Het Gaza-plan van Trump

Het Witte Huis beweert dat haar plan “de oorlog” in Gaza onmiddellijk zou beëindigen als beide partijen het zouden aanvaarden, aldus de traditionele media. Maar het gaat niet om een vredesplan. Dit plan is een plan voor de annexatie van Gaza als mandaatgebied door de VS en Israël. Het plan creëert alle omstandigheden waaronder Israël uiteindelijk de macht in Gaza kan overnemen en de genocide kan voortzetten.

Het plan heeft wel veel weg van een vredesplan. Het bevat bepalingen over het terugtrekken van troepen, het uitwisselen van gevangenen, amnestie voor Hamas-strijders en het toelaten van voeding, water en hulpmaterialen. Dit is allemaal niet zo opvallend.

Maar dan zijn er de bepalingen over hoe Gaza geregeerd gaat worden. De volgorde is daarin verraderlijk: niet het “apolitieke Palestijnse comité” wordt het hoogste orgaan, maar de Raad van Vrede (Board of Peace). Voorgezeten door Donald Trump, en ook Tony Blair zit erin.

Wie zit er nog meer in die raad? Wat zijn precies de taken en bevoegdheden van die raad? Wie gaan ze benoemen in het comité? Dat is, zoals zoveel in dit plan, vaag. Daardoor bevat het plan weinig garanties, en heel veel handelingsvrijheid voor die zogenaamde Raad van Vrede.

Deze manier van regeren heeft veel weg van de oude “trustschappen” onder de VN. Dit waren feitelijke koloniën die bestuurd werden door andere landen, meestal hun voormalige koloniale overheersers.

Hoe goed werd er voor die trusts gezorgd? Zoals je verwacht van een koloniale regering. De VS hield Micronesië als een trust nadat ze dat van Japan hadden veroverd in de Tweede Wereldoorlog, en gebruikte deze gebieden om kernwapens te testen.

De trustschappen waren opvolgers van het mandaatsysteem van de Volkerenbond. Palestina is geen onbekende met dat mandaatsysteem. Het was een Britse mandaatkolonie, tot het grondgebied in 1948 deels aan Israël werd gegeven.

Hoe lang blijft dit het geval? Volgens het plan: totdat de Palestijnse Autoriteit de regering van Gaza kan overnemen en voldaan heeft aan de eisen uit het 2020-plan van Trump, waarvan de onderstaande bepalingen een onderdeel zijn:

Dit stuk noemt ook hoe de “herontwikkeling” (een vastgoedterm; zie ook “wederopbouw”) van Gaza eruit zal zien. Hoe dat eruit zal zien, is ook weer heel vaag, en daarmee zullen Trump en Blair veel vrijheid hebben om die ‘ontwikkeling’ zelf vorm te geven.

Daarin is de naam van Blair opvallend. Hij was betrokken bij het plan om van Gaza een “Rivièra” te maken: een kapitalistische hel van techbedrijven en toerisme, vooral gebaseerd op investeringen van buiten.

En Trump zelf is natuurlijk een vastgoedbaas, die geen problemen heeft om zich met goede vastgoeddeals om te laten kopen. Onder hem kan het bestuur van Gaza ongelofelijk corrupt worden, met geldelijke inmenging van onder andere Qatar en Saoedi-Arabië.

Deze angst wordt alleen maar vergroot door het punt dat wordt samengewerkt met grondleggers van de “miracle cities”, waarmee waarschijnlijk wordt gedoeld op Neom. Dat is een enorm vastgoedproject in Saoedi-Arabië, met even enorme corruptieproblemen.

Daarnaast: als het doel van het plan is om te regeren “om investeringen aan te trekken”, dan weten we hoe dat zal gaan: inperking van vakbondsrechten en slechte omstandigheden voor werkers in Gaza, met weinig regulering van investerende bedrijven.

Waarbij het risico ook nog bestaat dat Israël zelf veel gaat investeren in Gaza, met als gevolg dat het economisch leven in Gaza misschien wel grotendeels in Israëlische handen komt te liggen. Dit zou ook kolonisatie mogelijk maken, zoals in de Westelijke Jordaanoever.

De tweede grote klap die het plan geeft is dat Gaza compleet gedemilitariseerd moet worden, wat in feite betekent dat Hamas de wapens neer moet leggen. Die volledige ontwapening zal Gaza compleet weerloos maken tegen toekomstige Israëlische aanvallen.

Deze afspraak heeft wat dit betreft veel weg van het Verdrag van München, waarin Tsjecho-Slowakije werd opgedragen om het Sudetenland te ontwapenen. Het Sudetenland bevatte de grensforten van Tsjecho-Slowakije en de annexatie maakte het land onverdedigbaar.

In München had Duitsland beloofd de nieuwe grenzen van Tsjecho-Slowakije te respecteren, maar een paar maanden later viel Duitsland alsnog binnen en werd Tsjechië volledig geannexeerd.

Dit risico bestaat ook in Gaza. Volgens het plan komt er een International Stabilization Force om de veiligheid te garanderen, maar het Israëlische leger zal een grote rol blijven houden in Gaza tot alle “terreur” is uitgeschakeld. Dat is weinig anders dan nu.

Daarnaast betekent de demilitarisering van Gaza en de bezetting door de VS dat Israël een vrijere hand krijgt in de Westelijke Jordaanoever, een gebied dat Israël al heel lang wil annexeren.

Het plan komt uiteindelijk hierop neer: Tony Blair en Donald Trump bepalen de economische toekomst van Gaza, en mogen het verkopen aan de hoogste bieder. Hamas moet eenzijdig demilitariseren, en wordt daarmee compleet afhankelijk van Israël.

Dan kan men wel zeggen dat niemand “verplicht” zal worden om Gaza te verlaten, maar dat betekent weinig als Palestijnen in Gaza tot een onderdrukte onderklasse worden gemaakt in dienst van buitenlandse investeerders en toeristen. Wellicht willen mensen dan wel uit zichzelf weg.

Het legt het grondwerk voor een toekomstige annexatie. Als Gaza straks helemaal in handen is van buitenlandse (wellicht grotendeels Amerikaanse en Israëlische) investeerders, en Israël eist het op… denken we dan echt dat Trump en Blair dat tegen zullen houden?

Dit is geen vredesplan. Het is de voortzetting van de genocide met geprivatiseerde middelen. Het is annexatie van Gaza onder een andere naam, in voorbereiding van de formele annexatie over een paar jaar. Het is appeasementpolitiek.

Dat is ook duidelijk uit de taal die Trump en Netanyahu gebruiken over “de deal”. Hamas moet het accepteren, anders geeft de VS een carte blanche aan Israël om “te doen wat moet gebeuren”; het voortzetten van de genocide.

Daarom: sluit je aan bij de Rode Lijn. Want we moeten ons verzetten tegen genocide, zionisme en kolonisatie, welke vorm deze ook aannemen.

Voetnoot: dit alles betekent niet dat het plan geweigerd moet worden door Hamas of de Palestijnen in Gaza. Daar gaan wij sowieso niet over. Het is hoe dan ook belangrijk dat mensen weer toegang hebben tot voeding, water en medicijnen, dat er een einde komt aan deze hel. Dit plan betekent geen vrede, en de strijd voor een vrij Palestina zal doorgaan.

Bo Salomons

(Dit artikel verscheen eerder als draadje op Bluesky.)