Sint spreekt in Leidse raad tegen Zwarte Piet, extreem-rechts jongenskoor weerhoudt hem niet

Fotomomentje van Sinterklaas, op het Stadhuisplein na afloop van zijn inspraak.
Fotomomentje van Sinterklaas, op het Stadhuisplein na afloop van zijn inspraak.

Vanavond heeft een activist van de groep No More Blackface Leiden, waarin Doorbraak meedoet, in de Leidse gemeenteraad betoogt dat Zwarte Piet ook in Leiden moet worden afgeschaft. Na afloop gaf hij Sinterklaas zelf ook nog even het woord. De Sint vertelde de raad, precies als gisteren bij het academiegebouw aan wethouder Robert Strijk, dat hij af wil van het blackface-racisme. Kort voor de inspraakbeurt had extreem-rechts nog via Facebook opgeroepen om de actiegroep tegen te houden, naar het voorbeeld van Friesland zaterdag. Tevergeefs, zo bleek.

De bedoeling was om met vijf á zes leden van No More Blackface naar de raad te gaan. Maar twee uur voor aanvang werden ze door diverse solidaire Leidenaren gewaarschuwd dat er op de extreem-rechtse Facebook-groep “Leiden staat op” een oproep was geplaatst om “buiten een demonstratie TEGEN zwarte piet” niet te laten gebeuren. “Wij hopen op Friese taferelen…”, voegden ze eraan toe. Die oproep werd in zeer korte tijd meer dan vijftig keer gedeeld. Een demonstratie lag niet in de planning van No More Blackface, maar omdat men geen risico wilde nemen, werd er snel nog een 25-tal anti-racisten gemobiliseerd.

De extreem-rechtse oproep.
De extreem-rechtse oproep.
Manier van denken in die kringen.
Manier van denken in die kringen.
Lachwekkende poging tot bedreiging.
Lachwekkende poging tot bedreiging.
Bij de ingang: "We laten jullie niet allemaal binnen, want dan moeten we de anderen ook binnen laten". Ambtelijke logica.
Bij de ingang: “We laten jullie niet allemaal binnen, want dan moeten we de anderen ook binnen laten”. Ambtelijke logica.

Bij het stadhuis bleken er maar vijf mensen naar binnen te mogen, de rest moest buiten wachten. Het democratisch proces mag niet te zichtbaar zijn. De praatjes van No More Blackface en de Sint zijn hieronder te zien en na te lezen voor iedereen die niet naar binnen mocht. Opmerkelijk was dat wethouder Strijk speciaal voor de inspraak even bij de vergadering kwam zitten, alsof hij na gisteren in de rol van brave jongen was blijven hangen.

Ondertussen buiten.
Ondertussen buiten.

Opmerkelijk is hoezeer de fantasiefiguur Sinterklaas een soort – deels gespeeld, deels ook niet – respect oproept bij bijna iedereen, inclusief de wethouder en de raad. De Sint mocht bijvoorbeeld langer inspreken dan gepland. Het lijkt alsof de autoriteit van de oudere witte man toch iets oproept bij Nederlanders dat heel diep geworteld is, in de kindertijd dus. Op dezelfde manier zal ook het beeld van Zwarte Piet diep ingeprent zijn: dat zwarte mensen lager in de hiërarchie zouden horen, dienstbaar zouden moeten zijn, niet al te slim zouden zijn, maar fysiek wel in orde.

Enkele tientallen agenten houden klein aantal extreem-rechtse lui scherp in de gaten.
Enkele tientallen agenten houden een klein aantal extreem-rechtse lui scherp in de gaten.

Buiten bleek zich een klein aantal extreem-rechtse lieden, voornamelijk jongeren, te hebben verzameld, die door een eveneens inderhaast opgetrommelde enorme politiemacht in bedwang werden gehouden. Bij het vertrek van de Sint en zijn gevolg zong dit jongenskoor nog heel kort een onduidelijk Sinterklaasliedje, maar verder hebben de actievoerders geen enkele last gehad van de verzamelde pietofielen.

Teleurgestelde pietofielen op Facebook.
Teleurgestelde pietofielen op Facebook.

Eric Krebbers

Inspraak van No More Blackface Leiden

De actiegroep No More Blackface Leiden heeft de gemeente Leiden per brief verzocht om Zwarte Piet uit de Leidse intocht van Sinterklaas te verbannen. Zwarte Piet is immers een racistische karikatuur van mensen van Afrikaanse herkomst. Wij vinden dat de burgemeester en andere gemeentelijke vertegenwoordigers niet langer meer aan de intocht moeten deelnemen, zolang daar Zwarte Pieten bij zijn. Verder hebben wij de gemeente gevraagd om deze intocht niet langer te financieren, zolang daar Zwarte Pieten bij zijn. Ook in 2016 is een dergelijk verzoek aan de gemeente gedaan. Toen heeft de gemeente niet eens de moeite genomen om daar op te reageren. Vorig jaar is er tijdens de intocht actie gevoerd tegen de aanwezigheid van Zwarte Pieten. Toen bleken er zelfs Zwarte Pieten mee te doen met namaakbotjes in hun pruik van kroeshaar. Dat waren blijkbaar een soort Kannibaalpieten.

