Over nullijnen, managers van onvrede en een boze basis
De maatregelen zijn voor een flink deel eerder uitstel dan afstel. Voor een deel gaat het om een sigaar uit eigen doos. En op zeker één terrein dendert de asociale trein gewoon door, zoals Egbert Schellenberg aangeeft: het pensioenstelsel wordt verder verslechterd. De ontslagverslechtering komt er wel, alleen ‘pas’ vanaf 2016. De WW blijft op drie jaar, maar het derde jaar moet nog wel door ‘werkgevers’ en ‘werknemers’ (lees: vakbonden) worden geregeld. En arbeiders gaan weer WW-premie betalen, al las ik ergens ook iets over compensatie van het koopkrachteffect. Eerst zien, dan geloven, denk ik dan. Het onmogelijk maken van nul-urencontracten en van “schijnconstructies waarbij werknemers met buitenlandse sociale lasten en belastingconstructies goedkoop in Nederland kunnen werken”, de sterkere positie van flexwerkers in het algemeen, zijn serieuzer maar ook heel beperkt. Het is eerder het stroomlijnen en daarmee aanvaardbaar houden van flexibiliseren dan het terugdraaien ervan. Maar ja, dat is dan ook precies wat de hoofdstroom van de vakbeweging beoogt. Alles bij elkaar kun je dit tegemoetkomingen aan de vakbonden noemen, want dat zijn het ook.
Waar komt de bereidheid tot dit soort compromissen vandaan? Er zijn de factoren ‘vertrouwen’ en ‘draagvlak’, waar ik eerder over schreef. Om dat vertrouwen te wekken, is zelfs het oplopen van het begrotingstekort – heiligschennis, volgens de orthodoxie – een betaalbare prijs. “De premier heeft het er voor over, in de hoop dat het akkoord ook een derde effect brengt: het begin van herstel van vertrouwen onder consumenten – dat ene zetje dat ze nodig hebben om maar weer eens een huis, een auto, een keuken of een nieuwe tv aan te schaffen en zo de economie uit het dal te trekken.”
Maar er is nog een factor, naast het zoeken van draagvlak en het wekken van vertrouwen. Ik geloof niet dat het toeval is dat er juist naar werkenden in de zorg- en ambtenarensector een gebaar wordt gemaakt. Ik geloof niet dat het loslaten van de nullijn enkel bedoeld is om mensen die daar werken iets meer in de portemonnee te geven, zodat ze allemaal naar hun autodealer, makelaar of woonboulevard rennen om aan het kopen te slaan. Ik geloof dat Rutte zich iets anders realiseert, en dat vakbondsbestuurders hem daar misschien ook wel aan hebben herinnerd. Zorgwerkers en ambtenaren zijn boos. Zorgwerkers en ambtenaren hebben dat herhaaldelijk laten weten met acties. Sommigen van die zorgwerkers en ambtenaren kijken daarbij naar de vakbond waarvan velen van hen lid zijn, de AbvaKabo. In die vakbond was de weerstand tegen de softe FNV-koers al jaren groot. De laatste jaren is daar een linksere wind gaan waaien, met een bondsbestuur dat aan dat radicalisme iets van een stem en relatief veel speelruimte geeft. Dit tot grote ergernis van conservatieve krachten in het vakbondsapparaat, stevig aangeblazen door demagogisch gestook via de media.
