DZB pest baanlozen “succesvol” uit de uitkering
Wie de jaarlijkse rapportages en andere schrijfsels van het Leidse reïntegratiebedrijf DZB leest, komt geregeld het woord “succes” tegen, vaak zonder uitleg wat daarmee wordt bedoeld. Wat is succes in de reïntegratie-industrie eigenlijk, volgens de DZB en volgens ons?
| This text in English |
De naïeve lezer zal misschien denken dat succes betekent dat de DZB iemand aan een betaalde baan heeft “geholpen”. Voor een deel is dat inderdaad wat de DZB bedoelt met “succes”. Zo lezen we bijvoorbeeld in de eindrapportage over 2014 dat er 633 mensen naar het DZB-dwangarbeidcentrum (het Participatiecentrum) zijn gestuurd, van wie er 230 naar werk of opleiding werden “bemiddeld” (ongeveer 36 procent). De vraag die hierbij vervolgens niet wordt gesteld, is: hadden deze mensen misschien niet sowieso al een baan gevonden?
| Rapportage Leidse dwangarbeid 2016
1. Veel Leidse bijstandsgerechtigden toch weer langer dan zes weken aan de dwangarbeid gezet Ook in mei 2012 rapporteerden we uitgebreid over dwangarbeid in Leiden. Een volledig overzicht vind je in ons dossier 1. |
Een groot onderzoek uit 2008 trekt het nut van reïntegratietrajecten in het algemeen in twijfel: “De meta-analyse van 93 evaluatiestudies van activerend arbeidsmarktbeleid plaatst grote vraagtekens bij de effectiviteit van dit beleid in Europa.” Reïntegratietrajecten helpen dus vaak helemaal niet bij het vinden van betaald werk, en werken geregeld zelfs averechts. Zonder die trajecten hadden mensen ook wel betaald werk gevonden. Wil de DZB of de gemeente hun dwangarbeidcentrum als succes kunnen bestempelen, dan mag men eerst wel eens hard maken dat inderdaad meer mensen een baan vinden dankzij het centrum dan zonder dat centrum.
Een voorspelling: het Participatiecentrum helpt helemaal niets. De meeste mensen die in het Participatiecentrum terecht komen, hebben net een uitkering aangevraagd. Maar als we gaan kijken naar de landelijke cijfers, dan zien we dat 40 procent van de mensen binnen een half jaar na het aanvragen de uitkering weer uitstroomt. Dat is dus de makkelijkste doelgroep om aan het betaalde werk te krijgen. De 40 procent en de 36 procent die hierboven worden genoemd, zijn niet helemaal direct te vergelijken, maar ze suggereren toch op zijn minst dat het Participatiecentrum geen zoden aan de dijk zet voor wat betreft het vinden van betaald werk, en misschien zelfs averechts werkt.
Rondpompen
Een andere adder onder het gras is dat “aan een baan helpen” een veel te positief beeld geeft van de harde werkelijkheid. In de praktijk betekent het namelijk vaak: “een rotbaantje accepteren of je uitkering kwijt zijn”. Baanlozen moeten namelijk alles aannemen wat ze voorgeschoteld krijgen: dus het vervelendste werk, met de meest minieme betaling, voor een paar uur per week op onmogelijke tijden, met flexibele en tijdelijke contracten. En na die tijdelijke contracten stromen de meesten net zo hard weer terug de uitkering in. Dat dit geen verzinsel is, blijkt uit de gesprekken die we de afgelopen jaren met dwangarbeiders bij de DZB hebben gevoerd. We hebben meerdere mensen gesproken die al vaker heen en weer zijn gegaan tussen tijdelijk betaald werk en de bijstand, en die dus meerdere keren in het Participatiecentrum terecht kwamen.
Laten we het bovenstaande Participatiecentrum-succesverhaal van 36 procent uitstroom uit de bijstand eens van de andere kant bekijken. Als 36 procent uitstroomt, dan heeft nog altijd 64 procent dat niet gedaan en helemaal voor niets stompzinnige sollicitatietrainingen gevolgd, schroefjes ingepakt of een aantal maanden een “leerwerkstage” gevolgd of andere vormen van dwangarbeid gedaan. En van die 36 procent hadden de meesten misschien toch al betaald werk gevonden en krijgen die paar extra mensen een onderbetaald baantje. Hoeveel ellende en uitbuiting kost het “succesverhaal” van de DZB?
