Beerput van Nederlandse oorlogsmisdaden verder opengetrokken

Nederlandse soldaten doodden 100 tot 150 duizend Indonesiërs.
Na 65 jaar gaat de beerput van de verschrikkelijke koloniale oorlog van Nederland tegen Indonesië steeds verder open. De Nederlandse regering heeft in 1954 in het geheim besloten om niemand te vervolgen voor de oorlogsmisdaden van Nederlandse militairen in Zuid-Sulawesi. Dat blijkt uit een overheidsrapport dat tot voor kort alleen wetenschappers bij hoge uitzondering mochten inzien en dat nu in bezit is van het NCRV-programma Altijd Wat, dat er onlangs een uitzending aan wijdde. Samen met advocaat Liesbeth Zegveld is het comité Nederlandse Ereschulden al jaren bezig om dit soort oorlogsmisdaden uit de doofpot te halen.

In 1946 en 1947 kregen Nederlandse militairen onder leiding van kapitein Raymond Westerling de opdracht om de bevrijdingsstrijd van de Indonesiërs met grof geweld de kop in te drukken. Duizenden Indonesiërs werden standrechtelijk geëxecuteerd, zoals ook bleek uit een eerdere uitzending van Altijd Wat. De Nederlandse staat had er alle belang bij om de massamoorden in de doofpot te stoppen, want men was zich er terdege van bewust dat dit soort militaire operaties illegaal waren.

Ondanks recente getuigenverklaringen blijkt het Openbaar Ministerie nog steeds niet in actie te willen komen tegen de oorlogsmisdaden. Eerst moet er officieel aangifte worden gedaan, stelt het OM, vanuit een houding van rigide formalisme die niet alleen belachelijk aandoet, maar de slachtoffers van het Nederlandse kolonialisme ook en opnieuw tot op het bot vernedert. Volgens Zegveld, die namens een aantal nabestaanden van de slachtoffers van het bloedbad van Rawagede in 1947 een rechtszaak tegen de staat wist te winnen en Nederland zo voor het eerst aansprakelijk wist te stellen voor oorlogsmisdaden in Indonesië, kan het OM niet lijdzaam afwachten. “Met zoveel moorden kun je niet gewoon aan de keukentafel blijven zitten”, aldus de strijdbare mensenrechtenadvocate. Ze wijst erop dat de overheid de oorlogsmisdaden het liefst onder het vloerkleed blijft vegen, totdat “alle betrokkenen van het toneel zijn verdwenen”, dat wil zeggen: overleden. Ook veel oud-Indiëstrijders zijn de koloniale oorlog steeds blijven goedpraten. De druk op de staat zal dan ook nog flink moeten worden verhoogd. Gelukkig is het comité Nederlandse Ereschulden daar al een hele tijd hard mee bezig.

Harry Westerink