20 maart, Leiden: première van film over Indonesische arbeidsmigranten zonder papieren in Nederland

Affiche van de film.
Affiche van de film.
Bekijk ook de twee prachtige trailers hier onderaan

Op 20 maart vertoont de Indonesian Migrant Workers Union (IMWU) in samenwerking met Doorbraak in de Leidse Vrijplaats de film “Dispereert niet”, gemaakt door Irwan Ahmett, Tita Salina en Rangga Aditiawan. De film geeft een boeiend en veelzijdig beeld van het leven en de strijd van Indonesische arbeidsmigranten zonder verblijfsrecht in Nederland, en van hun zelforganisatie IMWU. Ook Doorbraak-medewerkers zijn geïnterviewd voor de film, die op 20 maart zijn wereldpremière beleeft. Vooraf aan de vertoning is er een maaltijd en kan een foto-expositie bekeken worden. Er zijn inleidende praatjes van IMWU, Doorbraak en de maker van de film, Irwan Ahmett. Na de filmvertoning licht de filmmaker de documentaire verder toe en beantwoordt hij vragen van het publiek.

Filmvertoning
Vrijdag 20 maart
17:00 maaltijd en fototentoonstelling
19:00 drie korte inleidingen
19:15 vertoning van de film
Vrijplaats
Middelstegracht 36, Leiden

Download ook de flyer

Na deze première wordt de film op 1 mei in het Laaktheater in Den Haag vertoond. In juli en augustus vinden er filmvertoningen plaats in Indonesië. In het najaar staan er vertoningen in andere Nederlandse steden op het programma, waaronder in Amsterdam.

Uit de begeleidende tekst van de filmmakers: “In samenwerking met IMWU hebben we een documentaire gemaakt over Indonesische arbeidsmigranten zonder papieren in Nederland. De bedoeling is om inzicht te geven in hoe migratie plaatsvindt, van het eenvoudige begin in Indonesië tot aan het complexe overleven in Nederland. We laten de realiteit zien van het leven, van de hoogte- en dieptepunten, van mensen uit de tropen in een land met vier seizoenen. Ondertussen zochten we naar informatie via academici, activisten, politici, kunstenaars, historici, de Indonesische overheid en andere groepen die hiermee te maken hebben. We willen de dilemma’s in beeld brengen en naar antwoorden zoeken voor dit urgente probleem.

Om te kunnen zien hoe het leven in de illegaliteit echt is en om vertrouwen op te bouwen, verbleven we vier weken in diverse woningen van arbeidsmigranten zonder papieren. We legden hun dagelijks leven vast, voelden hun zorgen en opofferingen, zagen hun onzichtbare leven, hun aanpassing en zelfverandering, hun onvervulde dromen en hun gezamenlijke strijd voor rechten in Nederland. Voor ons voelt dit project als het openen van Pandora’s doos. Het project laat de invloed zien van criminelen, van de dreiging met uitzetting, van mensensmokkel en van de donkere historische koloniale banden. We willen met de documentaire invloed uitoefenen door een gesprek op gang te brengen, verschillen te overbruggen en het bewustzijn te vergroten. En daarbij is het belangrijk om te beseffen dat Indonesische arbeidsmigranten zonder papieren niet alleen in Nederland wonen, maar overal ter wereld.”

Geef niet op

De titel van de film verwijst naar de lijfspreuk van de zeventiende eeuwse koloniale massamoordenaar Jan Pieterszoon Coen. “Dispereert niet, ontsiet Uwe vyanden niet, daer en is ter werelt niet dat ons kan hinderen noch deeren, want God is met ons”, schijnt hij opgemerkt te hebben. “Dispereert niet” is oud-Nederlands voor “wanhoop niet” of “geef niet op”. Die lijfspreuk diende ertoe om Coen te blijven inspireren bij de koloniale verovering, plundering, overheersing en onderdrukking die onder zijn leiding in Indonesië plaatsvond. Coen moet verantwoordelijk worden gehouden voor de massamoord op de Banda-eilanden, die wordt beschouwd als het grootste bloedbad in de geschiedenis van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC).

IMWU en de filmmakers hebben het aloude motto van Coen omgebogen naar hun eigen leefomstandigheden. “Wanhoop niet, geef niet op”, zo richt de film zich tot Indonesische migranten zonder papieren die met veel pijn en moeite een overlevingsstrijd voeren en met die woorden moed ingesproken krijgen. Op de poster van de film staat het standbeeld van Coen in Hoorn. Tegen dat standbeeld, waarmee een koloniale misdadiger wordt verheerlijkt, is in het verleden al vaker actie gevoerd. Aan de voet van het standbeeld werd enige tijd geleden een tijdelijk lichtmonument opgericht voor de slachtoffers van het Nederlandse kolonialisme.

Harry Westerink