Nederlandse staat aangeklaagd wegens apartheid in het onderwijs

De twintigjarige K. heeft op 16 september de overheid gedagvaard, omdat hij zonder verblijfsrecht geen stage mag lopen en daardoor zijn opleiding niet kan afronden. Zijn advocaat Jelle Klaas stelt dat de overheid daarmee het recht op onderwijs schendt. De zaak van de Surinamer wordt ondersteund door de VARA-Ombudsman, de Utrechtse steungroep STIL en de kinderrechtenorganisatie Defence for Children.

De ROC-leerling K. lijdt aan sikkelcelziekte en heeft daarom een verblijfsvergunning op medische gronden aangevraagd. In het kader van zijn studie wil hij stage lopen bij de Triodos Bank, die hem ook graag wil aannemen als stagiair. Maar minister Henk Kamp van Sociale Zaken vindt dat het recht op onderwijs niet het recht op stage lopen omvat. Om stage te lopen is volgens de regels een werkvergunning vereist. Bedrijven en instellingen die leerlingen als K. zonder werkvergunning een stageplek geven, riskeren een hoge boete. Kamp weigert K. zo’n vergunning te geven en sluit hem daarmee uit van de mogelijkheid om zijn opleiding af te ronden. Ondanks een breed protest tegen deze vorm van apartheid houdt de hufterige minister zijn poot stijf. Eerder al liet de kampioen in het weigeren van werkvergunningen liever aardbeien verrotten dan dat hij vergunningen wenste te geven aan Bulgaren en Roemenen om die aardbeien te plukken.

Namens K. beroept Klaas zich op diverse internationale mensenrechtenverdragen, zoals het Europees Verdrag voor de Bescherming van de Rechten van de Mens, het Internationaal Verdrag voor Economische, Sociale en Culturele Rechten, en het UNESCO-verdrag tegen discriminatie in het onderwijs. Mocht K. er niet in slagen om in Nederland zijn recht te halen, dan zal Defence for Children hem steunen om de klacht voor te leggen aan het UNESCO-comité dat toeziet op de naleving van het verdrag. Zo kan Nederland alsnog op de vingers worden getikt wegens apartheid in het onderwijs. De kinderrechtenorganisatie maakt deel uit van de coalitie “Naar een toegankelijk onderwijs”, waarin diverse steungroepen en belangenorganisaties strijden voor het recht op onderwijs voor kinderen en jongeren zonder verblijfsrecht.

De VARA-Ombudsman besteedde in december 2010 al aandacht aan deze kwestie. De oplossing is simpel: stage moet erkend worden als vorm van onderwijs. Dan is er geen werkvergunning meer nodig. Maar ondanks toezeggingen van ministers uit eerdere kabinetten vindt Bruin I het toch niet nodig dat jongeren zonder verblijfsrecht stage mogen lopen en hun diploma kunnen behalen. In juni 2011 nam de Tweede Kamer een motie aan om het kabinet alsnog te bewegen om stages voor jongeren als K. mogelijk te maken. Kamp blijft halsstarrig weigeren om die motie uit te voeren.

Harry Westerink