aan de wet te houden en niet mee te werken aan dwangvoeding, boden de LPF-fractieleden en artsen G. Jukema en M. Zvonar zich aan om het voedsel persoonlijk bij Van der G. door de strot te komen duwen.4

Zwijgrecht

Ook het wettelijk gegarandeerde zwijgrecht van Van der G. staat ter discussie. LPF-fractielid Fred Schonewille pleitte ervoor om dat ook maar af te schaffen. Volgens hem kan "een verdachte niet worden gedwongen te spreken, maar van het afschaffen van het zwijgrecht gaat wel een signaal uit".5 Dat ging de meerderheid van de Tweede Kamer te ver. Maar omdat Van der G. volhardde in zijn zwijgen, heeft men wel zijn vriendin voor 5 dagen gevangen genomen. Marteling gaat nog te ver, maar het onwettig gijzelen van gezinsleden kennelijk niet.

Maar het kan nog erger. De docent ethiek A. von Schmid kreeg zowel in De Volkskrant als in Trouw de gelegenheid om te pleiten voor de doodstraf, en dus voor het afschaffen van het recht op leven. Ofschoon grondwettelijk verboden, acht Von Schmid het afwijzen van de doodstraf "in flagrante tegenspraak met het principe van rechtsgelijkheid dat aan de basis van ons rechtssysteem ligt".6 De doodstraf lijkt nu nog een stap te ver, maar het feit dat 42 procent van de Nederlanders er voor is en dat lieden als Von Schmid alle ruimte krijgen om de doodstraf te promoten doet vrezen voor de toekomst.

Artikel 1

Ook in de strijd tegen migratie lijkt de nieuwe regering bereid wetten te overtreden. Fortuyn moest in het voorjaar nog opstappen bij Leefbaar Nederland omdat hij artikel 1 van de Grondwet, dat discriminatie verbiedt, buitenspel wilde zetten. Maar onlangs bleek de minister van Vreemdelingenzaken en Integratie Nawijn dat ook te willen. Die zei namelijk jonge criminelen van Marokkaanse afkomst, maar met een Nederlands paspoort, naar Marokko te willen verbannen. Nadat hij werd teruggefloten, kwam hij met een nieuw plan: heropvoedingskampen in het buitenland. "Ik maak mij niet alleen zorgen over Marokkanen, ook over Antillianen. Wat dacht je van kampen voor Antillianen op de Antillen?" 7

Alle mogelijke uiterst rechtse en racistische praat wordt dus tegenwoordig gedoogd, maar dat geldt niet voor extremistische imams. Die wil het kabinet zonder meer hun wettige verblijfsrecht afnemen als ze oproepen tot de jihad, of als ze beweren dat mannen hun vrouwen mogen slaan. Als het maar tegen "allochtone criminaliteit" gaat, lijkt het de overheid trouwens steeds meer vrij te staan om de wet te overtreden. Zo mag de Amsterdamse politie 1.500 "allochtone" jongeren van de straat halen zonder dat ze iets misdaan hebben. Het is al voldoende als ze "bekend zijn bij de politie". Rechten hebben die jongeren kennelijk niet meer.8

Preventief fouilleren

Onder het Paarse kabinet werd in 2000 in de Rotterdamse Millinxbuurt een grote actie gehouden waarbij iedereen preventief gefouilleerd werd. Later bepaalde de rechter dat de politie zo de wet had overtreden. Preventief fouilleren is verboden, want daardoor worden grondrechten geschonden. Daarom werd onlangs een nieuwe wet aangenomen in de Tweede Kamer die preventief fouilleren wel toestaat. Direct zijn er toen "allochtonen"-wijken aangewezen in Amsterdam en Den Helder waar preventief fouilleren toegestaan is. Ook werden er weer 2 grootschalige acties uitgevoerd in Rotterdamse wijken waar veel "allochtonen" wonen. Volgens T. Harreman, voorzitter van de Rotterdamse deelgemeente Delfshaven, hoeven we echter niet bang te worden, want "het is verder het professionele gevoel van de diender op straat, dat bepaalt wie wel en wie niet wordt gefouilleerd".9 Nou, dat zal veel "allochtonen" gerust stellen!

Noten

Terug