Het zorgpersoneel is de laatste maanden stevig aan het actievoeren geweest. Op zaterdag 6 april zag Den Haag een demonstratie van mensen in de thuiszorg waaraan zesduizend mensen deelnamen. Thuiszorgers hebben te maken met baanverlies en enorme werkdruk. Een prominente rol in dit en ander protest speelt een initiatief dat werkt onder de naam “Handen thuis Rutte”, met het Abvakabo-logo onmiskenbaar in de rechterbovenhoek van de site. De Abvakabo was ook betrokken bij personeelsacties van de zorginstelling Amsta in Amsterdam, waaronder een heuse bezetting van het Sarphatihuis, een zorgcentrum van die instelling. Dit soort acties laten een strijdlust zien, een woede, waar Rutte en zijn kabinet – maar ook de gemiddelde vakbondsbestuurder – niet op zit te wachten. Het is een strijdlustige woede die je beter niet kunt provoceren met uitdagende nullijnen voor de al magere salarissen voor de al overbelaste zorgwerkers met een al relatief radicale vakbond, zoiets zouden ze om de overlegtafels en in de achterkamertjes wel eens kunnen hebben geproefd. Nullijnen voor hele sectoren zouden immers ook hele sectoren in actie kunnen brengen. Waar je nu nog verbrokkelde acties ziet – thuiswerkers in een campagne, Amsta-personeel in hun gevecht – daar zou een nullijn makkelijk doelwit kunnen worden van een campagne waarin het zorgpersoneel zich in de volle breedte mobiliseert.
Het is maar de vraag of zelfs de linkse Abvakabo zit te popelen om zo’n frontaal gevecht aan te gaan. Bij een nederlaag staat hun prestige op het spel. Een overwinning vergt het ontketenen van een radicalisme aan de basis dat makkelijk aan zelfs radicale vakbondsregie ontsnapt, en dat ziet geen enkel vakbondsbestuur graag. Zoals Rutte er belang bij heeft om zo’n frontale botsing met honderdduizenden boze zorgwerkers te vermijden, zo heeft het vakbondsbestuur er belang bij om die confrontatie niet te hoeven aangaan. Daarmee hebben Abvakabo en Rutte er dus tijdelijk een gemeenschappelijk belang bij om die nullijn voor de zorg maar te schrappen. Bij ambtenaren geldt iets soortgelijks – en het zal geen toeval zijn dat een nullijn voor het onderwijs sowieso al niet in het kabinetsbeleid was opgenomen. In die sector kwam het begin dit jaar tot grootschalig protest, met 50 duizend docenten in de Arena. Interessant: de onderhandelingen voor een onderwijs-cao zijn vorige week vastgelopen.
Het schrappen van nullijnen is dus – als het bovenstaande ongeveer klopt – een maatregel om het vakbonden makkelijker te maken hun hoofdrol te spelen. Die hoofdrol kun je omschrijven als het helpen handhaven van ‘arbeidsrust’ in ruil voor wat concessies, het aldus managen van onvrede, volgens eisen en beperkingen van het bestel, zodanig dat het binnen polderkanalen blijft en de dijken niet doorbreken. Dat daarvoor deze concessies nodig worden geacht, laat iets zien over hoe we verandering bereiken. Niet door koers te varen op die vakbonden en hun bestuurders zelf, maar door de onvrede wiens managers de vakbondsbestuurders beroepshalve zijn, onbeheersbaar te maken voor iedereen behalve de ontevredenen zelf. Dat zet de druk op de ketel die nodig is voor steviger concessies – en meer.
Peter Storm
word tijd dat rutte 2 opgedoekt word
Goed stuk Peter Storm! Zelf heb ik niet het idee dat veel mensen enthousiast zijn over dit sociaal akkoord. Integendeel zelfs, het is de zoveelste tegenvaller, voor de zoveelste keer meer van hetzelfde, oftewel drie keer niks. De VVD heeft duidelijk bakzeil moeten halen, dat wel, maar wat verandert er nu werkelijk?
