Gezi was een knipoog van de revolutie die nog gaat komen
Vandaag acht jaar geleden begon de Gezi-opstand in Turkije. Een protest dat begon tegen de plannen van Erdoğan om op de plaats van het Gezi-park een winkelcentrum te bouwen naar het voorbeeld van een Ottomaanse kazerne die daar ooit gestaan had.
Alleen wisten nakomelingen van door de genocide in 1915 omgebrachte Armeniërs zich goed te herinneren dat het Gezi-park oorspronkelijk een Armeense begraafplaats was. Een begraafplaats die, zoals zoveel andere herinneringen aan het Armeense bestaan in Turkije, uit de geschiedenis weggewist werd. Maar niet uit de herinnering van de overlevenden!
Toen bulldozers de eerste bomen omver wilden duwen, ging BDP-parlementariër Sırrı Süreyya Önder er in zijn eentje voor zitten. Zodra dat bekend werd, stroomden groepen mensen naar de park. In de dagen daarop werd Önder geraakt door een traangasgranaat en moest hij worden opgenomen in het ziekenhuis.
Met zijn absurde plan wilde Erdoğan een van de weinige overgebleven groene plekken in hartje Istanboel, waar mensen nog even adem kunnen halen, vernietigen en daarmee ook de jeugdherinneringen van velen. Erdoğan had echter lak aan de protesten. De plannen werden met veel arrogantie doorgezet. Daarmee ontstak hij het vuur voor massale landelijke protesten die snel uitgroeiden van het beschermen van een park tot een landelijke opstand tegen Erdoğans regime.
Het park werd bezet en werd een vrijplaats: een kleine autonome, anti-hiërarchische samenleving waar solidariteit, vrijheid en veiligheid centraal stonden. Gezi stond symbool voor hoe een betere samenleving er in de verre toekomst uit kon zien.
De protesten duurden dagenlang en lieten de macht van Erdoğan wankelen. Alle mogelijke eenheden werden gemobiliseerd om de protesten de kop in te drukken. Uiteindelijk verloren de opstandelingen van Gezi de strijd. De Turkse staat maakte hardhandig een einde aan de protesten. Er vielen meer dan tien doden en vele gewonden.
De rechtszaken tegen de vermeende organisatoren gaan nog steeds door. Gezi zal een plaats in gaan nemen in de reeks van vele opstanden in de geschiedenis die generaties lang werden herinnerd en waarbij eventjes de vrijheid geproefd werd. Gezi was een knipoog van de revolutie die nog gaat komen.
Onze herinnering gaat naar de activisten die bij de strijd door politiekogels zijn vermoord. Het jongste slachtoffer was de vijftien jaar oude Berkin Elvan. Hij had niets te maken met protesten, maar werd aan zijn hoofd geraakt door een traangasgranaat toen hij naar de bakker ging om brood te halen. We herdenken alle slachtoffers van het staatsgeweld: Medeni Yıldırım, Mehmet Ayvalitas, Abdullah Cömert, İrfan Tuna, Ethem Sarısülük, Zeynep Eryaşar, Ali İsmail Korkmaz, Ahmet Atakan en Serdar Kadakal.
Ender Kaya