Een open brief aan Extinction Rebellion

De onderstaande brief is in samenwerking geschreven door tientallen verwante groepen en organisaties. Nu de weken van acties die door Extinction Rebellion zijn uitgeroepen op hun eind lopen, zijn onze groepen bijeengekomen om na te denken over het verhaal, de strategieën, tactieken en eisen van een vernieuwde en versterkte klimaatbeweging in Groot-Brittannië. Met deze brief willen we een aantal grondprincipes en eisen formuleren die zijn geworteld in rechtvaardigheid, en waarvan we denken dat ze cruciaal zijn voor de beweging als geheel om over na te denken terwijl we verder gaan met het vormgeven van ons antwoord op de ‘klimaatnoodtoestand’.

Beste Extinction Rebellion,

De opkomst van een massale beweging als Extinction Rebellion (XR) is een bemoedigend teken dat we zijn aanbeland op een kansrijk moment, waar is gebleken dat er zowel een collectief besef is van het immense gevaar dat voor ons ligt als een collectieve wil om het gevecht daarmee aan te gaan. Een kritische massa aan mensen is het eens met de open brief waarmee XR werd gelanceerd, waarin gesteld wordt: “Als we doorgaan op ons huidige pad, gaat onze soort een sombere toekomst tegemoet.”

Tegelijkertijd, en om een andere toekomst vorm te geven of die zelfs maar in verbeelding tot leven te brengen, moeten we begrijpen wat dit “pad” precies inhoudt, en hoe we zijn terechtgekomen in de wereld zoals we die vandaag kennen. “De waarheid” van de ecologische crisis is dat we niet in de huidige situatie zijn beland door een reeks kleine misstappen, maar dat we hier naartoe zijn gedreven door sterke krachten die ook hebben vormgegeven aan de verdeling van al onze planetaire hulpbronnen en aan de structuur van onze maatschappijen. De economische structuren die ons overheersen, zijn tot stand gekomen door koloniale projecten die het nastreven van overheersing en winst als hun enige doel hebben. Racisme, seksisme en klassediscriminatie zijn eeuwenlang de noodzakelijke onderdelen geweest waarmee dit systeem overeind werd gehouden en ze hebben de omstandigheden vormgegeven waarin we onszelf vandaag bevinden.

Een andere waarheid is dat voor velen de sombere toestand niet iets van “de toekomst” is. Voor degenen van ons die deel uitmaken van inheemse groepen, van de werkende klasse, mensen van kleur, trans personen, mensen met een beperking, is de ervaring van structureel geweld onderdeel van ons geboorterecht. Greta Thunberg roept wereldleiders op tot handelen door hen eraan te herinneren dat “ons huis in brand staat”. Voor velen van ons staat het huis al lange tijd in brand: wanneer het tij van ecologisch geweld stijgt, worden onze gemeenschappen, met name in het mondiale Zuiden, in de regel als eerste getroffen. Wij zijn degenen die als eersten worden geconfronteerd met gebrekkige luchtkwaliteit, honger, gezondheidscrises, overstromingen en die als eersten ontheemd raken.

XR zegt dat “de wetenschap duidelijke taal spreekt: er is overeenstemming dat we te maken hebben met een mondiale noodsituatie zonder precedent. We verkeren in een situatie van leven of dood die door onszelf is veroorzaakt. De tijd om daarnaar te handelen is nu.” Wat je misschien niet beseft: wanneer je aandacht is gericht op de wetenschap, kijk je langs het vuur en langs ons – je kijkt langs onze historische ervaringen van strijd, waardigheid, overwinningen en veerkracht. Iets anders waar je ook langs kijkt, is de reusachtige intergenerationele kennis van eenheid met de natuur waarover onze volkeren beschikken. Inheemse gemeenschappen helpen ons eraan herinneren dat we niet los staan van de natuur, en dat het beschermen van de leefwereld een vorm van onszelf beschermen is. Om te kunnen overleven, blijven de gemeenschappen in het mondiale Zuiden het gevecht aanvoeren om nieuwe werelden te verbeelden en tot stand te brengen, werelden die vrij zijn van het geweld van kapitalisme. Het is nodig om die ervaringen centraal te stellen en die kennis te erkennen.

