De Lier: demonstranten tegen Zwarte Piet zetten door, ondanks een regen van honderden projectielen (beeldverslag)

LET OP: IN DIT VERSLAG VEEL ANTI-ZWART RACISME EN GEWELD

Zo’n 75 mensen deden gisteren mee aan het protest tegen Zwarte Piet bij de intocht van Sinterklaas in De Lier. Opnieuw werd een demonstratie van KOZP geconfronteerd met een muur van racisme en geweld. Een persoonlijk actieverslag, met aansluitend de persverklaring van KOZP zelf.

Bij ons verzamelpunt, een paar kilometer buiten het dorp, doken al meteen racisten op die spioneerden en ons filmden. Sommigen gingen er meteen vandoor zodra we hen in de gaten kregen. Met drie stadsbussen gingen we daarop richting De Lier, begeleid door een stuk of zeven politiebusjes en een aantal motoragenten. Alle zijwegen werden afgezet. Onderweg zagen we al groepjes mannen in blackface die onder andere eieren naar de bussen gooiden. Dat gebeurde ook vanuit een auto die naast ons reed.

Ter plekke liepen er eerst nog Zwarte Pieten langs de bussen, en toen die verwijderd waren, werden we door de politie via een achterafstraatje naar een demonstratievak geleid. Daar werden we vanaf het eerste moment door racisten bekogeld met eieren, tomaten, appels, bananen, aardappels, broodjes, pepernoten, aanstekers, volle blikjes, verfzakjes en -emmertjes, stenen, rotjes, rookbommen en flares. Het is een wonder dat er slechts één lichtgewonde viel. Tijdens de actie hebben we voortdurend leuzen geroepen als “Kick out Zwarte Piet”, “No more blackface”, “Westland kan het”, “Feest voor ieder kind”, “No justice no peace”, enzovoorts. Het hele, zo bekende repertoire.

De politie liet het racistische geweld allemaal toe. De joelende meute werd weliswaar tegengehouden door een rijtje agenten, maar wel zodanig dicht bij ons vak dat ze ons gemakkelijk konden bekogelen. Een van de racisten mocht zelfs even tussen de agenten doorlopen om beter iets te kunnen gooien. Pas na een haf uur kwam er een tweede rij agenten tussen staan. En nadat die vijftien minuten lang eveneens het doelwit waren geweest, werd eindelijk besloten de agressieve pietofielen verder naar achteren te drijven. Daarop werden er ook politiebusjes tussen gezet, waardoor we helaas nauwelijks meer zichtbaar waren voor de bezoekers van de intocht.

Twintig minuten later was onze actie voorbij en liepen we terug naar de bussen, wederom begeleid door de politie, die niet bepaald vriendelijk was. Tijdens die korte wandeltocht gingen we door met leuzen roepen. Na precies anderhalf uur zaten we allemaal weer in de bussen. Opmerkelijk was, zo bespraken we, dat de agenten voortdurend met hun rug naar ons toe stonden, dat was wel eens anders geweest. Toch een kleine vooruitgang, net als het feit dat ons protest ondanks alles niet afgelast werd. Dat had men, net als bij eerdere gelegenheden, makkelijk kunnen doen met een vage smoes over het niet “garanderen” van de veiligheid. Wat ze overigens deze keer ook niet wilden, getuige de honderden projectielen die straffeloos onze kant opgegooid zijn.

Maar van hogerhand was men kennelijk gedwongen om ons protest deze keer daadwerkelijk te ‘faciliteren’, waarschijnlijk naar aanleiding van het onlangs verschenen rapport over het geweld bij onze vorige actie, in Staphorst. Topmensen bij de politie willen vanwege hun verdere carrière waarschijnlijk liever niet bekend staan als degenen die het staatsmonopolie op het geweld eventjes uit handen gaven, aan een stel racistische hooligans.

Terug bij het verzamelpunt liepen we gezamenlijk met een twintigtal activisten naar een bushalte. Daar kwam nog een van de auto’s, die ons aan het begin gevolgd was, langs racen om een tomaat in de groep actievoerders te gooien. Niemand werd geraakt, maar ik moet eerlijk bekennen dat ik toen wel even gedacht heb: als jullie nu met z’n drieën uitstappen, rossen we jullie helemaal in elkaar. De actie en daarmee de geweldloosheid zijn nu voorbij. Maar binnen no time waren de lafaards uit het zicht verdwenen. We zouden hen in werkelijkheid natuurlijk niet snel iets aangedaan hebben, maar het toonde wel mijn frustratie van het moeten ondergaan van zoveel racistisch geweld, jaar in, jaar uit. Naar verluidt zijn er negen racisten aangehouden. Dat biedt enige troost, hoewel de meute natuurlijk uit veel meer gewelddadige pietofielen bestond.

Eric Krebbers

Hieronder de verklaring van KOZP

Demonstranten KOZP belaagd en bekogeld bij intocht De Lier (ZH), in andere gemeenten feestelijke intochten met roetveegpieten

DEMONSTRATIERECHT KOZP IN DE LIER WEDEROM NIET BESCHERMD

Vandaag demonstreerde Kick Out Zwarte Piet (KOZP) in De Lier (ZH) voor een inclusief Sinterklaasfeest. KOZP werd daarbij belaagd door agressieve geweldplegers. Omdat de politie deze menigte te veel ruimte gaf en de veiligheid van KOZP-demonstranten niet kon waarborgen, werd de route van de intocht last minute veranderd. Hierdoor is het demonstratierecht van KOZP voor de zoveelste keer niet beschermd: we konden onze boodschap namelijk niet op een voor de intocht zichtbare en hoorbare plek uitdragen. 

