Praatjesmaker: “Turken zijn gastvrij” is racisme
Hoe vaak hoor je niet dat iemand op vakantie is geweest naar Turkije en terugkomt met het verhaal dat het “zulke gastvrije mensen” zijn? Of dat ergens een multicultureel feest wordt georganiseerd waar altijd “eten” aanwezig moet zijn, “veel eten”. Dat laat maar weer eens zien hoe generaliserend, stereotyperend en denigrerend “we” bezig zijn.
Er wordt met andere woorden gezegd: “Je komt niet uit het westen, je bent niet blank, en dus kun je niet rationeel zijn. Maar weet je wat: je hebt wel andere kwaliteiten die ik niet heb. Je bent gastvrij, en je kan lekker koken. Dus als we iets organiseren waar jij een rol in speelt, laten we dan lekker gastvrij doen, en lekker veel eten meebrengen, en dan kan ik lekker die ik-probeer-jouw-cultuur-te-begrijpen-en-te-omarmen-mentaliteit tentoonspreiden.”
Zo, de toon is gezet. De blanke westerling heeft weer eens aangegeven hoe anders de zogenaamde “ander” is. De blanke westerling bepaalt zelf wel hoe die ander gedefinieerd wordt. En die ander, die ‘normaal’ zo veel negativiteit over zich heen krijgt, die heeft een keer iets positiefs te pakken en klampt zich daaraan vast. Eindelijk een positief beeld… dat moet bevestigd worden, en dat wordt het dan ook. Komen de Nederlandse buren langs, laten we dan lekker alles op tafel zetten, en ons minderwaardigheidsgevoel compenseren met de uitspraak waar we die hele avond op gaan wachten: “Jullie zijn zulke gastvrije mensen”.
Maar wat is eigenlijk het verschil tussen de uitspraken “Turken stinken” en “Turken zijn gastvrij”? Als je het mij vraagt: niets! Beide zijn racistisch. Ophouden dus met die uitspraken. Want díe Turk bestaat niet, heeft nooit bestaan, en zal ook nooit bestaan, net zoals díe blanke westerling.
Emek Egeli
Zoals Van ’t Groenewoud al zong: “Waarom zijn de blanken zoveel bekakter dan de zwarten? Speelt de beschaving ons dan zoveel parten?” Het probleem is, dat aanduidingen van nationaliteit op zich niks betekenen. Iemand uit Übach-Palenberg noemen we ‘Duitser’ en iemand uit Waubach ‘Nederlander’. Het brein wordt voor de gek gehouden, want als je ergens een etiket opplakt, dan zijn er ook onderscheidende eigenschappen. Die zijn er nauwelijks of ze lopen niet langs administratieve lijnen, dus gaat het brein op zoek. Maar er zijn zullen best ongastvrije Turken, gierige Belgen, domme Japanners en gulle Hollanders zijn. Het beste is het, wanneer we ons er niet mee identificeren.
Dit artikel heeft een interessante structuur. De boodschap om individuen niet te beoordelen op basis van generalisaties is echter hoe dan ook lovenswaardig.
DE blanke westerling dit – DE blanke westerling dat. Over racisme gesproken!
Beste Rob, Het artikel eindigt met dat dé blanke westerling niet bestaat. Wel wordt in dit artikel gebruik gemaakt van de positie van een blanke westerling in deze samenleving tegenover de positie van een niet-blanke westerling. Daar zit verschil in in hiërarchie. En het komt vaak voor dat vanuit die hiërarchische positie wordt gereageerd, soms negatief en soms positief, maar de essentie is dat vanuit die hiërarchische positie wordt gereageerd. In deze column is geprobeerd dat te verwoorden.
Beste Emek,
Bedankt voor je reactie. Die pointe heb ik gemist. Sorry.
Een vriendelijke groet.