Onze gemeenschappen staan al lange tijd in brand, en de vlammen worden aangewakkerd door uitsluiting en doordat we tot zwijgen worden gebracht. Als we onze ervaringen niet tot onderdeel weten te maken van het antwoord op de huidige ramp, zullen we er niet in slagen om de complexe manier aan de orde te stellen waarop maatschappelijke, economische en politieke systemen ons leven vormgeven – waardoor sommigen in hun leven een makkelijke weg bewandelen en anderen de prijs betalen. Om ons een toekomst te kunnen verbeelden waarin we allemaal zijn bevrijd van de oorzaken die aan de wortels van de klimaatcrisis liggen – kapitalisme, mijnbouw, racisme, seksisme, klassediscriminatie, validisme en andere onderdrukkingssystemen -, is het nodig dat de klimaatbeweging in zijn verhaal de complexe realiteit van al onze levens weet te vatten.

En het is nodig dat die complexiteit ook op strategisch vlak wordt weerspiegeld. Velen van ons hebben te maken met het risico gearresteerd en gecriminaliseerd te worden. We moeten zorgvuldig zijn in het wegen van de kosten die aan ons en onze gemeenschappen opgelegd kunnen worden, door een staat die is gedreven om mensen uit geracialiseerde groepen eerder tot doelwit te maken dan witte mensen. De strategie van XR, die gebruik maakt van het primaire tactische middel zich te laten arresteren, is een valide strategie, maar die vraagt om een aanvulling in de vorm van een doorlopende analyse van hoe privilege werkt en daarnaast van de realiteit van politie- en statelijk geweld. Participanten in XR zouden in staat moeten zijn om hun privilege in te zetten en arrestatie te riskeren, en gelijktijdig het geracialiseerde karakter van politieoptreden duidelijk te maken. Hoewel er een begin is gemaakt met het werken aan een dergelijke analyse, is het niet genoeg zolang die nog niet deel uitmaakt van de kern van het organisatorische werk van XR. Om klimaatverandering en de wortels daarvan in ongelijkheid en overheersing aan de orde te stellen, zal er een diversiteit en veelvoud aan tactieken en gemeenschappen moeten zijn die gezamenlijk de gevraagde veranderingen tot stand kunnen brengen.

We prijzen de energie en het enthousiasme dat XR heeft bijgedragen aan de milieubeweging van nu, en het geeft hoop om te zien dat er zoveel mensen bereid zijn om actie te ondernemen. Maar zoals we al kort hebben geschetst, vinden we dat er in hun aanpak belangrijke kenmerken zijn die om een verdere ontwikkeling vragen. Deze brief roept XR op om meer te doen in de geest van hun principes, waarin ze stellen dat ze “zich inspannen voor een groeiende beweging die actief deelneemt, en gedecentraliseerd en inclusief is”. We weten dat XR al verschillende soorten luisteroefeningen heeft georganiseerd, en een aantal beperkingen van hun aanpak hebben erkend, dus we vertrouwen er op dat XR en haar leden onze bijdrage zullen verwelkomen.

Nu XR deze periode van acties afrondt, hopen wij dat onze brief een aantal nuttige overwegingen bevat voor wat er nog zal volgen. De lijst we hieronder presenteren is niet bedoeld als een volledig stel eisen, maar biedt een beginpunt ter ondersteuning voor de gesprekken die nodig gevoerd moeten worden.

Wretched of the Earth beschouwen samen met tal van andere groepen de volgende eisen als cruciaal voor een rebellie voor klimaatrechtvaardigheid:

