13 mei, Nederlandse universiteiten: protestactie tegen politiegeweld tegen pro-Palestina-activisten

Met dank aan de politie.

Op 13 mei zullen studenten en medewerkers van Nederlandse universiteiten vanaf 11:00 uur hun universiteitsgebouwen uitlopen, uit protest tegen de toestemming die de Colleges van Bestuur van de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Utrecht onlangs gaven voor het extreme politiegeweld tegen pro-Palestina-activisten. Wees solidair en onderteken ook de petitie van Dutch Scholars for Palestine.

“Wij, medewerkers en studenten van Nederlandse universiteiten en universiteiten over de hele wereld, zijn geschokt door de acties van de Colleges van Bestuur (CvB) van de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Utrecht”, zo begint de petitie. “Beide universiteiten hebben toestemming verleend voor extreem politiegeweld tegen hun medewerkers en studenten die betrokken waren bij de geweldloze protesten tegen de medeplichtigheid van Nederlandse universiteiten aan de voortdurende genocide in Gaza.

De acties van de besturen zijn onacceptabel en we keuren ze krachtig af. Wij roepen alle studenten en medewerkers van Nederlandse universiteiten op om maandag 13 mei om 11 uur ’s ochtends onze universiteitsgebouwen uit te lopen, ter ondersteuning van de studenten en medewerkers die uit de kampementen en bezettingen zijn gezet.

Maandag 13 mei
Vanaf 11:00 uur
Universiteiten in Nederland

In de afgelopen zeven maanden heeft de staat Israël meer dan 40.000 Palestijnen gedood in een meedogenloze bombardementencampagne. De beelden die uit Gaza komen zijn onvoorstelbaar: verminkte Palestijnse lichamen die onder het puin worden gevonden; artsen die operaties uitvoeren zonder verdoving; het lichaam van een man met de handen nog vastgebonden, verpletterd door een bulldozer. Naast deze vernietiging van Palestijnse levens zijn we getuige van de vernietiging van de voorwaarden die nodig zijn voor het bestaan van leven, waaronder het bombarderen van waterputten, bakkerijen, voedseldepots, havens, vissersboten, ziekenhuizen, scholen en universiteiten. Als studenten en academici erkennen we dat dit geweld niet nieuw is; het vertegenwoordigt een intensivering van het structurele en koloniale geweld dat de Palestijnen de afgelopen 76 jaar is aangedaan.

Terwijl deze vernietiging van het leven toeneemt, kijken wij met ontzetting toe hoe dit stilzwijgen voortduurt, ondanks de vaststelling van het Internationaal Gerechtshof dat het plausibel is dat Israël genocide pleegt in Gaza, en ondanks de dringende waarschuwingen van organen van de Verenigde Naties over een dreigende hongersnood. Zwijgen is geen optie.

In tegenstelling tot het stilzwijgen van de universiteitsbesturen trekken studenten over de hele wereld, waaronder zowel Palestijnse als Joodse studenten, een rode lijn. Hun kampementen en bezettingen zijn wereldwijd vitale arena’s geworden waar studenten actief ruimte creëren om te leren, en om de politieke processen die hun leven, en de wereld waarin we leven, mede vorm te geven.

De eisen van de studenten zijn duidelijk, doelgericht en consistent: ze vragen om een einde aan de steun voor het Israëlische koloniale project en een desinvestering in bedrijven die de militaire activiteiten van Israël mogelijk maken. De eisen van de studenten zijn:

  • Volledig voldoen aan de Wet Open Overheid, dat wil zeggen de banden van de universiteit met Israëlische instellingen en bedrijven openbaar maken, inclusief onderwijsinstellingen, evenals bedrijven die profiteren van genocide, apartheid en de uitbuiting van Palestijnen en hun land.
  • Alle academische samenwerkingen stopzetten met Israëlische instellingen die deelnemen aan genocide, apartheid en de uitbuiting van Palestijnen en hun land.
  • Alle contracten stoppen met, en desinvesteren van, Israëlische bedrijven en internationale bedrijven/fondsen die profiteren van genocide, apartheid en de uitbuiting van Palestijnen en hun land.
Waar het uiteindelijk om gaat: het stoppen van de genocide, apartheid en bezetting in Palestina. Foto van teksten op een barricade in Amsterdam.

In plaats van de inspanningen van studenten om een einde te maken aan genocide te verwelkomen en toe te juichen, hebben de CvB’s van de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Utrecht, samen met de burgemeesters van de steden Amsterdam en Utrecht, opdracht gegeven tot ongekend geweld tegen hun studenten, medewerkers en het bredere publiek. De ME heeft protestgebieden platgebulldozerd, politiehonden ingezet, en mensen geslagen, bespoten met pepperspray en gearresteerd. Mensen die deelnamen aan ondersteuningsmarsen of langs de kant stonden, werden ook agressief geslagen, bespoten met pepperspray en op de grond geduwd. Gewonde demonstranten werd medische zorg geweigerd. Ondertussen mobiliseerde het bestuur van de Universiteit Leiden de politie als een vorm van intimidatie tegen een vreedzame en vooraf aangekondigde bijeenkomst voor studenten en medewerkers van de Universiteit Leiden op 8 mei 2024.

Deze handelingen van de CvB’s moeten worden begrepen in de context van een politiek klimaat waarbij kritiek op het geweld van de staat Israël structureel gelijkgesteld wordt aan antisemitisme. Zo insinueert minister-president Mark Rutte op Twitter, op 9 mei 2024, dat de studentenprotesten het geweld in Gaza in de schoenen zouden schuiven van Joodse Nederlanders. Deze framing is niet alleen onjuist, het is ook diep misleidend en gevaarlijk. Joden zijn niet verantwoordelijk voor het geweld van de staat Israël. Vele Joodse studenten en medewerkers staan zeer kritisch tegenover de staat Israël, en deze kritische houding kent een lange geschiedenis binnen diverse stromingen van het Joodse gedachtegoed. Hun positie wordt structureel niet gehoord. Het vermeend antisemitisme leidt af van het geweld dat voor onze ogen plaatsvindt en mag geen legitimering zijn voor het harde politieoptreden jegens de demonstranten. Palestijnse en moslimstudenten en -medewerkers worden voortdurend blootgesteld aan haat en racisme. Onze politieke leiders hebben nagelaten om zich hierover uit te spreken. In plaats van zowel discriminatie tegen Palestijnen en moslims als antisemitisme te verwerpen en aan te pakken, kiezen ze ervoor om over het ene te zwijgen en het andere te gebruiken voor hun eigen politieke doeleinden.

De CvB’s hebben hun acties jegens de studenten eerder verdedigd door te beweren dat ze de gebouwen en faciliteiten van de universiteiten beschermden. Ook wordt beweerd dat hiermee de veiligheid van het universitaire leven wordt bewaakt. Echter, wiens veiligheid beschermen de CvB’s? Het geweld van de Nederlandse politie in reactie op de Gaza solidariteitskampen maken de zorgen omtrent de veiligheid op universiteiten onzinnig.

We benadrukken dat universiteiten niet bestaan uit hun besturen. Het zijn de studenten en de werknemers die het hart en de ziel van de universiteit vormen. Het ontkennen van dit feit heeft geleid tot een ernstige schending van het vertrouwen tussen het College van Bestuur enerzijds, en de medewerkers en studenten die de universiteit haar bestaansrecht geven anderzijds.

Steun onze studenten en medewerkers door deze petitie te ondertekenen en mee te doen aan de Nationale Walk-out op maandag 13 mei om 11.00 uur.”

Je kunt de petitie hier ondertekenen.

Harry Westerink