Bovendien is het een illusie om te denken dat dit ook maar iets van het “probleem” van baanloosheid oplost. Want als iemand via de DZB dat onderbetaalde baantje krijgt, dan krijgt iemand anders dat niet en belandt die dus op zijn of haar beurt in de uitkering. In die zin is succes voor de DZB dus ook helemaal geen succes in bredere zin, want de werkgelegenheid neemt niet toe en de totale werkloosheid wordt er niet minder op. Uiteindelijk is het niets anders dan het rondpompen van baanlozen.
Uit de uitkering pesten
Helaas is de werkelijkheid nog minder aantrekkelijk. “Succes” is voor de DZB namelijk niet: mensen aan een baan helpen. Nee, het is veel breder gedefinieerd, zo lezen we in het “Uitvoeringsplan Participatiewet DZB”. Daarin is een van de doelen namelijk: het “percentage werkzoekenden van de instroom Participatiewet bij DZB dat uitstroomt naar werk of opleiding of afziet van uitkering is 40 procent”. Ik zal dit eufemistische gepraat even vertalen in gewone mensen-taal: het doel is om 40 procent van de mensen die een uitkering aanvraagt de bijstand uit te werken, op welke manier dan ook. Een bijstandsgerechtigde kost de gemeente netto geld, dus hoe minder uitkeringen, hoe minder geld de gemeente Leiden kwijt is. Als mensen een baan vinden, krijgen ze geen uitkering meer van de gemeente Leiden, maar ook als ze verhuizen, gaan samenwonen met iemand die genoeg verdient, een parttime baan vinden, met pensioen gaan, of als ze simpelweg de uitkering uitgepest worden. Op die manier bezien is het zaak om mensen met een uitkering het leven zo zuur mogelijk te maken.
We vinden dat vrij expliciet terug in de tweede kwartaalrapportage van 2012 van de DZB: “Het beoogde doel is 400 mensen minder in de WWB per jaar. Dat kan door betaald werk, maar ook door uitstroom naar opleidingen (met studiefinanciering) en als gevolg van het zogenoemde afschrikeffect.” Ook in het “Beleidsplan Participatiewet” vinden we het terug. Daarin staat dat de verplichting om zich te melden bij het dwangarbeidcentrum een “poortwachtersfunctie” heeft. De statistiek die daarbij wordt gegeven: “In 2013 bijvoorbeeld zagen van 706 Leidenaren die werden doorverwezen er 37 af van de aanvraag van een bijstandsuitkering (een besparing van meer dan 500.000 euro op jaarbasis).” Dat scheelt een hoop geld voor de gemeente. Als we de aanmeldingen van het Participatiecentrum bekijken tussen 2012 en 2014 zijn 5 procent daarvan, oftewel 115 mensen, onder andere door het Participatiecentrum de uitkering uitgepest! Daarnaast waren er 187 mensen die geen recht op een uitkering bleken te hebben, en dus helemaal voor niets, niet eens om hun uitkering veilig te stellen, dwangarbeid hebben gedaan.
En dat zijn alleen nog maar degenen die afhaken door de dreiging van dwangarbeid in het Participatiecentrum. Als we cijfers van de gemeente Leiden bekijken die we via een WOB-verzoek hebben gekregen, dan zien we bijvoorbeeld dat bij ruim een kwart van de bijstandsaanvragen de aanvraag wordt afgewezen of ingetrokken. En wie weet hoeveel mensen er de uitkering worden uitgejaagd door kortingen of andere vormen van dwangarbeid? En wat er met deze mensen gebeurt? Dat zal de DZB en de gemeente een zorg zijn. Geld kosten ze in ieder geval niet meer. Honderden mensen worden zo hun basisrechten ontnomen.
Ons succes
Succes betekent voor de gemeente Leiden en de DZB dus: zoveel mogelijk mensen uit de uitkering werken en houden. Maar wat zouden wij dan zien als “succes”? De reïntegratie-industrie, met alle drang en dwang die daarbij hoort, kan voor ons per definitie niet succesvol zijn. Wij willen geen efficiëntere reïntegratie-industrie, wij willen helemaal geen reïntegratie-industrie. Wij willen dat alle mensen die nu weggepest worden uit de uitkering, weer in de bijstand terecht kunnen. Wij willen meer uitkeringen, niet minder. We willen dat mensen zelf kunnen beslissen of en hoeveel ze werken, wat voor training of opleiding ze volgen, en welk betaald of onbetaald werk ze doen. En daarmee staat onze strijd haaks op een “succesvol” dwangarbeidcentrum.
