Zonder papieren: nare psychologische spelletjes

Opgesloten
“In het voorjaar van 2009 is mijn vriend opgepakt in een park en in de illegalengevangenis in Alphen aan den Rijn beland. Waarschijnlijk heeft iemand hem verklikt”, vertelt Laura van den Akker aan medewerkers van de Leidse steungroep De Fabel van de illegaal. Ze is woedend op de overheid en het keiharde beleid tegen mensen zonder papieren. Ze wil de gevangenis aan de schandpaal nagelen. “Illegalen worden daar lang vastgehouden, zonder iets misdaan te hebben. Sommigen zelfs twee jaar. Mijn vriend zit nu al 11 maanden gevangen. In die tijd heb ik legio klachtenbrieven geschreven naar de gevangenis. Dat heeft alleen maar geleid tot twee keer isoleercel voor mijn vriend.”

“Mijn vriend heeft dagen moeten wachten op medicijnen voor zijn oog. Toen hij een dik oog had, werd hij uitgelachen door een medewerker van de Dienst Terugkeer en Vertrek van het ministerie van Justitie. Als een zieke illegaal erover klaagt dat hij geen medische zorg krijgt of als hij ontevreden is over de verleende zorg, dan dreigen de bewakers met de isoleercel. Mijn vriend is tig keer gevisiteerd in een week tijd, als pestmiddel na een voorval tijdens een bezoekuur. Ook heeft de Dienst Terugkeer en Vertrek gedreigd om hem meteen weer op te pakken, als hij zou worden vrijgelaten. Die dienst beweert desondanks een nette organisatie te zijn. En men zet in de media een humaan imago van zichzelf neer. De werkelijkheid is dat illegalen onder druk worden gezet. Het personeel van Justitie speelt psychologische spelletjes: eerst zogenaamd vriendelijk doen, daarna dreigen.”

“Het keer op keer onterecht in de isoleercel gooien is een vorm van mishandeling. Het gaat om het psychisch kapot maken van mensen, het murw maken van illegalen, zodat ze het niet meer zien zitten en het land gaan verlaten. Ik vind dat erg laf en verwerpelijk. Vreemdelingen zijn mensen zoals jij en ik en dienen niet zo ordinair te worden behandeld. Ik heb geklaagd bij de beklagcommissie en bij de Raad voor Strafrechtstoepassing. Mijn vriend en ik werden gewoon niet serieus genomen. Mijn klachten werden niet-ontvankelijk verklaard, omdat mijn vriend mij niet gemachtigd zou hebben. Ook liet men mij weten dat men niet veel kon doen. De hele klachtenprocedure is een formaliteit, een wassen neus. Illegalen zijn overgeleverd aan misselijkmakende praktijken zonder dat iemand zich echt om hen bekommert en er iets aan doet. Het spreekuur van het Juridisch Loket in de gevangenis werkt niet goed. De medewerkers daarvan zouden moeten opkomen voor gevangen illegalen, als hun advocaten niet thuis geven en de kantjes eraf lopen. Maar de rechtsbijstand faalt.”

“In de isoleercel krijgen illegalen niet de informatie en middelen die ze nodig hebben om voor hun belangen op te komen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld geen schorsing van hun opsluiting in de isoleercel aanvragen bij de Raad voor Strafrechtstoepassing. Ze kunnen die raad namelijk niet bereiken omdat ze geen fax of brief kunnen versturen vanuit de isoleercel, ook al gelooft die raad zelf van wel. Zelfs buiten de isoleercel mogen ze geen fax versturen. En het is ook moeilijk om aan postzegels te komen. Een kopie maken valt ook al niet mee. Steeds krijgen gevangen illegalen drempels opgeworpen.”

“Nederland wijst met de vinger naar China en andere landen waar de mensenrechten worden geschonden, maar maakt zich zelf ook op grote schaal schuldig aan onderdrukking, racisme, en geestelijke en lichamelijke mishandeling. Een paar jaar geleden heeft de overheid beloofd dat er dingen zouden worden verbeterd. Maar wat dan? Is dat soms het wat langer naar buiten mogen in een luchtkooi? Volgens mij is de behandeling van gevangen illegalen alleen maar slechter aan het worden. Op een dag keert die slechte behandeling en ook het racistische geroep van Geert Wilders zich tegen ons en worden wij net zo behandeld als gevangen illegalen. Ik vind dat familie, vrienden en kennissen van illegalen, en bezoekers van bezoekgroepen er bovenop moeten zitten en de boel scherp in de gaten moeten houden. Laat de gevangen illegaal een machtiging tekenen, zodat ook jij voor hem kunt opkomen. Belaag de illegalengevangenis met klachtenbrieven als daar misstanden plaatsvinden. Kom demonstreren en laat je stem horen tegen dit gemene onderdrukkende beleid. Meld misstanden in illegalengevangenissen bij steungroepen voor illegalen. Laat het er niet bij zitten.”
Laura van den Akker is een schuilnaam.

Harry Westerink