De Peueraar 35/36, juli/augustus 1993

Auteur: Petra

Waar hou jij je zoal mee bezig?

Kraakfeesten en -kroegen trekken veel mensen aan. Bij politiekere activiteiten is dat veel minder het geval. Hieronder gaat Petra, betrokken bij De Invalshoek, op dit fenomeen in. Een aanzet tot een discussie.

Na 3 jaar Invalshoek zit het me dan toch zo hoog dat ik een stuk in de Peueraar wil schrijven over "wie houdt zich waarmee bezig in Leiden, en waarom". In dit stuk gaat het me niet om alle Leidenaren. Ik wil me beperken tot die Leidenaren die zich begeven in de radicaal-linkse scene. Niet dat ik zo gelukkig ben met waar bijvoorbeeld GroenLinksers zich mee bezig houden. Maar van mensen die zich aangesproken voelen door radicaal-linkse ideeën had ik andere dingen verwacht dan wat ik tot nu toe heb mee gemaakt.

Als ik het heb over de scene bedoel ik de mensen die zich op de een of andere manier bezighouden met dingen als kraken, kraakontbijt/lunch/avondeten/swing, demonstraties, en (meestal: of) info-middag/avond/blad/café. Natuurlijk is niet iedereen over één kam te scheren. De mensen die ik tot de scene reken maken voor een deel dezelfde keuzen, voor een deel ook niet. Ik stel voor dat iedereen zelf maar bedenkt in hoeverre hij/zij zich aangesproken voelt door dit stuk. De frustratie over "het wie doet waar wat" is bij tijd en wijle, bij mij en de mensen om me heen, bijzonder groot. Maar ik zal mijn best doen een brief te schrijven die het begin van een discussie kan zijn, als anderen die discussie ook willen voeren. Ik zal beginnen met uit te leggen waar de frustratie vandaan komt. Deze heeft vooral te maken met de geringe interesse voor de meeste thema-avonden, manifestaties en demonstraties. Deze staat schrijnend tegenover de interesse voor swingavonden/optredens van bands. Al is een feest 2 dagen vantevoren verzonnen, "iedereen" weet ervan, en komt.

Welke activiteiten trokken mensen...?

Om positief te beginnen zal ik eerst de activiteiten noemen waarbij de opkomst motiverend was. De thema-avond "Tussen verleiden en verkrachten" bracht veel mensen op de been. Deze avond werd georganiseerd door een aantal vrouwen in De Invalshoek. Het ging over het verkracht worden door bekenden. Ook op andere bijeenkomsten die te maken hadden met de machtsverschillen tussen mannen en vrouwen kwamen veel mensen af, zoals een avond over vrouwenhandel. Een andere thema-avond in De Invalshoek waar veel mensen op af kwamen ging over de filosofie van Indianen. Is dat waar mensen van dromen: Indianen die in harmonie leven met elkaar en de natuur? Op een video-avond die redelijk wat mensen trok, werd er een video over extreem-rechts vertoond.

Demonstraties waar ik redelijk wat mensen zag waren het protest tegen het verlagen van uitkeringen, een protest tegen het opsluiten van demonstranten, het lawaai-protest tegen de komst van staatssecretaris Kosto naar Leiden. En de onlangs gehouden actie tegen het Vreemdelingen Administratie Systeem van De Invalshoek. Activiteiten die veel mensen trekken en waar veel mensen enthousiast mee bezig zijn, zijn de activiteiten die ik al eerder noemde rond kraken, en het kraakspreekuur KSUL.

...en welke niet?

De volgende thema-middagen/avonden trokken weinig mensen: een avond in het Volkshuis over het daadwerkelijke hier en nu verzet van Indianen tegen laagvliegende F16's, een thema-middag over extreem-rechts in de Turkse Arbeidersvereniging HTIB, thema-avonden over Koerdistan en Oost-Timor in De Invalshoek en de onlangs gehouden thema-middag in de HTIB over hoe je 'illegale' arbeiders kunt ondersteunen. De demonstraties die weinig Leidse mensen trokken waren bijvoorbeeld tegen de bezetting van Oost-Timor door Indonesië en tegen het racisme binnen de PvdA.

Waar ligt het verschil in belangstelling aan?

