Organisaties en historici in een open brief: “Gouden Koets per direct naar museum”

Stukje van het middenpaneel van de koets.
Stukje van het middenpaneel van de koets.

Vandaag heeft actiegroep De Grauwe Koets, waar ook Doorbraak aan deelneemt, een open brief gepubliceerd tegen de koloniale propaganda op de Gouden Koets van het koningshuis. De oproep is mede ondertekend door achttien anti-racistische en anti-koloniale organisaties en door vijf historici. De mensen van De Grauwe Koets voerden eerder actie tegen de propagandafilm “Michiel de Ruyter”. Zowel bij deze film als bij de Gouden Koets richt de kritiek zich op het verheerlijken van het koloniale verleden van Nederland. Hieronder de integrale tekst van de brief, plus de lijst van ondertekenaars.

In 2011 verscheen in nrc.next een open brief over de Gouden Koets, geschreven door het Landelijk Platform Slavernijverleden en het Comité Nederlandse Ereschulden, alsmede ondertekend door Kamerleden van GroenLinks en de SP. In die brief vroegen de ondertekenaars of het paneel “Hulde der Koloniën”, dat op de zijkant van de koets staat, kon worden verwijderd en kon worden ondergebracht in het Rijksmuseum.

Het rechterpaneel.
Het rechterpaneel.

De reacties op het stuk waren zoals we die kennen van ons tolerante landje: de ondertekenaars van de brief werden bespot, beschimpt en/of doodgezwegen. Een bekend historicus, Mark Rutte, noemde het plan om het gewraakte paneel te verwijderen “bizar”. “Het herschrijven van de geschiedenis door de Gouden Koets te vernielen, daar ben ik niet voor”, zei hij op zijn wekelijkse persconferentie.

Rutte had het mis. Door de Gouden Koets te verbieden wordt de geschiedenis niet herschreven. Het is andersom: het paneel op de Gouden Koets zelf is een herschrijving, een ontkenning, een verdraaiing, ja een vervalsing van de grauwe Nederlandse geschiedenis. De mensen uit de voormalige Nederlandse koloniën hebben nooit hulde gebracht aan ‘de Nederlandse maagd’, laat staan dat ze vrijwillig hun levens en goederen in dienst hebben gesteld van de witte machthebbers. Dat een historicus deze geschiedvervalsing “geschiedenis” noemt, is bizar. Extreem bizar zelfs.

Het middenpaneel.
Het middenpaneel.

Het is echter niet zo bizar als het feit dat een ander bekend historicus, koning Willem-Alexander, ieder jaar rondrijdt in een koets waarop deze leugens staan afgebeeld. Leugens over uitbuiting. Leugens over onderdrukking. Leugens over slavernij. Leugens over de bloedige Nederlandse geschiedenis, waarin rijkdommen werden verkregen over de rug van anderen, door op hen te parasiteren, door hen te misbruiken en uit te buiten, door hen te knechten, door hen te dehumaniseren.

Niet alleen de leugens over het huldebetoon worden ieder jaar aan de Nederlandse bevolking getoond, ook de boodschap die van de plaatjes uitgaat is schrikbarend. Met goedkeuring van het vorstenhuis zien we hoe zwarte mensen worden afgebeeld zoals witte mensen het graag zagen: knielend, afwachtend, als hulpje, als leverancier, als ondergeschikte, als onbeschaafd en/of onontwikkeld persoon. Misschien waren deze ideeën bij de eind negentiende eeuwse witte elite nog en vogue, in de eenentwintigste eeuw is het bizar dat deze racistische idealen nog ieder jaar in triomftocht worden rondgereden.

Het linkerpaneel.
Het linkerpaneel.

Leugens en racisme, dat moet nu stoppen! Wij eisen dat de Gouden Koets per direct naar een museum wordt overgebracht, waar hij kan dienen als voorbeeld van hoe Nederland jarenlang werd geïndoctrineerd.

Weg met de leugens!
Weg met racisme!
Weg met de Gouden Koets!

Actiegroep De Grauwe Koets

Mede ondertekend door deze organisaties:

En deze historici:

  • Dennis Bos
  • Tamira Combrink
  • Mark Leon de Vries
  • Melvin Wevers
  • Anna Tijsseling