Alevitisch Nieuws 5 (5 juni – 21 juni)

Een bloemlezing van de berichten op de Facebook-pagina “Alevitisch Nieuws” van 5 juni tot en met 21 juni.

5 juni – Aanrader: docu over de saz, de alevitische “besnaarde koran”

9 juni – Rechtszitting tegen Turgut Öker

Turgut Öker, medeoprichter en erevoorzitter van de Confederatie van Alevitische Organisaties in Europa (AABK), moet morgen in Istanbul voor de rechter verschijnen wegens “belediging van de president”. Öker (foto), die een tijd lid is geweest van het Turkse parlement en zowel de Turkse als de Duitse nationaliteit heeft, worden uitspraken ten laste gelegd die hij tussen 2012 en 2015 heeft gedaan.

De president is in dit geval Erdoğan, die nogal snel is “beledigd” en dit soort rechtszaken gebruikt om de oppositie monddood te maken. Het is niet de eerste keer dat Erdoğan Öker laat vervolgen. Er zijn meerdere rechtszaken tegen hem gevoerd. Bijvoorbeeld omdat hij zich openlijk afvroeg waarom de AKP-regering de derde brug over de Bosporus heeft vernoemd naar sultan Yavuz Selim. Deze sultan heeft tijdens zijn bewind in de zestiende eeuw tienduizenden alevieten laten vermoorden in het toenmalige Ottomaanse Rijk. ‘Wat Hitler is voor de Joden, is Yavuz Selim voor de alevieten’, zei Öker letterlijk.

De Europese alevieten verenigd in de AABK zeggen in een verklaring dat de vervolging van Öker neerkomt op een aanval op de alevitische gemeenschap en zijn autonome, kritische zelforganisaties.

Portret van Turgut Öker. Hij heeft grijzend zwart haar en een baard en snor. Hij draagt een donkergroene gebreide trui.

11 juni – EU-delegatie bezoekt eeuwenoud cemhuis

Vertegenwoordigers van de EU-Delegatie in Turkije hebben, onder leiding van EU-ambassadeur Nikolaus Meyer-Landrut, een werkbezoek gebracht aan het Büyük Ocak Cemhuis. Dit alevitische gebedshuis is het oudste, nog in gebruik zijnde cemhuis van de wereld.

Het Büyük Ocak Cemhuis staat in het dorp Onar, in het district Arapgir van de provincie Malatya. Het gebedshuis is bijna 800 jaar oud.

Een groep mannen met mondkapjes staat in het oude cemhuis. Het plafond is van oude houten balken. De muur is onregelmatig van structuur en witgekalkt. Op de lemen vloer liggen tapijten. Tegen de wand twee stenen wasbakjes.
Twee mensen in het cemhuis maken muziek met snaarinstrumenten terwijl enkele anderen dansen op de muziek.

14 juni – In memoriam: Ethem Sarisülük

Vandaag, exact acht jaar geleden, overleed Ethem Sarisülük. Ethem was een arbeider, communistische activist en aleviet die voorop liep tijdens de Gezi-opstand in 2013 in Ankara. De spontane protesten tegen het autoritaire AKP-regime zijn de geschiedenis ingegaan als de grootste opstand van Turkije.

Ethem Sarisülük, afkomstig uit de provincie Çorum, werd tijdens de protesten op 1 juni 2013 van dichtbij door het hoofd geschoten door een politieagent. 13 dagen later overleed hij.

Foto van Ethem Sarisülük die op zijn hurken zit. Naast hem ligt een bouwhelm.
Foto van Ethem Sarisülük uit 2009. Hij staat voor een bloemperk met rode en gele bloemen. Hij draagt een blauw hoodievest en een zwarte bodywarmer.

17 juni – Documentaire bloedbad Sivas

De Europese alevitische confederatie AABK heeft de productie van een documentaire over het Bloedbad van Sivas aangekondigd. Tijdens dit bloedbad werden 35 mensen – wetenschappers, musici, studenten en kunstenaars – vermoord door islamitische fundamentalisten en Grijze Wolven. Zij namen deel aan een alevitisch festival in Sivas en hadden zich verschanst in een hotel. Het hotel werd urenlang belegerd door duizenden reactionairen voordat het in brand werd gestoken. Politie en leger keken toe. Bij het bloedbad kwam ook Carina Thuijs, een studente culturele antropologie uit Doetinchem, om het leven.

