Data-uitwisseling om zwart geld-circuit tegen te gaan, kan leiden tot terugvordering van bijstandsuitkering

Platformbedrijven zoals Marktplaats moeten gegevens doorgeven aan de Belastingdienst. Die geeft het door aan het Inlichtingenbureau en die weer aan de gemeenten. Wat zijn de gevolgen voor mensen met een bijstandsuitkering?

Sinds 1 januari vorig jaar is een Europese wet van kracht die platformbedrijven zoals Marktplaats verplicht om inkomsten van deelnemers aan het platform door te geven aan de Belastingdienst. De wet heeft onder andere de bedoeling om zwarte inkomsten bloot te leggen. Waarschijnlijk zal de Belastingdienst een seintje geven aan gemeenten, met name aan sociale diensten, dat bijstandsgerechtigden op een platform geld hebben verdiend.

Boete

Een centrale rol in dit proces speelt het Inlichtingenbureau, een stichting die aan niemand verantwoording hoeft af te leggen. Het BSN-nummer van een uitkeringsgerechtigde kan door het Inlichtingenbureau op verzoek van de gemeente aan de Belastingdienst worden toegestuurd. Daar onderzoeken ze of er iets is veranderd in het inkomen of vermogen van de uitkeringsgerechtigde. Als de Belastingdienst aangeeft dat er iets is veranderd, dan wordt dit door het Inlichtingenbureau doorgegeven aan de gemeente. Dat kan voor de gemeente aanleiding zijn om een nader onderzoek in te stellen.

Marktplaats hoeft zijn gegevens echter pas door te geven als een uitkeringsgerechtigde dertig keer per jaar of meer iets heeft verkocht en ook als er iets is verkocht van meer dan 2.000 euro. Het nadere onderzoek kan leiden tot terugvordering en/of een boete wegens verzwegen inkomsten. In veel gevallen zullen de inkomsten worden verrekend met de bijstandsuitkering. De nieuwe wet, die al vanaf 2023 van kracht is, komt vanwege de complexiteit nu pas tot uitvoering bij de Belastingdienst.

Piet van der Lende

(Dit artikel verscheen eerder bij De Bijstandsbond.)