Er is veel onderhuidse onvrede bij heel veel mensen, en een enorm wantrouwen naar de overheid omdat die k#tpolitici zo ontzettend wereldvreemd zijn. Al jaren en jaren is er niks positiefs geregeld door de politiek, zelfs het gratis paspoort werd door die kloothommels weer de nek omgedraaid. Een collectieve depressie, dat is hoe ik VerneDDRland ervaar, en dat komt niet alleen door het weer. Het is dat ik op maandagavond naar Tegenlicht kijk, dan zie je dat er toch veel mensen met veranderingen in goede zin bezig zijn, dat geeft een beetje hoop. Maar dat is wat er ontbreekt in Nederland, hoop, dat heeft 30 jaar regeren door VVD,PVDA, D66 en CDA ons ontnomen. Tussen deze partijen zit GEEN ENKEL fundamenteel verschil, en nieuwe partijen (ik heb 2 keer op een kieslijst gestaan) krijgen GEEN ENKELE kans. Het is een deprimerende dictatuur waar we in leven, en ik zie het alleen maar erger worden. Waar zijn de lichtpuntjes? Waar is de hoop op een betere toekomst?
In de gemeente waar ik woon is het politieke item van dit moment: drugs. Jongeren gaan hier massaal aan de drugs. Het wordt als een groot gevaar gezien (deels terecht), maar de vraag HOE DAT KOMT, omdat we in zo’n klotemaatschappij leven die niet meer te verdragen is als je nuchter bent, die wordt natuurlijk niet gesteld.
Misschien zie ik het te somber, maar ik ben wel benieuwd hoe andere mensen hier de maatschappelijke verandering zien gebeuren die zo noodzakelijk is.
Het is dat benzine en lijm hier duurder zijn dan drugs. Teken aan de wand,.
In de 3e wereld maken ze zich daar high mee.
Nog ff en jan klaassen gaat mee in een nieuwe gulden sporen slag.
Meer dan 30% bevolking zit aan bestaansminimum. Dat is wat anders dan minimumloon.
Als je dan zo’n wauwelende politicus op de buis ziet, kun je best woedend geraken.
We worden nog alleen zoet gehouden met verwijzing naar landen waar > 50% geen vooruitzichten hebben. Alleen heb ik het nogal moeilijk met dat soort landen en hun zwarte circuit economieen en buitenlandse bankrekeningen. Krijg ik zoiets van hun eruit en die turken erin.
Beste Benno, wat bedoel je met “hun eruit en die turken erin”?
“Die” Turken? Welke Turken heb je het over? Waarin? En pleit je nu voor massale deportaties van mensen? Voor de grap? En wie zijn die “hun” eigenlijk waarover je het in die zin hebt, die “eruit” moeten van jou?
Sowieso een beetje vaag allemaal: “dat soort landen”? Welke landen heb je het over? “Buitenlandse bankrekeningen”? Van wie? Van de plaatselijke leiders? Of doel je op rekeningen die Nederlandse rijken hebben in “dat soort landen”?
Eigenlijk snap ik sowieso niet waar je het over hebt: drugs? Jan Klaassen? Misschien een goed idee om je te beperken tot het sociaal akkkoord? Want daar gaat het stuk immers over.
@Erik. De europese gemeenschap, de 3%, de daaruit voortvloeiende bezuinigen wat noopt tot deze nieuwe sociale akkoorden. Wat jij kennelijk totaal niet begrijpt.
Eruit zijn de zwakke broederlanden en toch entree van de sterkere turken met hun groei economie (Mensenrechten moeten we elders bespreken, maar de mensenrechten hier zijn ook niet jofel) Jan Klaassen= Jan modaal dezelfde. Gulden sporenslag ken je. (hoop ik)
Waarom was die ook alweer uitgevochten? Ik heb het nergens over deportaties. Dat zit alleen in jouw hoofd. Nederlandse rijken hebben weinig buiten staan in vergelijking tot buitenlandse rijken.
En die veroorzaken de 3% maatregel en dit nieuwe sociale akkoord. Je mist de trein volkomen van oorzaak en gevolg.
