No More Blackface Leiden vraagt scholen en winkels om Zwarte Piet te verbannen

In 2019 voerde No More Blackface Leiden (NMBL), waar ook Doorbraak-activisten aan meedoen, een succesvolle campagne tegen het Zwarte Piet-racisme in Leidse winkeletalages. Deze actie zet NMBL in 2020 voort. Onlangs schreef de actiegroep opnieuw de ondernemers aan die vorig jaar weigerden om het Zwarte Piet-racisme uit hun winkels te verwijderen. Die winkels staan ook beschreven in de NMBL-rapportage over 2019. Bovendien heeft NMBL recentelijk ook brieven gestuurd naar 6 winkeliersverenigingen en 26 Leidse basisscholen. Hieronder kan je de brieven lezen.


Brief aan de winkels

Geachte winkelier,

Het Sinterklaasfeest staat binnenkort weer voor de deur, ook in Leiden. Overal doemt dan elk jaar de vraag op: wat te doen met de Zwarte Piet-figuur? Wij, de leden van de actiegroep No More Blackface Leiden, antwoorden op die vraag: Zwarte Piet moet verdwijnen.

In 2019 hebben wij u als winkelier per mail verzocht om in uw winkel en in uw etalages alle afbeeldingen van de Zwarte Piet-figuur, in welke vorm dan ook, weg te halen. Wij willen u opnieuw vragen om in aanloop naar het Sinterklaasfeest op 5 december 2020 geen Zwarte Piet-beeltenissen in uw winkel en in uw etalages te hebben.

Steeds meer winkels, scholen, organisaties, bedrijven en gemeenten schaffen Zwarte Piet af. In 2019 is Zwarte Piet verdwenen uit het Sinterklaasjournaal. Ook grote ondernemingen als Bol.com en Facebook houden er rekening mee dat de Zwarte Piet-figuur steeds meer in onbruik raakt. En de gemeente Leiden heeft al een paar jaar geleden een proces in gang gezet om Zwarte Piet af te bouwen tijdens de lokale Sinterklaasintocht. Wij schrijven u aan, omdat Zwarte Piet ook in winkels moet verdwijnen.

Wie zijn wij?

No More Blackface Leiden is een actiegroep die strijdt tegen de aanwezigheid van de Zwarte Piet-figuur in Leiden. Want Zwarte Piet is een racistische karikatuur van mensen van Afrikaanse herkomst. En wij vinden het onaanvaardbaar dat die karikatuur in stand wordt gehouden en aanwezig is in de openbare ruimte in Leiden, in scholen, in winkels, in overheidsgebouwen en in andere gebouwen van instellingen met een publieke functie. Wij streven ernaar dat Zwarte Piet verdwijnt uit het Sinterklaasfeest.

Al een paar jaar monitoren wij de Leidse Sinterklaasintocht. Wij onderzoeken in hoeverre de Zwarte Piet-figuur nog steeds deel uitmaakt van die intocht. Zie voor onze rapportage over de Leidse Sinterklaasintocht van 2018: https://rapportagezwartepiet.nl/2018/index.html. Zie voor die van 2019: https://rapportagezwartepiet.nl/index.html#rapportage.

Op naar een Sinterklaasfeest zonder Zwarte Piet!

Mensenrechtenorganisaties als het College voor de Rechten van de Mens en de Kinderombudsman hebben al een paar jaar geleden gewezen op de negatieve gevolgen van Zwarte Piet. De gemeente Leiden heeft zich de kritiek op Zwarte Piet aangetrokken en heeft aangegeven te willen streven naar een lokale Sinterklaasintocht zonder Zwarte Piet. Ook in het Leidse onderwijs zijn mensen aan de slag gegaan met het organiseren van Sinterklaasfeesten zonder Zwarte Piet. Wij vinden dat de winkelbedrijven in Leiden niet achter kunnen blijven bij deze ontwikkeling.

Wij verzoeken u als winkelier om ervoor te zorgen dat de Zwarte Piet-figuur uit uw winkel en uit uw winkeletalages verdwijnt. Winkeletalages maken deel uit van de openbare ruimte. De gemeente Leiden stelt Zwarte Piet te willen weghalen uit die openbare ruimte. Wij verwachten van u dat u rekening houdt met wat de gemeente op dit gebied aan beleid ontwikkelt. Volgens ons is het niet meer dan vanzelfsprekend om het gemeentelijke beleid van afschaffing van Zwarte Piet na te volgen. Bent u dat met ons eens?

Graag ontvangen wij een reactie van u op deze brief.

Met vriendelijke groet,

het team van No More Blackface Leiden


Brief aan de scholen

Geachte directie, bestuur en docenten,

Het Sinterklaasfeest staat binnenkort weer voor de deur, ook in Leiden. In het onderwijs doemt dan elk jaar de vraag op: wat te doen met de Zwarte Piet-figuur? Wij, de leden van de actiegroep No More Blackface Leiden, antwoorden op die vraag: Zwarte Piet moet verdwijnen. We zijn er erg benieuwd naar wat uw school dit jaar gaat doen. Gaat u Zwarte Piet op school afschaffen? Of hebt u dat eerder al gedaan? Of gaat u Zwarte Piet op school toch handhaven? Wat u ook beslist, wij hopen dat u onze visie en deze brief zult betrekken bij uw besluit.