Tegenover media heeft de gemeente Leiden aangegeven dat men in 2015 een proces van “geleidelijke verandering” van de Zwarte Piet-figuur zou hebben ingezet. Wij hebben daar tot nu toe bijzonder weinig van gemerkt. Hoe ziet het proces van die “geleidelijke verandering” eruit? Gaat Zwarte Piet op termijn helemaal uit de Leidse intocht verdwijnen? Zo ja, wanneer dan? Wie bepaalt wanneer de intocht zal plaatsvinden zonder Zwarte Pieten? Wie beslist daarover? Het Centrummanagement? Het intochtcomité? De Zwarte Piet-vrijwilligers? Het gemeentebestuur? Alle vier tesamen? Uit de aanwezigheid van Kannibaalpieten bij de intocht van 2016 hebben we in elk geval moeten vaststellen dat de racistische karikatuur vorig jaar nog eens extra is benadrukt. Dat geeft ons bepaald niet het vertrouwen dat Zwarte Piet in Leiden afgeschaft gaat worden.

Wij zijn tegen een “geleidelijke verandering” van Zwarte Piet. Racisme verander je namelijk niet geleidelijk. Racisme bestrijd je en schaf je af. Racisme moet worden uitgebannen. En wel nu, en niet over een paar jaar. Want over racisme valt niet te polderen, hoe graag bestuurders dat ook zouden willen. We zien het grote risico dat het beleid van “geleidelijke verandering” wordt ingezet als een zoethoudertje. Als een middel om te proberen om alle partijen in het Zwarte Piet-debat tevreden te houden. Wij willen de gemeente hierbij laten weten dat dat niet gaat lukken. Zolang de Zwarte Piet-figuur blijft meedoen aan de Leidse intocht, zolang zullen tegenstanders van Zwarte Piet opstaan en hun stem laten horen. Wij eisen dat het Zwarte Piet-racisme per direct uit de Leidse intocht verdwijnt.

Diverse grote steden, zoals Amsterdam en Utrecht, hebben Zwarte Piet afgeschaft. Waar blijft de gemeente Leiden? Waarom houdt de gemeente geen rekening met wat allerlei mensenrechtenorganisaties hebben aangegeven, namelijk dat Zwarte Piet racisme is en daarom moet verdwijnen? En waarom spreken gemeenteraadsleden zich niet uit tegen de racistische karikatuur, in de raad, in het openbaar? Veel bestuurders en politici door het hele land heen doen alsof ze de bevolking willen laten beslissen over de toekomst van Zwarte Piet. Ze gedragen zich alsof ze een neutrale houding aannemen. Maar dat is schijn. Want ondertussen faciliteren ze nationale en lokale intochten met de Zwarte Piet-figuur erbij. Ook in Leiden. Ze kiezen dus voor het Zwarte Piet-racisme. Ze kiezen er niet voor om met ons, activisten tegen Zwarte Piet, mee te demonstreren tegen het Zwarte Piet-racisme.

Wij roepen het Leidse gemeentebestuur en de Leidse gemeenteraadsleden op om zich uit te spreken tegen Zwarte Piet en daar ook naar te handelen.


De rap van Sinterklaas

Commissieleden, kijk me in mijn ogen en wees niet hypocriet
Ik wil het met je hebben over Zwarte Piet

Ik heb een droom gehad vannacht
Badend in zweet werd ik wakker, en ik dacht:
Al jaren zit ´t me dwars, maar nooit eerder zei ik nee
Bang gelyncht te worden op social media en TV
Maar in die droom was alles helder, ik zag geen waas
Ik was niet langer wie ik was; die witte ouwe baas
Ik was trots, niet dwaas, IK WAS: Sin ter klaas
Die ALLE kids belangrijk vindt, ongeacht hun kleur
En die racistische pestkoppen
Man, slecht voor mijn humeur
Kleine Ray wordt uitgescholden voor Zwarte Piet
Dit is geen kinderfeest meer, dit is zwart verdriet

Zwart verdriet
Zwart verdriet

Maar even terug … naar mijn intense droom
Daarin zag ik m´n boot, het was eg niet vroom
De vele Zwarte Pieten. Zwaaiend aan boord
Zwarte schmink op hun gezichten, wacht: dit is niet hoe het hoort

En dan ineens. Kreeg ik een flashback
De tot slaaf gemaakten. Nu niet aan dek
Maar in het ruim van die schepen
Waar Hollandse kolonisten deals uit sleepten
We maakten hen tot voorwerp, aan werk op de plantages
En dan nu? Pronken blackface-poppen? In de etalages?

Object van vermaak voor witte mensen keer op keer
Wethouder, ik spreek je toe want ik wil niet meer
Dit leven als witte onderdrukker, joh, het is verkeerd
Die Zwarte Pieten moeten weg, maar ik heb geen invloed

Ze blijven steeds komen, elk jaar in overvloed
Ingezet door NTR, gemeenten, feestcommissies
En winkels willen geld, alsof het niet vies is
En als ik nu zou roepen: “ZWARTE PIET NIET”,
Wordt er nog naar mij geluisterd? Ja, ik denk het niet!
Ik spreek je NU aan en da´s instrumenteel
Maar help me alsjeblieft, want dit is institutioneel
Tis institutioneel
Tis institutioneel
Tis institutioneel

Commissieleden. Neem je afstand van Zwarte Piet? Kijk me in mijn ogen en wees niet hypocriet. Neem je afstand van Zwarte Piet? Kijk me in mijn ogen en wees niet hypocriet. Neem je afstand van Zwarte Piet? Kijk me in mijn ogen en wees niet hypocriet.

En als goedheiligman zeg ik u:
Wees toch niet schijnheilig man!