Beste Benno, het blijft een wat onsamenhangend verhaal in een niet heldere telegramstijl, in mijn ogen. Ik begrijp inderdaad nauwelijks wat je bedoelt en dan ben ik vast niet de enige. En wat ik meen te begrijpen, daar heb ik niets mee. Hoezo dat onderscheid tussen buitenlandse en Nederlandse rijken? Wil je nu dat Turkije lid van de EU wordt, of denk je dat dat gaat gebeuren? En moeten economisch zwakkere landen er van jou uit, of denk je dat dat gaat gebeuren? Afijn, laat maar zitten.
@Eric,
Ik leg kort uit waar het nou echt om gaat in zake deze sociale akkoorden.
De ellende is begonnen door de verkeerde landen in de EEG toe te laten, ons zelf er aan op te hangen en onze banken te laten speculeren op een plastic krediet amerikaanse maatschappij.
Daarna geeft het dominosteentjes effect de noodzaak tot bezuinigingen. de z.g. 3% maatregel van Brussel. Banen weg (gedeeltelijk ook door overautomatisering). Ik kan er hele gecompliceerde verhalen van maken als hierboven en dit proberen te verstoppen.
Maar het komt dus op neer dat wij op verkiezingsdagen verkeerd stemmen en verkeerd consumeergedrag hebben. Ik kan nog meer uitleg ernaast zetten maar dan antwoord jij toch dat je er niks mee hebt. Slecht draaiende economien leveren minder inkomsten voor de overheid op, wat noopt tot minder armslag, dus bezuiniging en ontevredenen. Er was ooit een meneer Keynes die zei geld moet rollen…….. Overheid moet investeren. Helaas zijn de lessen vergeten.
Ha Benno, bedankt het is me nu veel duidelijker waar je heen wilt. Maar dat betekent niet dat ik het ermee eens ben.
Het lijkt erop dat je de belangrijkste tegenstelling ziet tussen de “verkeerde landen” van de EU en “ons”. En onder “ons”, de goeden kennelijk, reken je dan ook “onze banken”, onze rijken (je vorige reactie) die niet zoveel geld in het buitenland zouden hebben staan. De “verkeerde landen” (niet Nederland dus, want dat is kennelijk geen “verkeerd” land) daar hebben “we” ons volgens jou aan opgehangen en dat zou er voor zorgen dat banen verdwijnen.
Ik geloof niet in dat “ons” van je. Het zijn niet “onze” banken, maar die van de rijken en machtigen. En denk ook niet dat andere landen meer “verkeerd” zijn dan de Nederlandse staat. Ik zie wel een logica die inherent is aan het kapitalistische systeem, waaraan alle staten meedoen omdat ze er onderdeel van uitmaken. Als er dan toch gewezen moet worden naar staten die meer “verkeerd” zijn binnen de EU, dan lijkt het me het meest voor de hand te liggen om te wijzen naar landen als Duitsland en Nederland die voorop lopen bij de neo-liberalisering, die volop profiteren van de eurocrisis, en die bijvoorbeeld ook de grootste hardliners zijn tegen vluchtelingen en migranten.
Het Keynesianisme is overigens net als het neo-liberalisme gewoon een van de uiterst gewelddadige gezichten van het kapitalisme. Keynes was een van de vele top-down denkers van de vorige fase van het kapitalisme, die van de lopende banden en gewelddadige aanpassing van de mensheid daaraan. Aan zijn “lessen” hebben we dus weinig als we werkelijke verbeteringen willen afdwingen.
Sowieso denk ik niet dat stemmen veel oplevert, aangezien alle partijen voor het grootste deel meegaan in die kapitalistische logica. Het zal van onderop moeten komen, van de onderkant, in alle landen, ook de volgens jou “verkeerde”.
Benno geeft een analyse waar het volgens hem is misgegaan binnen het systeem. Hij geeft ook een oplossing, namelijk dat meer geld uitgegeven moet worden zodat de economie aantrekt, dus de overheid en ook de burgers moeten investeren en geld uitgeven. Daar ben ik het mee eens, binnen dit systeem is dat de oplossing.
