Van plannen en improvisaties

Logo van 2DA.
Logo van 2DA.

In Amsterdam aan de Baarsjesweg 224 huist er in een kantoorpand naast diverse andere een bedrijf genaamd 2DA. Dit bedrijf verzorgt voor de gemeente een digitaliseringsproject en gebruikt daar dwangarbeiders voor. De afdeling heet “Scanstraat”. Opvallend is dat op het bord buiten, waar alle bedrijven op staan genoemd die in het gebouw huizen, de naam 2DA niet staat vermeld. Schaamte?

De dwangarbeiders van de Scanstraat moeten onder andere bouwtekeningen inscannen en gebruiken daarvoor grote industriële scanapparaten. Dat zijn dus geen scanners zoals je die bijvoorbeeld thuis hebt met een klep en dergelijke. Deze scanners hebben geen klep en je kunt er best incidenteel zonder bescherming gebruik van maken, maar de dwangarbeiders moeten er de hele dag door mee werken; acht uur per dag en vier dagen per week.

Niet vermeld bij de voordeur.
Niet vermeld bij de voordeur.

Ze krijgen geen beschermende bril of iets anders en staan er de hele dag met hun blote gezicht boven straling te absorberen. In een Amerikaanse strip zou je dan superkrachten krijgen, maar dit is geen Amerikaanse strip. De straling beschadigt je ogen en waarschijnlijk meer dan dat.

Het actiecomité Dwangarbeid Nee heeft dan ook besloten om er te gaan staan flyeren en de mensen te attenderen op onze spreekuren. Wij hebben informatie gekregen dat daar zo’n achttien mensen te werk zijn gesteld en dat die rond vier uur naar huis mogen. We stonden daar gisteren met z’n vieren om kwart voor vier klaar voor de start, in de veronderstelling dat er dan een grote groep dwangarbeiders naar buiten zou komen lopen.

“Goedemiddag, werkt u in de Scanstraat?”, vroegen we. “Nee, wat is dat?”, kregen we keer op keer te horen. Actie mislukt? Nee, het actiecomité is niet op zijn achterhoofd gevallen. “We staan er nu toch en we hebben de flyers mee, dus we gaan gewoon iedereen die langsloopt aanspreken.”

“Goedemiddag, kent u iemand met een uitkering?”, vroegen we toen. Deze vraag bleek beter dan “Werkt u voor een uitkering?” of “Heeft u een uitkering?” Veel mensen schamen zich immers en “kent u iemand met een uitkering?” is dan veiliger om met “ja” te beantwoorden.

Dat bleek een gouden vondst te zijn. Veel mensen antwoordden dan ook met een volmondig “Ja!” “Geeft u ze dan deze flyer, want binnenkort komen ze dik in de problemen en wij kunnen dan helpen op het spreekuur. We hebben ook een gratis advocaat.” Veel mensen zeiden ook: “Dwangarbeid? Ja, daar heb ik veel over gehoord. Goed dat jullie dit doen. Ik zal het doorgeven.”

Andere voorbijgangers zeiden: “Nee, ik ken niemand met een uitkering.” “Nou, dat is heel bijzonder”, antwoordden wij dan. Een mevrouw reageerde daarop met “Goeie familie, hè?” Daar hadden we niet van terug.

Niet als zodanig gepland, maar uiteindelijk was het toch een productieve en leerzame actie en zeker voor herhaling vatbaar.

Dries Bergmans

Hier de flyer die we hebben uitgedeeld:

Logo van het Amsterdamse comité.Werken met behoud van uitkering? Dwangarbeid!

Wie verplicht wordt te werken voor een uitkering krijgt geen salaris. Een uitkering is geen salaris, maar een vangnet voor mensen zonder werk en zonder geld. Je hebt geen keus en je kunt niet weigeren. Als je weigert, kan de uitkering gestopt worden en dan mag je in alle vrijheid verhongeren onder een brug. Daarom is werken voor een uitkering een vorm van dwangarbeid.Werken voor een uitkering leidt tot meer werkloosheid. Dit heet verdringing. Je kan het ook valse concurrentie of broodroof noemen. Voorbeeld: als de gemeente dwangarbeiders verplicht om in het park te schoffelen, heeft het hoveniersbedrijf minder opdrachten. Omdat er minder opdrachten zijn, heeft het bedrijf niet al het personeel nodig en moet het mensen ontslaan. Deze mensen hebben dus geen werk meer omdat hun werk gedaan wordt door dwangarbeiders.

Salarissen worden verlaagd omdat gewone arbeiders moeten concurreren met dwangarbeiders die in feite gratis werken. Bovendien betalen bedrijven de dwangarbeider helemaal niks; bedrijven krijgen juist geld toe van de gemeente. Omdat hier zoveel mee te verdienen is, worden tegenwoordig mensen met een betaalde baan, in bijvoorbeeld de zorg, ontslagen om dan hetzelfde werk te moeten doen voor een uitkering.

Verder hebben dwangarbeiders geen arbeidsrechten zoals een arbeidscontract, een CAO of stakingsrecht. Dus ook al werken zij, zij worden niet behandeld als arbeider, maar als rechteloze werkloze.

Dwangarbeiders hebben amper tijd om te zoeken naar een echte baan. Ondertussen moeten zij zogenaamde “werknemersvaardigheden” leren om hun kansen te vergroten. Op die manier wordt hen voorgelogen dat het hun eigen schuld is dat ze werkloos zijn. Werkloosheid wordt niet veroorzaakt door een gebrek aan “werknemersvaardigheden”. Werkloosheid wordt veroorzaakt door een gebrek aan banen.

Hulp nodig?

Werk je voor een uitkering? Of ben je opgeroepen voor een gesprek daarover? DWI houdt zich vaak niet aan de regels en je hebt meer rechten dan ze je willen laten geloven. Kom naar een spreekuur en dan kijken we samen wat we kunnen doen.

Bijstandsbond
Spreekuur dinsdag en donderdag 11.00 – 16.00 uur (gratis advocaat)
Da Costakade 162, telefoon 020-6898806, e-mail: info@bijstandsbond.org
Tram 7 en 17: halte Bilderdijkstraat/Kinkerstraat
Tram 3 en 12: halte Kinkerstraat

FNV Bondgenoten
Belangenbehartiging uitkeringsgerechtigden
Maaike Zorgman, telefoon 06-51256233 of 020-5856174
e-mail: m.zorgman@bg.fnv.nl

SP Hulpdienst Amsterdam
Spreekuur dinsdag en woensdag: 13.00 – 16.00 uur of donderdag: 11.00 – 16.00 uur
Laurierstraat 165, telefoon: 020 6370158,
e-mail: hulpdienstamsterdam@sp.nl

Doe mee!
Meld misstanden, zodat we die kunnen bestrijden of sluit je aan bij het actiecomité Dwangarbeid Nee, want samen staan we sterk! Het actiecomité voert verschillende acties om het werken voor een uitkering aan de kaak te stellen; in de media en in de gemeenteraad, maar ook op plekken waar dwangarbeiders zijn.
Voor meer informatie: www.dwangarbeidnee.nl en www.doorbraak.eu,
stuur een mailtje naar info@dwangarbeidnee.nl of bel 020-6898806.