Gerechtshof gaat klacht in behandeling nemen over seponering van aangifte tegen de term “Bersiap”
Op 21 januari 2022 deed stichting Comité Nederlandse Ereschulden (stichting KUKB) aangifte tegen het Amsterdamse Rijksmuseum, museumdirecteur Taco Dibbits en curator Harm Stevens. Dibbits en Stevens waren verantwoordelijk voor de inmiddels afgelopen tentoonstelling “Revolusi! Indonesië onafhankelijk” in het Rijksmuseum. De aangifte richt zich tegen het gebruik van de racistische en koloniale term “Bersiap-periode”. Daarop nam de Officier van Justitie de beslissing om de zaak niet in behandeling te nemen. Onlangs heeft stichting KUKB via een zogeheten art. 12-procedure een beklag ingediend bij het Amsterdamse gerechtshof tegen die beslissing tot seponering. Het gerechtshof gaat die klacht in behandeling nemen.
Met de term “Bersiap-periode” hebben de Nederlandse kolonisatoren en hun achterban de opstand van de Indonesiërs tegen de dreigende rekolonisatie van hun land net na de Tweede Wereldoorlog altijd aangeduid. De term legitimeert het kolonialisme en de 350-jarige bezetting van Indonesië door te praten in de trant van: waar er twee vechten, hebben er twee schuld. Volgens stichting KUKB bewijst de beslissing tot seponering hoe koloniaal het OM is.
“Naar onze mening ging de Officier van Justitie in zijn beslissing om niet te vervolgen te zeer uit van de uitleg die voorstanders van het gebruik van het begrip ‘Bersiap’ daaraan geven”, aldus KUKB. “Volgens ons wordt de term ‘Bersiap’ voornamelijk gebruikt als een aanklacht van de kolonisatoren tegen de gekoloniseerden, die zich tegen hun verwachting in niet dankbaar toonden voor de drieënhalve eeuw uitbuiting, racisme en slavernij, maar daartegen in opstand kwamen zodra de gelegenheid zich voordeed. De term ‘Bersiap’ schildert Indonesiërs af als ondankbare, redeloze barbaren die zomaar zonder reden geweld gebruikten. Dit doet geen recht aan de werkelijke verhoudingen: Nederland was een bezetter van andermans land en had daar niets te zoeken.”
“Het hof gaat de zaak bestuderen. Eerst krijgt het OM de gelegenheid om zijn mening over het beklagschrift te geven. Dan vindt er naar verwachting een zitting plaats waar we onze bezwaren kunnen toelichten. Die zal waarschijnlijk rond de jaarwisseling plaatsvinden. De uitspraak zal dan enkele weken later volgen.”
Harry Westerink