Meer sterfte op Java door dwangarbeid voor Nederlandse kolonisator

Het Cultuurstelsel heeft op het Indonesische eiland Java tussen 1834 en 1879 geleid tot een aanzienlijke extra sterfte onder de bevolking. Historici van de Wageningen Universiteit en de Universiteit Utrecht concluderen dat een toename van het aantal mensen dat er gedwongen arbeid moest verrichten, leidde tot een toename in het aantal sterfgevallen. In 1840, op het hoogtepunt, stond een toename van elke duizend gedwongen arbeiders gelijk aan dertig extra sterfgevallen per jaar. De onderzoekers publiceerden hun bevindingen maandag in The Journal of Economic History. Het Cultuurstelsel was een systeem waarbij de Nederlandse overheid Indonesiërs dwong bijzonder winstgevende gewassen als koffie, suiker en thee te verbouwen. De verdiensten van de verkoop verdwenen in de zakken van de Nederlandse staat en in die van inheemse vorsten. De bevolking kon minder rijst verbouwen, wat leidde tot voedseltekorten. Deze voor de kolonisator bijzonder profijtelijke constructie kwam in de tweede helft van de negentiende eeuw steeds meer onder vuur te liggen, mede dankzij de roman “Max Havelaar” (1859) van Multatuli. Vanaf de jaren zeventig van de negentiende eeuw werd het systeem uitgefaseerd.

Bart Funnekotter in Meer sterfte op Java door dwangarbeid voor Nederlandse kolonisator (NRC)