Eric denkt alleen buiten het systeem. Keynes was een foute kerel, dus het hele keynesiaanse denken kan linea recta de prullenbak in, zo redeneert hij. Het zal van onderop moeten komen, ja dat is juist maar er komt niet zo veel van onderop.
De realiteit is dat het kapitalistische systeem over haar hoogtepunt heen is en een langdurige periode van crisis en verval is ingegaan. Toch is een alternatief helaas nog in geen velden of wegen te bekennen. De komende tijd zal het keynesiaanse denken daarom centraal staan als het gaat om oplossingen voor de crisis. En politieke discussies zullen zich hieromheen kristalliseren: moet de overheid verder bezuinigen of juist de economie stimuleren? Dit is de centrale discussie van dit moment, en van de komende tijd. Het is broodnodig om het hele systeem ter discussie te stellen (want het gaat heel erg mis met de mensheid), maar tegelijkertijd moeten we realistisch genoeg zijn om de politieke realiteit van dit moment te erkennen, en moeten we de beweging steunen die het eens is met Keynes, namelijk dat de overheid de economie en vooral de koopkracht moet stimuleren. Dit is in ons eigen belang, want 30% van de Nederlandse bevolking (waaronder wij) heeft geen of veel te weinig koopkracht en dit moet verbeteren, al is het maar om te kunnen overleven.
Het is juist zaak om niet mee te gaan in de gedwongen keuze tussen bezuinigen en economische groei. Juist clubs als Doorbraak dienen te laten zien dat er meer is dan meedenken met de staatsfinanciën en stimulering van de kapitalistische economie. Het gaat om eerlijke verdeling van de welvaart en de macht.
Overigens was het Keynesianisme een van de ideologieën van de koloniale en neo-koloniale tijden, toen westerse machthebbers en kapitaalbezitters weinig te duchten hadden van concurrenten elders in de wereld. Ze konden pakken we ze pakken konden, en om het verzet in het hart van het beest te pacificeren best hier wat kruimels laten vallen voor de onderkant. Die fase van het kapitalisme is voorbij, en hopen op een terugkeer is vergeefs. En zeer onwenselijk voor iedereen in de wereld, met uitzondering van een deel van de rijke middenklasse hier in het westen misschien. Want het Keynesianisme was en is een uitermate gewelddadige ideologie van wereldwijde disciplinering.
Start crisis?
1913 is door de USA een Federal act getekend met als inhoud dat het privé banken is toegestaan geld te drukken Ja je leest het goed geen staatsbank die daar het geld drukt. Dus de Rothschilds e.a. wordt door de presidenten gevraagd geld te drukken voor bijv. een oorlog waarna de bank de zaak, voor, tijdens en achteraf financiert.
Voor de crisis is door de USA al 475 dollar per wereldburger 6,7 miljard zonder enige tegenwaarde (goud) gedrukt.
Vervolgens gaan financials o.a. hypotheken uitgeven aan mensen die dit eigenlijk niet kunnen betalen (Bush gaf zijn goedkeuring en push aan dit verhaal). Waarna de hypotheken, werden gebundeld, opgeknipt in delen en vaak met handleidingen van wel 3.000 pagina’s en aan allerlei banken, andere lieden als sub-prime hypotheek zijn verkocht.
Bovendien hebben Quants (software wiskundigen) in opdracht, risico berekeningen en cijfers gewijzigd in het voordeel van de banken.
Waarde begrip los laten m.b.t. de koppeling geld/ goud.
De crisis startte al in 1913 en is een vooropgezet plan.
Hoe kunnen we dit tackelen?
Een groot probleem, maar we kunnen starten met het opzetten van coöperaties waarbij we zelf alles in de hand houden. Een aandeel van de directeur heeft net zoveel waarde als een aandeel van iemand anders. Maak van scholen, ziekenhuizen, banken, fabrieken, etc., coöperaties en je gaat zien dat het in ieder geval anders gaat.
