Harry Mens voedt rechts-populistisch complotdenken met antisemitisme

Cover van een Franse uitgave van het antisemitische samenzweringsverzinsel "De protocollen van de wijzen van Zion"

Een Joodse samenzwering streeft achter de schermen naar een paars kabinet. Deelnemers: kabinetsinformateur en VVD-Eerste Kamerfractievoorzitter Uri Rosenthal, plaatsvervangend PvdA-burgemeester van Amsterdam Lodewijk Asscher en PvdA-leider Job Cohen. Aldus de uiterst rechtse makelaar en tv-presentator Harry Mens in zijn programma Business Class. Eerder al maakte ook Telegraaf-columnist Paul Jansen zich schuldig aan dit soort antisemitisme.

Het in Nederland zegevierende rechts-populisme is van meet af aan gepaard gegaan met complot- en zondebokdenken. Geert Wilders populariseerde de mythe van de “autochtone” underdog als slachtoffer van “de islamisering”, “de linkse kerk” en “de Haagse elite”. Hoewel hij het keer op keer doet voorkomen alsof de halve wereld tegen hem samenspant, maken Joden in zijn beeldvorming tot nu toe geen deel uit van die samenzwering. Sterker nog, Wilders staat bekend als een uitgesproken Israël-vriend.

Maar zodra complotdenken de publieke opinie vergiftigt, duikt haast onvermijdelijk ook weer de eeuwenoude antisemitische “joodse lobby” op. Dit keer zag het irritante zakenmannetje Mens in de Joodse achtergrond van Rosenthal, Asscher en Cohen aanleiding om te waarschuwen voor een Joodse “kongsi”, “een groep met een gezamenlijk belang”, een verondersteld Joods belang dus. Hij suggereerde daarmee dat Joden binnen de VVD en de PvdA de verkiezingsoverwinning van de PVV en de VVD om zeep zouden willen brengen door een paars kabinet in het zadel te helpen. “Paars” staat bij de rechts-populisten zo ongeveer gelijk aan de duivel. Nooit te vertrouwen, die Joden, en veel te links, aldus de impliciete boodschap van Mens.

Nu het fabeltje van “de linkse kerk” langzamerhand lijkt te zijn uitgewerkt, vindt Mens het blijkbaar nodig om zijn toevlucht te nemen tot het nog duisterder verzinsel van de Joodse almacht die de democratische spelregels aan de laars lapt en het onschuldige volk te kakken zet. Pim Fortuyn, Rita Verdonk, Geert Wilders en al die andere rechts-populisten in de politiek, de media en de ontelbare blogs hebben de voedingsbodem voor dit complotdenken gelegd. Als rechts-populisten al afstand nemen van de gedachte dat “de Joden” het hebben gedaan, dan geven ze wel de schuld aan andere zondebokken, aan “de moslims”, “de allochtonen”, “de multiculti-fans”, “de krakers”, “de asielterroristen” of “de werklozen”.

Harry Westerink