18 september, Nijmegen: demonstratie voor betere trans zorg

Op 18 september organiseert Trans Zorg Nu Nijmegen een demonstratie in Nijmegen voor betere trans zorg.

Uit de oproeptekst: “Trans Zorg Nu Nijmegen demonstreert voor zelfbeschikking. Trans personen die in Nederland transitiezorg nodig hebben, krijgen te maken met een wachtlijst van drie jaar, betuttelende behandelprotocollen en poortwachters. Eén oplossing ligt aan de basis van al deze problemen: zelfbeschikking.

Transgender zijn is iets moois. Transitie is een positieve stap die trans mensen veel geluk brengt. Het is onderdeel van jezelf zijn en de regie over je eigen leven nemen. Dit maakt het des te pijnlijker en onrechtvaardiger dat trans mensen niet de zeggenschap hebben over hun eigen zorg en jarenlang moeten wachten voor ze verder kunnen met hun transitie.

Trans Zorg Nu Nijmegen wil het belang van zelfbeschikking aankaarten en concrete verbeteringen voorstellen. Dit doen we vanuit intersectionaliteit – het bewustzijn dat trans mensen die ook nog andere minderheidservaringen hebben, nog grotere barrières ervaren. Dit doen wij ook met een brede blik, want zelfbeschikking is van belang in alle takken van de zorg en trans mensen zijn niet de enigen die de controle over hun eigen zorg opeisen.

Zondag 18 september
Vanaf 14:00 uur
Nijmegen (plek wordt later bekend gemaakt)

Als gemeenschap willen we ons bestaan vieren, onze kracht tonen en onze droom schetsen van de goede en vrij toegankelijke zorg die we verdienen. Dit doen wij met speeches, kunst en muziek. Ook zullen wij een lijst concrete stappen presenteren die genderteams kunnen nemen richting zorg op basis van zelfbeschikking. Deze lijst zullen wij aanbieden aan het genderteam van het Radboud UMC in onze stad.

Bij ons statement presenteren wij een lijst met concrete stappen die genderteams direct kunnen nemen om zorg voor trans personen te verbeteren en dichter bij het doel van volledige zelfbeschikking te komen:

1. Transitie zonder diagnose en met volledige vergoeding is het doel. Een goede eerste stap in die richting: vervang de psychiatrische diagnose ‘genderdysforie’ uit de DSM5 door de somatisch-lichamelijke diagnose ‘genderincongruentie’ uit ICD11. Deze diagnose heeft geen pathologische focus op lijden of de stigmatiserende psychiatrische status. In plaats daarvan stelt het de duurzame overtuiging van genderidentiteit centraal. Maak duidelijke afspraken met zorgverzekeraars om volledige dekking te behouden. Zorginstituut Nederland, adviesorgaan van VWS, adviseerde al in 2021 dat zorgverzekeraars dezelfde zorg moeten vergoeden bij beide diagnoses.

2. Zorg dat de stappen die mensen buiten de genderteams zetten, veilig zijn. Verstrek informatie aan huisartsen die hormonen of puberteitsblokkers willen voorschrijven, of hun patiênten nu op de wachtlijst staan of niet. Geef mensen die zich tijdens de wachtlijst gedwongen zien om zelfmedicatie te gebruiken, toegang tot bloedtesten en eventueel ander lichamelijk onderzoek om hun veiligheid te waarborgen.

3. Neem non-binaire identiteiten serieus en laat mensen hun eigen transitietraject bepalen, inclusief opties zoals geen hormonen en wel operaties. Zorg dat een non-binaire transitiewens niet tot vertraging in de behandeling leidt.

4. Geef jongeren zo snel mogelijk na aanmelding de mogelijkheid te starten met puberteitsremmers. In de tijd dat jongeren op de wachtlijst staan en in het diagnoseproces zitten, kunnen onomkeerbare veranderingen aan hun lichaam en stem plaatsvinden, die veilig en omkeerbaar te voorkomen zijn met puberteitsremmers.

5. Beperk toegang tot operaties niet op basis van factoren die een correlatie met gezondheid hebben, zoals BMI of roken. Het gebruik van BMI is niet wetenschappelijk onderbouwd. Daarnaast is dit noodzakelijke zorg, waarvoor geen drempels mogen worden opgeworpen die we ook niet zien bij andere levensreddende operaties. Is er werkelijk sprake van aantoonbare gezondheidsproblemen, bespreek de risico’s dan met de zorgvrager en geef hen de regie in de beslissing of de kwaliteit van leven die een operatie toevoegt, opweegt tegen de risico’s.

6. Werp geen extra drempels tot zorg op voor neuroatypische mensen (autisme, add, etc) of mensen die worstelen met hun mentale gezondheid. Eis niet dat zorgvragers eerst aan hun depressie werken of eerst een begeleidingstraject voor autisme in gaan. Vaak is transitie juist een voorwaarde voor andere persoonlijke ontwikkeling. Laat de zorgvrager zelf bepalen welke zorgvraag het meest urgent is.”

Harry Westerink