Alle cijfers die in dit artikel worden genoemd in de links zijn afkomstig uit openbare stukken van de gemeente en de DZB, of uit stukken die we via een WOB-procedure in handen hebben gekregen.
Joris Hanse
Je kan het internet vol zetten met dit soort stukken, de grote tragedie in Den Haag leest dit toch niet. Ook de beste, brave bestuurders en pluche-zitters lezen dit niet. Het wordt pas echt zichtbaar wanneer “men” deze heren/dames met de neus op de echte feiten drukt.
Zolang ook de landelijke media (grote kranten en er-toe-doende tv-programma’s) iets hiervan gaan oppikken gaat het zin hebben. Helaas heeft het “gewone” klootjesvolk nog steeds het idee, dat ZIJ de economie dragen en dat ZIJ mogen vinden dat baanlozen parasiteren op het geld wat ZIJ betalen aan belastingen e.d.
En DAT zou nou eens moeten worden belicht. Dat WIJ ooit ook ZIJ waren en dat wat ons is overkomen, morgen hen kan overkomen.
Ik heb de onderstaande brieven van het slavenbedrijf Orionis Walcheren Ontvangen en kan
joepie met behoud van uitkering in ploegendienst op een Tuk Tuk gaan rijden. Ze kunnen beter met een vaste baan aan komen waar toekomst in zit dan met iets waar Taxi Chauffeur hun vast baan door kunnen verliezen en in de ww , bijstand belanden. Dit is het zoveelste Melkert bannen project en gaat te kosten van alle uitkeringstrekkers die in Nutteloze uitzichtloze baantjes worden gedwongen mocht u interesse hebben neem dan even Contact met hun op.
Geachte lezer,
Zoals aangekondigd in de nieuwsbrief, nodigen wij u om zich aan te melden voor een uniek én leuk project op Walcheren. In bijgaande flyer treft u nadere informatie aan over dit mobiliteitsproject en hoe u zich kunt aanmelden. Met behoud van uitkering rijdt u op een milieuvriendelijke TUK en werkt u toe naar een betaalde baan die bij u past. Wij werken hierin nauw samen met Dam Nederland, een organisatie die op een creatieve en milieuvriendelijke manier vervoer organiseert. Ook nodigen wij u uit voor onze promotiemiddag Werksoorten, op 24 maart a.s., van 15.00 tot 16.00 uur op onze locatie Oostsouburgseweg10 te Vlissingen. Dan kunnen wij een proefritje op de e-tuk organiseren!
Wij hopen gauw van u te horen!
Geachte lezer,
Vorige week hebben wij u via bijgaande flyer uitgenodigd om zich aan te melden voor een uniek én leuk project op Walcheren. Wij hebben al positieve en leuke reacties ontvangen! Misschien is het bericht aan uw aandacht ontsnapt. Met behoud van uitkering rijdt u op een milieuvriendelijke TUK en werkt u toe naar een betaalde baan die bij u past. Wij werken hierin nauw samen met Dam Nederland, een organisatie die op een creatieve en milieuvriendelijke manier vervoer organiseert.
Ook nodigen wij u uit voor onze promotiemiddag Werksoorten, op 24 maart a.s., van 15.00 tot 16.00 uur op onze locatie Oostsouburgseweg10 te Vlissingen. Dan kunnen wij een proefritje op de e-tuk organiseren!
Wij hopen gauw van u te horen!
Namens het projectteam,
Annemarie Krombeen
Orionis Walcheren
Beste Mensen,
als eenieder die gedwongen wordt een dergelijk participatietraject te volgen, achteraf geen uitkeringsrecht blijkt te hebben prompt met behulp van een juridische onderbouwing het minimumloon opeist,inclusief pensioenvoorziening en andere secundaire arbeidsvoorwaarden die gebruikelijk zijn in bijvoorbeeld de metaal (schroefjes sorteren) of conform de cao burgerwerknemer reintegratiebedrijven (administratief werk), dan weet ik niet of gemeenten nog zo happig zijn om eenieder zonder gedegen onderzoek op het recht op uitkering een dergelijk traject wil insturen.
Is het een idee om de FNV weer eens een paar proefprocessen te laten voeren voor FNV-leden ondr degenen die gedwongen worden een participatietraject te volgen onder dreiging van geen uitkering?
Met vriendelijke groet,
André Rohlfs
Het is verstandiger om het werk niet te weigeren. Maar eis wel een normaal loon en een arbeidscontract. Het is je recht en ook je plicht.