De documentaire moet in 2023 klaar zijn voor vertoning. Dan is het precies dertig jaar geleden dat het bloedbad heeft plaatsgevonden. De Europese alevieten zijn een donatiecampagne gestart. (bron: PIRHA)

Zwart-witfoto van het uitgebrande hotel in Sivas. Alle ruiten liggen eruit. Er staan en liggen diverse uitgebrande auto's voor de gevel.

18 juni – Alevieten veroordelen aanslag op HDP

De grootste alevitische koepelorganisatie van Turkije – de Federatie van Alevieten en Bektasi’s (ABF) – heeft de aanslag van gisteren op het provinciale kantoor van de Democratische Partij van de Volkeren (HDP) in Izmir fel veroordeeld. De HDP is een linkse partij die opkomt voor de rechten van etnische en religieuze minderheden. Bij de aanslag werd Deniz Poyraz (eerste foto) doodgeschoten. De dader, Onur Gencer (tweede foto), zegt dat hij alleen heeft gehandeld. Duidelijk is dat hij met automatische wapens kan omgaan en Turks-fascistische sympathieën heeft. Op foto’s maakt Gencer veelvuldig het Grijze Wolven-teken.

De ABF benadrukt in haar verklaring dat de mentaliteit van haat en moord in Turkije wordt gevoed door het AKP-regime en haar fascistische bondgenoot MHP (Partij van de Nationalistische Beweging). De alevitische koepel wijst op de vijandige en polariserende taal van de regering tegenover andersdenkenden.

In diverse steden in Turkije vinden protesten plaats tegen de moordaanslag. Ook de sociaal-democratische CHP en talloze andere organisaties hebben de aanslag veroordeeld. Er gaan al langer geruchten dat de AKP-regering uit is op chaos en een angstklimaat in Turkije. Ze voelt namelijk, geconfronteerd met vele crises, dat haar einde nabij is.

Portret van Deniz Poyraz. Ze heeft lange golvende donkerblonde haren en donkere ogen en ze draagt een wit truitje.
Twee afbeeldingen van Onur Gencer. Op de één draagt hij een groot vuurwapen. Op de andere maakt hij het Grijze Wolven-gebaar.
Logo van de  Federatie van Alevieten en Bektasi's (ABF).

21 juni – Aanklacht tegen voorzitter alevieten VK

Het Turkse OM heeft een aanklacht opgesteld tegen İsrafil Erbil (foto), de voorzitter van de Britse Alevitische Federatie (BAF). Erbil wordt “het beledigen van een deel van de bevolking” ten laste gelegd. Dit zou hij hebben gedaan in een toespraak, gehouden in 2019, tijdens de herdenking van de pogrom van Maraş. Tijdens deze pogrom in 1978 zijn meer dan honderd alevieten vermoord en bijna tweehonderd alevieten gewond geraakt. De aanstichters van de pogrom waren Grijze Wolven van de Partij van de Nationalistische Beweging (MHP).

Erbil zei in zijn speech: “Jullie hebben gezegd dat het geoorloofd is om het leven, de bezittingen en de eer van alevieten te nemen. Jullie hebben gezegd: ‘Kom, laten we hun bezittingen afpakken!’, toch? Daartoe hebben jullie opgeroepen in moskeeën. Jullie hebben alles gepland in de verenigingslokalen van de Idealistische Haarden [ontmoetingsplekken van Grijze Wolven]. Wij weten wie onze moordenaars zijn.”

Erbils uitlatingen zijn geen beweringen, maar historische feiten. Maar dat hindert de Turkse justitie niet. Het regime van Erdoğan wil de alevitische beweging monddood maken. Meerdere bekende gezichten van de alevitische beweging in West-Europa en Turkije zijn de afgelopen juridisch vervolgd door de Erdoğan-staat. De extreem-rechtse MHP is de belangrijkste bondgenoot van Erdoğan.

Foto van İsrafil Erbil. Hij staat voor een wand met portretten van mensen die omkwamen bij de slachting in Maraş.

21 juni – Hulp gevraagd: vergroot ons bereik!

Beste vrienden, we stellen het op prijs als je meehelpt om het bereik van onze pagina te vergroten. Alevitisch Nieuws wil met Nederlandstalige berichten de aandacht voor de emancipatiestrijd van alevieten vergroten. Belangrijke waarden zijn daarbij voor ons: anti-nationalisme en internationale solidariteit, anti-racisme, feminisme en radicale democratie.

Banner van de pagina Alevitisch Nieuws met een oproep om je vrienden uit te nodigen de pagina te liken.