Steeds meer scholen, organisaties, bedrijven en gemeenten schaffen Zwarte Piet af, ook in Leiden en omgeving. In 2019 is Zwarte Piet verdwenen uit het Sinterklaasjournaal. Ook grote ondernemingen als Bol.com en Facebook houden er rekening mee dat de Zwarte Piet-figuur steeds meer in onbruik raakt. En de gemeente Leiden heeft al een paar jaar geleden een proces in gang gezet om Zwarte Piet af te bouwen tijdens de lokale Sinterklaasintocht. Wij schrijven u aan, omdat Zwarte Piet ook in het onderwijs moet worden afgeschaft.

Wie zijn wij?

No More Blackface Leiden is een actiegroep die strijdt tegen de aanwezigheid van de Zwarte Piet-figuur in Leiden. Want Zwarte Piet is een racistische karikatuur van mensen van Afrikaanse herkomst. En wij vinden het onaanvaardbaar dat die karikatuur in stand wordt gehouden en aanwezig is in de openbare ruimte in Leiden, in scholen, in bedrijven, in overheidsgebouwen en in andere gebouwen van instellingen met een publieke functie. Wij streven ernaar dat Zwarte Piet verdwijnt uit het Sinterklaasfeest.

Al een paar jaar monitoren wij de Leidse Sinterklaasintocht. Wij onderzoeken in hoeverre de Zwarte Piet-figuur nog steeds deel uitmaakt van die intocht. Zie voor onze rapportage over de Leidse Sinterklaasintocht van 2018: https://rapportagezwartepiet.nl/2018/index.html. Zie voor die van 2019: https://rapportagezwartepiet.nl/index.html#rapportage.

Op naar een Sinterklaasfeest zonder Zwarte Piet!

Mensenrechtenorganisaties als het College voor de Rechten van de Mens en de Kinderombudsman hebben al een paar jaar geleden gewezen op de negatieve gevolgen van Zwarte Piet. Zo stelt de Kinderombudsman (file:///tmp/mozilla_collectief0/standpunt-kinderombudsman-zwarte-piet-vraagt-om-aanpassing.pdf): “De figuur van Zwarte Piet kan bijdragen aan pesten, uitsluiting of discriminatie en is daarmee in strijd met het Kinderrechtenverdrag.[…] Door Zwarte Piet te ontdoen van discriminerende en stereotyperende kenmerken, kan er van hem een figuur worden gemaakt die recht doet aan het plezier dat zovelen beleven aan de Sinterklaastraditie.”

Daarmee maakt de Kinderombudsman duidelijk dat het in stand houden en normaliseren van een racistische karikatuur onacceptabel is. Dat betekent dat Zwarte Piet dient te verdwijnen, zodat het Sinterklaasfeest eindelijk eens een feest voor alle kinderen kan worden. Als educatieve instelling hebt u een grote pedagogische verantwoordelijkheid naar kinderen toe. Daarom vragen wij van u als directie en leerkrachten om actief aan een racismevrije Sinterklaasviering bij te dragen.

Wij hopen uiteraard dat u eerder al hebt gekozen voor een racismevrije Sinterklaasviering. Mocht dat niet het geval zijn, dan is 2020 een goed jaar om met de afschaffing van Zwarte Piet op uw school te beginnen. Zowel in het onderwijs als daarbuiten zijn velen al aan de slag gegaan met het organiseren van Sinterklaasfeesten zonder de Zwarte Piet-figuur. De organisatie Nederland Wordt Beter (https://www.nederlandwordtbeter.nl) kan u als school ondersteunen bij het voorbereiden van zulke racismevrije Sinterklaasvieringen. Nederland Wordt beter biedt onder meer lespakketten aan over de geschiedenis van Sinterklaas en Zwarte Piet. En de organisatie geeft ook gastlessen.

Graag nodigen wij u en alle andere basisscholen in Leiden uit om te zorgen voor een Sinterklaasfeest zonder Zwarte Piet. Dat vraagt van u om:

– het Sinterklaasfeest in alle opzichten te vieren zonder de racistische kenmerken van de Zwarte Piet-figuur;

– de bezwaren van veel ouders tegen de aanwezigheid van Zwarte Piet bij het Sinterklaasfeest serieus te nemen en er dus rekening mee te houden;

– de aanbevelingen van de Kinderombudsman, het College voor de Rechten van de Mens en een werkgroep van de Verenigde Naties op te volgen en de Zwarte Piet-figuur dus uit uw school te verbannen.

Scholen kunnen het goede voorbeeld geven door te stoppen met het in stand houden van een racistische karikatuur. Laten we samen werken aan een Sinterklaasfeest dat een feest voor álle kinderen moet gaan worden. Mocht u op uw school al een racismevrij Sinterklaasfeest organiseren, dan zijn wij daar vanzelfsprekend erg blij mee. Wij zijn benieuwd naar uw ervaringen met een Sinterklaasfeest zonder Zwarte Piet.

Graag ontvangen wij een reactie van u op deze brief. Wij stellen ons beschikbaar om deze brief mondeling toe te lichten en verder met u te bespreken. Graag horen wij ook van u, als u Zwarte Piet al hebt afgeschaft op uw school.

Met vriendelijke groet,

het team van No More Blackface Leiden


Harry Westerink