“Het standbeeld van Coen is een gezuiverde en selectieve versie van de geschiedenis, gebaseerd op giftige nostalgie en melancholie”

Enseline en Marisella de Cuba

Voorafgaand aan en tijdens de Hoornse raadsvergadering van gisteravond mocht Enseline, nazaat van slachtoffers van de genocidepleger Jan Pieterszoon Coen, niet inspreken en niet haar mening geven over de toekomst van het standbeeld van Coen op het plein De Roode Steen in Hoorn. Uit protest plakte ze tijdens de vergadering haar mond dicht met tape. Ze kreeg geen gelegenheid om de onderstaande tekst van haar speech uit te spreken. Daarom publiceren we die hier.

We lijken een eigenaardige fixatie te hebben op het standbeeld van JP Coen

Het gesprek over het standbeeld is bevroren, we proberen het met cement in te smeren, het hoog te houden, erop aandringend dat het beeld een permanente verklaring is van feiten, cultuur, waarheid en traditie die nooit in twijfel kan worden getrokken, verwijderd of hergebruikt. Deze obsessie voor standbeelden verwart geschiedenis met erfgoed en erfgoed met herinnering. Het probeert het verleden te scheiden van het heden, het heden van de moraal en de moraal van de verantwoordelijkheid. Kortom, het probeert ons begrip van wat er is gebeurd in steen te houwen, voorbij interpretatie, onderzoek of kritiek. Maar de geschiedenis is niet in steen gebeiteld.

Alles over deze inspraak-ronde in Hoorn
Activisten tegen standbeeld van genocidepleger Coen laten zich niet doodzwijgen door gemeente Hoorn
“Het standbeeld van Coen is een gezuiverde en selectieve versie van de geschiedenis, gebaseerd op giftige nostalgie en melancholie”
“Structureel blootgesteld worden aan het standbeeld van Coen is kwetsend en werkt traumatiserend”
“Waarom wegen de stemmen van mensen die geen last hebben van het koloniale verleden het zwaarst?”
“Verheerlijken van Coen? Gewoon niet doen!”
Docent maatschappijleer bejubelt koloniaal verleden van Hoorn

Laten we het in steen gebeiteld verhaal overtreffen door het menselijke verhaal te omarmen.

Geschiedenis is een levende discipline, onderhevig aan opgraving, evolutie en rijping. De tijd is rijp om het eenzijdige verhaal te doorbreken. JP Coen is geen held, en moet niet als held in het midden van het plein hier in Hoorn op een voetstuk worden geplaatst. Ons begrip van het verleden verschuift door een grotere kennis van het andere perspectief van de geschiedenis. Het menselijke verhaal overtreft een in steen gebeiteld verhaal.

Ons begrip van het verleden verandert en onze opvattingen over diverse onderwerpen, zoals vrouwenkiesrecht, seksualiteit, geneeskunde, onderwijs, opvoeding en mannelijkheid zijn niet meer hetzelfde als vijftig jaar geleden en zullen over vijftig jaar weer anders zijn. Standbeelden blijven echter hetzelfde en zijn ongevoelig voor veranderingen en de meningen van mensen. Dit blijft zo totdat we besluiten ze neer te halen.

Bewustzijn impact keuze tussen goed en kwaad.

Ik wil u benadrukken dat we allen bewust zijn van de blijvende impact van uw besluitvorming vandaag. Het in stand houden van het standbeeld van JP Coen op de huidige locatie betekent het conflict verlengen. De Roode Steen heet namelijk niet voor niets De Roode Steen, omdat op deze plaats de terechtstellingen zijn voltrokken waarbij veel bloed heeft gevloeid. Om dan nu JP Coen heldhaftig voor zich uit te laten kijken, is arrogantie. Juist nu herdenken, het zoeken naar historische afsluiting, het samenbrengen van de verschillende perspectieven urgent en van groot belang is voor uw huidige en toekomstige multiculturele samenleving van Hoorn.

Het is van belang dat u een weloverwogen keuze maakt over het doel van het in stand houden van het standbeeld van JP Coen op deze locatie in uw gemeente Hoorn.

Bij het opzetten van het standbeeld 131 jaar geleden was er al geen consensus. Het druiste toen ook al in tegen de kernwaarden van uw gemeente. Zijn standbeeld vertegenwoordigt namelijk een waardesysteem van de gevestigde orde op een bepaald moment dat vervolgens in het eeuwige wordt geprojecteerd. Het bleef nooit beperkt tot het standbeeld zelf. Het ging altijd om wat het standbeeld vertegenwoordigde: de heersende en hardnekkige kwesties die overbleven, en de erfenis van wat het standbeeld ook moest symboliseren.