Dan de ultieme vraag: waar ligt dit verschil in belangstelling aan? Ik begin met de thema-middagen in de HTIB en die in het Volkshuis. Was dat omdat dit niet in "scene-gebied" werd gehouden. Als je niet verder komt dan je eigen wereldje, dan blijft dat wereldje wel heel klein. Dan zul je niet leren van mensen die anders, of misschien wel hetzelfde, denken. Of zijn er mensen die denken dat ze alles al weten? Misschien is dat het antwoord op de vraag waarom mensen eerder naar een actie dan naar een thema-avond komen. Als dat het antwoord is, vind ik dat totaal belachelijk. Dat is net zulke onzin als de krant niet lezen omdat je al weet wat erin staat. De wereld is dynamisch, er veranderen dingen. De wereld begrijpen houdt meer in dan weten dat er machtsverschillen liggen tussen man en vrouw, Noord en Zuid, rijk en arm hier. Om daar iets van te begrijpen zul je je je leven lang moeten verdiepen in wat er gebeurt. Pas dan zul je er zelf ook iets aan kunnen veranderen. Als je inderdaad al alles weet is het jammer dat je andere mensen van zoveel wetenswaardigheden niet mee laat genieten. Anderen zullen niet van jou kunnen leren als je in je subculturele hokje blijft. En gezamenlijk verzet zit er dan al helemaal niet in.

Iets anders dat zou kunnen meespelen in de verschillende interessen is het verschil tussen de mensen in wiens positie je je kunt inleven en de mensen waarbij je dat niet kunt. Oost-Timor en Koerdistan zijn blijkbaar te ver weg om je er betrokken bij te kunnen voelen. Hoe dichtbij je eigen uitkering is behoeft geen uitleg. En het thema "Tussen verleiden en verkrachten" zit de helft van de mensheid letterlijk op de huid. De sympathie voor Indianen is blijkbaar vrijblijvend, een avond over hun idealen mijmeren is nooit weg. Maar luisteren naar hun alledaagse strijd tegen de F16's is blijkbaar een overdosis realiteit, en die staat dan te ver van mensen af.

Om ook verantwoordelijkheid bij De Invalshoek te leggen: blijkbaar zijn wij niet in staat om duidelijk te maken wat de verbanden zijn tussen de positie van een willekeurige kraker en een man in Oost-Timor (ik noem de mannen omdat het vrouwen beter lukt hun posities met elkaar te verbinden, getuige de opkomst bij een avond over vrouwenhandel). Wij zijn blijkbaar ook niet in staat om duidelijk te maken dat wat wij doen "leuk" is. Dat wij succesjes halen en daar blij mee zijn. Zoals we over onze reactie op Leiden Stad van Vluchtelingen tevreden zijn (zie het ingezonden stuk van De Invalshoek waarin we deze tegencampagne evalueren). En hoewel we heel hard werken, en daarom misschien wat saai lijken, kunnen we het onderling best gezellig hebben.

Of is het een mix van factoren die bepaalt of mensen ergens op af komen of niet, waarbij het centrale woord is: trend! Is de Invalshoek ooit "in" geweest? Zijn extreem-rechts en illegalen "in"? Blijkbaar niet als je er iets over organiseert op een plek waar nooit iemand van de scene komt, zoals de HTIB.

Ik denk dat er nog iets mee speelt: het verlangen direct resultaat te hebben. Hier kan ik me iets bij voorstellen. Maar wat dacht je dan, dat de wereld in een jaar verandert? Om echt iets te veranderen moet je volhouden. Werkelijk resultaat zie je niet zo snel. En je zult er dingen voor moeten doen die minder leuk lijken dan plaatjes draaien op een kraakswing. Je zult moeten vergaderen, en dingen lezen die op het eerste gezicht niet zo interessant lijken.

Ik denk dat dit een rol speelt bij alles wat er rond kraken gebeurt. Je kraakt een pand en je gaat er wonen, of je organiseert er activiteiten. Natuurlijk vind ik het belangrijk dat mensen betaalbaar (samen) kunnen wonen, eten en feesten. Maar het zijn wel dingen die het meest te maken hebben met jezelf. Niet met Koerden of iets anders moeilijks, maar met jou. In het plekje dat jij gecreëerd hebt kun jij dan weer in een subcultuur leven. Ik geloof er niet in dat de wereld beter wordt van een scene die bij elkaar gaat kraakontbijten/lunchen en swingen. Ik denk niet dat wat de scene nu voorstelt de moeite is om bij elkaar te houden met dit soort activiteiten. Mij is niet gebleken dat daar ooit andere activiteiten uit zijn ontstaan. De meeste mensen die zich met deze activiteiten bezighouden organiseren niet veel anders. Dat vind ik er het kwalijke van. Want om de wereld te verbeteren is veel meer nodig dan een scene die het leuk heeft met elkaar.

Al met al, willen jullie eigenlijk wel verzet, verzet in de betekenis van het collectief werken aan veranderingen in deze maatschappij? Ik betwijfel het. Hoewel ik erg blij was met de opkomst bij de actie tegen het Vreemdelingen Administratie Systeem. Verandert er toch iets? Willen jullie wel werken aan veranderingen in deze maatschappij? Zou iemand me dan uit willen leggen hoe?

Reacties kwamen er op dit stuk van N., Martijn, Amari en Irene.

Terug