Het fascisme is terug in onze samenleving

Het vergelijken van coronamaatregelen met de Holocaust is echt geen “foutje”, maar een doelbewuste keuze van een fascistische partij.

Als er één woord is waarvan de waarde het afgelopen jaar enorm gedegradeerd is, dan is dat het woord “vrijheid”.

Voor mij is vrijheid iets bijzonders, iets waar veel mensen alleen van kunnen dromen, waar mensen voor strijden, waar mensen hun leven voor geven om het te behouden of terug te winnen. Maar in tijden van Covid-19 heeft vrijheid een totaal andere betekenis en zijn ook de vrijheid en verzetsstrijders ineens van een totaal ander niveau.

Want om te zorgen dat we met zoveel mogelijk mensen door deze pandemie komen, is het noodzakelijk gebleken dat bepaalde vrijheden beperkt worden.

Als iets het afgelopen jaar pijnlijk duidelijk is geworden, dan is dat dat een grote groep mensen hun persoonlijke vrijheden belangrijker vinden dan solidariteit met anderen, zoals risicogroepen of zorgmedewerkers. Die laatste groep mag dan vervolgens wel weer opdraaien voor de gevolgen die het nemen of afdwingen van onverantwoordelijke vrijheden in tijden van een wereldwijde pandemie heeft.

Bij het Forum voor Democratie dachten ze dat het echt een goed idee was om de coronamaatregelen gelijk te stellen aan de Tweede Wereldoorlog, en op de poster die ze publiceerden, gebruikten ze het logo van Comité 4 en 5 mei om aan te geven dat de vrijheid in 2020 gestorven is en stellen ze de quarantaineplicht gelijk aan de Jodenvervolging.

De verontwaardiging hierover is terecht groot, maar tegelijkertijd ook ongelofelijk hypocriet.

Het is namelijk niet voor het eerst dat deze vergelijking door FvD en hun vrienden van Viruswaarheid gemaakt wordt. Het vergelijken van coronamaatregelen met de Holocaust is echt geen “foutje”, maar een doelbewuste keuze van een fascistische partij.

Dat is de partijlijn van het FvD vanaf dag één van deze pandemie. Bij iedere demonstratie tegen de coronamaatregelen kunnen wij Hitlergroeten zien en staat er “ongevaccineerd” geschreven op Jodensterren. Bij Viruswaarheid en FvD heeft men er ook geen enkele moeite mee om de gruwelen van de concentratie- en werkkampen te vergelijken met niet naar de sportschool of de bioscoop kunnen.

Dus dat nu politici over elkaar heen buitelen om hun afschuw uit te spreken? Dat is mooi, maar totaal niet geloofwaardig. De reactie van Comité 4 en 5 mei dat men dit zeer ongepast vond, was allesbehalve krachtig. Maar dat is wellicht te verklaren uit het feit dat men Thierry Baudet in 2019 nog zo “inspirerend’ vond dat het Comité hem een paginagroot interview gunde.

Op 27 april plaatste Thierry Baudet de volgende tekst: “Wordt tijd dat we een escape-strategie ontwikkelen, vrienden. Madagaskar of zoiets.”

Het Madagaskar-plan was een plan van nazi’s om de Joden uit Europa te deporteren naar Madagaskar. Iets dat op Twitter voor een boel ophef zorgde, maar de meeste politici zwegen toen in alle talen. Terwijl het echt glashelder is: het fascisme is terug in onze samenleving, heeft zitting in onze gemeenteraden, onze Provinciale Staten, onze Tweede Kamer. Met vertegenwoordigers van partijen die vinden dat de grondrechten van onze rechtsstaat niet voor alle Nederlanders gelden, zoals de PVV, FvD en JA21.

Dus als we op 4 mei de doden herdenken, staan we daar al jaren samen met partijen die hun krans leggen, terwijl ze tijdens die twee minuten stilte misschien staan te bedenken hoe ze nog meer vluchtelingen buiten de grenzen kunnen houden, grote groepen mensen kunnen uitsluiten en hoe ze de beeldvorming kunnen blijven beïnvloeden in hun eigen voordeel.

De reacties van de gevestigde partijen op de tweet van Baudet zeggen veel. Want ondanks alles legt de politiek nog steeds geen cordon sanitaire rondom dit soort extreem-rechtse partijen.

Dat is hoe ver we zijn. We lijken het onacceptabele te accepteren. De woorden “Dit nooit weer”, die deze week weer talloze malen zullen worden uitgesproken, zijn holle lege woorden geworden. Omdat iedere dag weer fascisten de rechtsstaat van binnenuit ondermijnen.

In de media vindt extreem-rechts bijna overal een kritiekloos luisterend oor. Maar wie extreem-rechts kritiekloos een podium geeft en fascistische content verspreidt onder het mom van de vrijheid van meningsuiting, maakt zichzelf medeschuldig aan normaal maken wat nooit normaal zou mogen worden.

De boodschap die het FvD verbindt aan de coronacrisis klopt gewoon niet. Vrij zijn is namelijk niet alleen een wettelijke toestand, maar vooral het werk van mensen. In een samenleving kan vrijheid niet bestaan zonder verantwoordelijkheid. Laat duidelijk zijn dat het populisme van FvD die verantwoordelijkheid stelselmatig ondermijnt.

Zeker nu we in een tijd leven waarin vrijheid een nieuwe betekenis krijgt door de maatregelen om het coronavirus te bestrijden. Vrijheden die we zo lang als vanzelfsprekend zagen en die we nu missen omdat we alleen echt vrij kunnen zijn als we dat allemaal zijn. In deze tijd is vrijheid dus ook je eigen vrijheid inperken omdat dit in het belang is van de ander!

Sandra Salome

(Dit artikel verscheen eerder op Joop.)