Baskenland is daar een mooi voorbeeld van.
Op internet bestaat al jaren een gigantisch circuit van allerhande conservatieve en libertarische lieden met conspiracy-ideeën dat een constante stroom van vage ideologieën rondpompt en herkauwd. Wanneer de sociale tegenstellingen weer wat nadrukkelijker onder de aandacht komen door sociale strijd, dan gaan veel mensen op zoek naar antwoorden en dan komen ze helaas maar al vaak terecht bij dat circuit. Dat hebben we gezien ten tijde van de anti-globaliseringsbeweging in de tweede helft van de jaren 90, na 9/11 en nu tijdens de crisis bij onder meer de occupy-beweging. In dat circuit, op de betreffende websites, zal men echter tevergeefs zoeken naar voorbeelden van concrete dagelijkse strijd, naar een links perspectief, om van anti-racisme en vrouwenstrijd maar te zwijgen. Het gaat om een circuit van voornamelijk mannen die vanachter hun beeldscherm anderen bestoken met hun herkauwde ‘unieke inzichten’, maar die zelf geen enkele concrete ervaring hebben met sociale strijd. En dat is toch de plek waar we werkelijke kennis opdoen van de situatie in de wereld.
Ik kan hier veel van de ideeën die leven in dat circuit op een rijtje gaan zetten, maar dat is zonde van mijn tijd. In ons Gebladerte Archief hebben we daarover een hele reeks van gedegen artikelen staan. Typ daar bijvoorbeeld eens zoekwoorden als conspiracy, samenzweringsdeskundige, speculanten, enz in, dan wordt een en ander wel duidelijk.
Kern van veel van de daar rondzwevende ideeën is dat vooral speculatie het probleem is, en niet het kapitalisme als geheel. En die speculatie zou bedreven worden door “het internationale financiële kapitaal” (het grote kwaad in vel van die theorieën, en het tegendeel dan van het goede, van het vermeende “het productieve kapitaal”), waarbij volgens de meest extreme varianten van dat ideeëngoed dat “internationale kapitaal” in handen zou zijn van “de joden”, “de zionisten” (of zelfs buitenaardsen). In dat verband worden dan ook vaak “de Rothschilds” genoemd, als grote geheime macht achter de schermen.
Een van de ideeën in die kringen van samenzwerings’deskundigen’ is dat speculatie tegen gegaan zou kunnen worden als het geld weer aan het goud gekoppeld zou worden. Maar dat is onzin, want net als geld is ook goud niet meer dan een waar in de kapitalistische economie, waarin ook volop gespeculeerd wordt. Alle ruilwaarde wordt door mensen toegekend, en een objectieve, niet manipuleerbare ruilwaarde bestaat simpelweg niet.
Maar daar gaat het natuurlijk niet om. De kern van onze problemen liggen niet in speculatie, niet in losgekoppeld geld, maar in de uitbuiting en onderdrukking van de arbeidersklasse door de kapitaalbezitters en in het kapitalistische marktmechanisme als geheel dat iedereen tegen elkaar uitspeelt in een oorlog van allen tegen allen rond banen, geld, grondstoffen enzovoorts. En de enige oplossing daarvoor is te vinden in sociale strijd, het opbouwen van solidariteit tussen mensen en een tegenmacht die het kapitalisme uiteindelijk opheft.
Discussies rond en weerleggingen van conspiracy-gebaseerde ideeën leiden ons af, en kosten veel tijd en energie, en die kan links beter gebruiken om de eigen kracht op te bouwen in de werkelijke dagelijkse realiteit. Daarbij praten samenzweringsideeën mensen het gevoel aan dat we toch machteloos zijn. We willen er dan ook geen tijd meer aan besteden. Willen mensen toch dit type ideeën ergens kwijt, dan liever niet bij ons op de website. Er zijn, helaas, zat andere plekken waar je ermee terecht kunt.