Eieren, vuurwerk en rookbommen

Vanaf de aankomst van de bussen in De Lier was het onrustig: de bussen werden opgewacht door mensen in volledige blackface die de bus bekogelden met (harde) voorwerpen. Aangekomen in het demonstratievak werd KOZP door geweldplegers bekogeld met eieren, tomaten, volle blikken, vuurwerk en rookbommen. De politie moest optreden om deze agressieve menigte op afstand te krijgen. 

Onveilige situaties

Het is duidelijk dat de agressie van de menigte en het terughoudende optreden van de politie rampzalige gevolgen hadden kunnen hebben. Er zijn volle blikken en andere zware objecten naar de KOZP-demonstranten gegooid, waardoor tenminste één lichtgewonde is gevallen. We zijn grotendeels met de schrik vrijgekomen, maar het vuurwerk, de fakkels en de rookbommen hadden nog veel meer schade aan kunnen richten. Na afloop van de intocht werd duidelijk dat negen geweldplegers zijn aangehouden, voor onder andere openbare geweldpleging en het bezit van slagwapens. Ook bleek dat vijandig publiek KOZP stond op te wachten met giertanks en hooibalen. KOZP eist van Justitie dat de relschoppers worden vervolgd voor geweldpleging, anti-zwart racisme en de belemmering van een vreedzame demonstratie.

Demonstratierecht niet beschermd

Tijdens het overgrote deel van de demonstratie stond de agressieve menigte heel dicht bij het demonstratievak, op werpafstand, waardoor onveilige situaties ontstonden. Er werd te laat ingegrepen. Ook werd de route van de intocht verplaatst door de gemeente, tegen gemaakte afspraken in. Burgemeester Bouke Arends van de gemeente Westland had een noodverordening afgegeven. Uiteindelijk kon KOZP zijn boodschap alleen uitdragen tegenover politie, ME en geweldplegers, en niet tegenover (het publiek van) de intocht. Het demonstratierecht is daarmee niet beschermd. De waardering die de burgemeester uitspreekt voor onder meer de politie en het intochtcomité, waarbij hij claimt dat er geen “ernstige wanordelijkheden” zijn geweest, vindt KOZP dan ook zeer ongepast.

“We krijgen vaak te horen dat kleinere gemeenten meer tijd nodig hebben. De vraag is dan: hoeveel tijd moeten mensen die gediscrimineerd worden, de mensen die hen discrimineren gunnen om tot voortschrijdend inzicht te komen? Vandaag leek het alsof het afgelopen decennium aan De Lier voorbij is gegaan. Dit is de schuld van de politiek die racisme jegens zwarte Nederlanders nog niet serieus genoeg neemt. Zwarte Piet is racisme en hoort niet thuis in een kinderfeest. Wij hopen dat de burgemeester en het intochtcomité samen met ons willen kijken naar een oplossing waardoor we naast elkaar komen te staan in plaats van tegenover elkaar.” – Jerry Afriyie, Kick Out Zwarte Piet

WOM-besluit (Wet Openbare Manifestaties)

Het WOM-besluit van de gemeente kregen wij last-minute binnen, waardoor het ons onmogelijk is gemaakt hier adequaat op te reageren. Het WOM-besluit bevatte verschillende onrealistische en onnodige eisen: teksten op spandoeken moesten in het Nederlands geschreven zijn, er mochten geen honden meegenomen worden, gezichtsbedekkende kleding was verboden en bij wanordelijkheden zou de demonstratie beëindigd worden. Het is niet aan de gemeente om zich te bemoeien met de inhoud van de betoging en op het moment dat zich wanordelijkheden voordoen, dient de politie te handhaven ten aanzien van de ordeverstoorders en het demonstratierecht te beschermen. KOZP zal dan ook bezwaar indienen tegen het WOM-besluit. 

Convenant

In aanloop naar de intochten voerde KOZP gesprekken met meerdere gemeenten en intochtcomités over de invulling van de intochten. We zijn blij dat een groot aantal van hen, waaronder Etten-Leur, Drunen en Zaanstad, hebben gekozen voor een inclusief feest, zonder racistisch stereotype. Met deze partijen hebben we gezamenlijk afspraken kunnen maken over het uiterlijk van de aanwezige pieten. Op die plekken hebben feestelijke en inclusieve intochten plaatsgevonden, die leuk waren voor alle kinderen. Datzelfde geldt voor de nationale intocht die vandaag in Gorinchem plaatsvond.

Oproep

KOZP is teleurgesteld dat zij wederom niet op de gewenste manier heeft kunnen demonstreren. Keer op keer blijken politie en gemeenten de dreiging van racistische en agressieve pro-Zwarte Pieten te onderschatten. Zeker gezien het feit dat de Inspectie Justitie en Veiligheid twee weken geleden een rapport naar aanleiding van de beoogde demonstratie van KOZP in Staphorst in 2022 naar buiten bracht. Voornaamste conclusie daarvan was dat de KOZP-demonstranten toen onvoldoende werden beschermd. We kijken uit naar de dag dat deze protesten niet meer nodig zijn. Naar de dag dat in heel Nederland veilige en inclusieve intochten worden gevierd, die feestelijk zijn voor ieder kind. We roepen iedereen op om bij te dragen aan een inclusief feest, door in gesprek te gaan met je eigen omgeving. Ook roepen we gemeenten en de politie op om, zolang het nodig is, het demonstratierecht te beschermen en KOZP-demonstraties op een goede manier te faciliteren.