  • De invoering van een transitie, met rechtvaardigheid als kern, om de koolstofemissies van Groot-Brittannië vóór het jaar 2030 tot nul terug te brengen, als deel van haar eerlijke aandeel om de opwarming tot minder dan 1,5°C te beperken; dit omvat de stopzetting van alle fracking-projecten, gratis vervoer en behoorlijke huisvesting, het reguleren en democratiseren van ondernemingen en het herstel van ecosystemen.
  • De invoering van een Mondiale Groene New Deal om ervoor te zorgen dat het mondiale Zuiden door middel van internationale samenwerking toegang krijgt tot financiering en technologie. Klimaatrechtvaardigheid moet herstelbetalingen en herverdeling omvatten; een groenere economie in Groot-Brittannië zal maar weinig bewerkstelligen als de regering zwakkere landen blijft hinderen om hetzelfde te bereiken, door middel van verlammende schulden, oneerlijke handelsovereenkomsten en de export van haar eigen dodelijke mijnbouw. Deze Groene New Deal zou ook een einde moeten omvatten van de wapenhandel. Oorlogen worden georganiseerd om de belangen van ondernemingen te dienen – de grootste wapendeals hebben olie als buit; terwijl de grootste legers ter wereld direct ook de grootste olieverbruikers zijn.
  • Houd transnationale ondernemingen verantwoordelijk door een systeem tot stand te brengen waarbinnen ze aan regels worden gebonden en niet in staat zijn mondiale verwoesting aan te richten. Dit zou omvatten dat veel van de bestaande handels- en investeringsovereenkomsten waarin het belang van transnationale ondernemingen heilig wordt verklaard, worden opgebroken.
  • Haal de planeet van de aandelenbeurs door het herstructureren van de financiële sector, om deze transparant te maken, te democratiseren en duurzaam te maken, en het investeren in de mijnbouw te ontmoedigen en programma’s voor duurzame energie, milieurechtvaardigheid en regeneratie te bevorderen.
  • Maak een einde aan de “vijandige omgeving” [het Britse overheidsbeleid dat “hostile environment” heet, vert.] van muren en hekken, detentiecentra en gevangenissen die worden ingezet tegen geracialiseerde groepen, migranten en vluchtelingengemeenschappen. In plaats daarvan moet Groot-Brittannië erkennen dat het historisch en in het hier en nu verantwoordelijk is en bijdraagt aan de ontheemding van volkeren en gemeenschappen,en moet zijn verplichting aan hen nakomen .
  • Garandeer de bloei van gemeenschappen in zowel het mondiale Noorden als het mondiale Zuiden door middel van het recht op gratis onderwijs voor iedereen, een adequaat inkomen voor mensen met of zonder werk, universele gezondheidszorg inclusief zorg voor mentaal welzijn, toegankelijk vervoer, toegang tot gezond voedsel, waardige werkgelegenheid en huisvesting, betekenisvolle politieke participatie, een transformatief rechtssysteem, gender- en seksuele vrijheden en voor mensen met een beperking en oudere personen, toegang tot een onafhankelijk leven te midden van de gemeenschap.

Het gevecht voor klimaatrechtvaardigheid is het gevecht van ons leven, en dat moet op een goede manier worden gevochten. We delen deze overweging vanuit een gevoel van liefde en solidariteit, afkomstig van groepen en netwerken die samenwerken met gemeenschappen die klimaatverandering nu al aan den lijve ondergaan; met de gedeelde bedoeling om een beweging voor klimaatrechtvaardigheid vorm te geven die niet de armste groepen in de rijke landen de prijs van de klimaatcrisis laat betalen, en weigert om de mensen van het mondiale Zuiden op te offeren om de burgers van het mondiale Noorden te beschermen. Het is van het grootste belang dat we in verbinding staan met en verantwoording afleggen aan onze gemeenschappen, en aan al degenen die geen toegang hebben tot de machtscentra van de wereld. Zonder die verbinding en verantwoordelijkheid is de oproep tot klimaatrechtvaardigheid een loze kreet.

The Wretched of the Earth

Argentina Solidarity Campaign

Black Lives Matter UK

BP or not BP

Bolivian Platform on Climate Change

Bristol Rising Tide

Campaign Against the Arms Trade CAAT

Coal Action Network

Concrete Action

Decolonising Environmentalism

Decolonising our minds

Disabled People Against the Cuts

Earth in Brackets

Edge Fund

End Deportations

Ende Gelände

GAIA – Global Alliance for Incinerator Alternatives

Global Forest Coalition

Green Anticapitalist Front

Gentle Radical

Grow Heathrow/transition Heathrow

Hambach Forest occupation

Healing Justice London

Labour Against Racism and Fascism

Lesbians and Gays Support the Migrants

London campaign against police and state violence

London Feminist Antifa

London Latinxs

Marikana Solidarity Campaign

Mental Health Resistance Network

Migrants Connections festival

Migrants Rights Network

Movimiento Jaguar Despierto

Ni Una Menos UK

Ota Benga Alliance for Peace

Our Future Now

People’s Climate Network

Peoples’ Advocacy Foundation for Justice and Redress

Race on the Agenda (ROTA)

Redress, South Africa

Reclaim the Power

Science for the People

Platform

The Democracy Centre

The Leap

Third World Network

Tripod: Training for Creative Social Action

War on Want

Wretched of The Earth is een Brits grassrootscollectief voor inheemse mensen, mensen van kleur, groepen uit de diaspora en individuen die zich in solidariteit met deze gemeenschappen inspannen voor klimaatrechtvaardigheid, zowel in Groot-Brittannië als in het mondiale Zuiden.

Nederlandse vertaling door Thijs Vissia. De originele tekst is gepubliceerd op redpepper.org.