1 juli, Amsterdam: nationale slavernijherdenking en Keti koti-festival
In 2023 is het 160 jaar geleden dat Nederland de slavernij afschafte en de ketenen van de tot slaaf gemaakten werden verbroken. Daarbij wordt er zeker door veel witte mensen aan voorbijgegaan dat de vrijverklaarden nog tien jaar, tot 1873, op de plantagewerkkampen dwangarbeid moesten blijven verrichten om de slavenhouders “schadeloos” te stellen voor het verlies van hun “eigendom”. Net als in voorgaande jaren (maar deels onderbroken vanwege de coronacrisis) wordt de afschaffing op 1 juli herdacht bij het slavernijmonument in het Amsterdamse Oosterpark. Naast deze nationale herdenking in het Oosterpark vindt het jaarlijkse Keti koti-festival deze keer plaats op het Museumplein. Voorafgaand aan de nationale herdenking en het Keti koti-festival vindt de bigi spikri-optocht plaats.
De Nederlandse slavernij is op 1 juli 1863 door de staat afgeschaft, maar niet uit anti-racistische motieven. Het is van groot belang om dat altijd in gedachten te blijven houden. In tegenstelling tot Groot-Brittannië kende Nederland geen abolitionistische beweging. De Engelsen moesten de Nederlanders met veel moeite overhalen om de slavernij af te schaffen, net als de Amerikanen de Nederlandse staat onder druk moesten zetten om eindelijk eens op te houden met de koloniale oorlog tegen Indonesië. De afschaffing van de slavernij kwam uiteindelijk vooral voort uit kille economische motieven. Eerder, in 1814, was de handel in tot slaaf gemaakten al afgeschaft, waardoor er daarna structureel te weinig dwangarbeiders waren om de plantagewerkkampen in Suriname draaiende te kunnen houden.
Amsterdam
Zaterdag 1 juli
Van 10:30 tot 11:30 uur
Bigi spikri-optocht
Van Waterlooplein naar Oosterpark
Vanaf 13:15 (inloop) tot 15:15 uur
Nationale herdenking
Bij slavernijmonument in het Oosterpark
Van 13:00 tot 23:00 uur
Keti koti-festival
Museumplein
Tijdens het Keti koti-festival op het Museumplein (zie hier het festivalprogramma) vindt er van 16:00 tot 21:00 uur in de Boni Tula-tent in samenwerking met The Black Archives een debat plaats over “heling en herstel, wat betekent dat voor de community”, gaat stichting Wi Sten in gesprek met bezoekers over doorwerking van de slavernij in de Afro-Caribische samenleving, en is er zang, dans, theater en spoken word met jongeren uit Amsterdam-Noord. Tijdens de nationale herdenking van 14:00 tot 15:15 uur in het Oosterpark wordt het programma van het Keti koti-festival op het Museumplein stilgelegd. Via grote schermen kan daar dan naar de nationale herdenking worden gekeken.
Harry Westerink