Uit de oude doos: Nazi-Duitsland was ook een veilig land

Er werden in 1938 direct zeshonderd man extra Grenspolitie ingezet om vluchtelingen die de grens over wisten te komen alsnog op te pakken. Onlangs kreeg het “Mobiel Vreemdelingen Toezicht” van de Marechaussee 550 extra agenten voor dezelfde taak: Koerden tegenhouden. De regering beweerde glashard dat de joden om “economische redenen” hierheen kwamen en dus “geen eigenlijke vluchtelingen” waren. Verder was men van mening dat de komst van joden naar ons land maar antisemitisme zou aanwakkeren en de werkgelegenheid in gevaar zou brengen. De andere Europese landen sloten ook hun grenzen en als Nederland daar niet aan mee zou doen, “dan zouden alle vluchtelingen door dat ene open gat Nederland binnenkomen”. Aldus Colijn over wat nu door de regering “aanzuigende werking” genoemd wordt. Er werden politiemensen naar nazi-Duitsland gestuurd om in ogenschouw te nemen of Duitsland wel echt onveilig was. Die constateerden “dat de bevolking zeer rustig was”, en dat “behalve de vernielingen niets op gewelddadig verzet tegen de joden duidde.” Een ambtsbericht’ waar het huidige ministerie van Buitenlandse Zaken nog een puntje aan kan zuigen. Er werden ook maatregelingen genomen tegen wat nu “mensensmokkel” wordt genoemd. In een overheidscommuniqué van 16 november 1938 staat: “Afgekeurd moet worden het gedrag der Nederlanders die per auto of per trein joodse kinderen naar Nederland pogen over te brengen.” Joden die na de “Anschluss” uit Oostenrijk naar Nederland vluchtten waren ook niet welkom. Die hadden volgens de regering ook in een tussenliggend land asiel kunnen aanvragen. Tegenwoordig noemt men dat het “veilige derde landen”-principe. De joodse vluchtelingen, die het wel lukte illegaal’ Nederland binnen te glippen, werden ook aangepakt. Er kwam een landelijk registratiesysteem voor gevluchte joden, waarin tevens Chinezen en zigeuners werden opgenomen: het Centraal Bevolkingsregister van de Rijksinspectie. Dat ontstond door koppeling van de gemeentelijke bestanden. Illegalen werden van werk uitgesloten. Er werden razzia’s gehouden om ’terloops’ illegalen te vangen, precies zoals nu door de belastinginspectie en de Horeca Interventie Teams. Er werd gecontroleerd “op de naleving der motor- en rijwielwet vooral op de naar de grote steden leidende verkeerswegen. Toezicht op per trein reizende personen aan de stations is voorts gewenst, zomeede op personen, gebruik makende van de binnenscheepvaart, terwijl postkantoren en andere verzamelplaatsen van publiek aandacht kan worden geschonken.”

Eric Krebbers in Nazi-Duitsland was ook een veilig land (Gebladerte Archief)