Het probleem is dat zijn nalatenschap de systemen vertegenwoordigt van raciale onderwerping in de wereld, waar hij een van de belangrijkste architecten van was.

De kansenongelijkheid, de onrechtvaardigheid, gebruikmaking van genocide. Deze zijn gebaseerd op zijn ontwerp. Het systeem van alleenheerschappij, dictatuur, monocratie in plaats van democratie. JP Coens standbeeld belichaamt dat. Het hoeft u dan ook niet te verbazen dat de afstammelingen, nazaten van door JP Coen zo genoemde “inboorlingen”, de meerderheid in hun eigen land, en een minderheid in Nederland, niet met liefde aan JP Coen terugdenken.

Het argument van tegenstanders van het verwijderen van het standbeeld van JP Coen is dat het gelijk staat aan het uitwissen van de geschiedenis.

Dit is klinkklare onzin, aangezien standbeelden niet de geschiedenis zelf zijn, maar historische figuren vertegenwoordigen. Het verplaatsen van een standbeeld heeft geen invloed op de geschiedenis. Standbeelden zijn symbolen van eerbied en vieren een specifiek historisch moment, maar ze zijn niet de geschiedenis zelf. Het verwijderen van het standbeeld van JP Coen betekent niet dat de geschiedenis van zijn daden wordt gewist.

De mensen die campagne voeren om de symbolen van kolonialisme en slavernij neer te halen, zijn dezelfde mensen die willen dat er meer wordt onderwezen op scholen.

Degenen die het standbeeld van JP Coen in stand willen houden, zijn over het algemeen degenen die liever niet hebben dat we bestuderen en wijzer worden wat JP Coen eigenlijk heeft gedaan.

Beweren dat het standbeeld van JP Coen de geschiedenis vertegenwoordigt, geeft niet alleen een verkeerde voorstelling van de rol van zijn standbeeld.

Het geeft ook een verkeerd beeld over de geschiedenis van de locatie waar het standbeeld van JP Coen nu staat. Er zijn Horinezen geronseld om vervolgens op strafexpeditie op bevel van JP Coen te gaan. Als ze dat niet wilden, werden ze op de locatie van De Roode Steen geëxecuteerd. De Roode Steen staat voor het vele bloed dat is vergoten van vaak onschuldige Horinezen.

De totstandkoming van het standbeeld van JP Coen was geen toeval.

Het is een gezuiverde, gedeeltelijke en selectieve versie van de geschiedenis, gebaseerd op giftige nostalgie, melancholie en minder gebaseerd op feiten. Beschermers van het standbeeld van JP Coen verdedigen niet de geschiedenis, maar een mythologie,

Wat JP Coen 403 jaar geleden heeft gedaan, daarvan was toen al bekend dat dat verkeerd was.

Nu is onze Grondwet gewijzigd en is er een Universele verklaring van de rechten van de mens van kracht, die veroordelen de dingen die JP Coen heeft gedaan en rijk en beroemd maakten.

Waar u trots op mag zijn en dat ook mag naleven in uw functie als gemeenteraadslid, zijn de kernwaarden van de Nederlandse samenleving.

Kernwaarden als democratie, vrijheid, vrijheid van meningsuiting, gelijkwaardigheid, gelijke behandeling, verbod op discriminatie, solidariteit. Wees u ervan bewust dat als u mij vertelt dat uw waarheid belangrijker is dan de mijne, en u daarom ervoor kiest om het standbeeld van JP Coen op zijn voetstuk te laten staan, dat u kan verwachten dat ik, de mensen uit Hoorn, uit Nederland, niet meer naar u luisteren als u aangeeft dat u de komende vijf jaar een inclusieve en niet-discriminerende gemeente wilt zijn.

We zijn veel meer dan ons wordt verteld, we zijn veel mooier.

Het standbeeld van JP Coen werpt een lange schaduw over die schoonheid en verhult de complexiteit van de mensen die ze eren.

Waar het uiteindelijk om draait is het volgende.

Laten we toekomstige generaties dus niet belasten met het gewicht van ons gebrekkige geheugen en de leugens van JP Coens mythologie. Laten we JP Coen en andere standbeelden plaatsen in het curriculum, door middel van beurzen en musea. Laten we JP Coen onderwerpen aan de kritiek die hij verdient. Om zo ook te veranderen van een bronzen model naar de complexe en zeer gebrekkige mens die hij was. In het nieuwe jaar 2024 is er hoop op verandering. Het is belangrijk dat u als politieke functionarissen integer en verantwoordelijk handelt. U dient openheid en verbinding te bevorderen en de kernwaarden van de Nederlandse samenleving hoog te houden. Door het standbeeld van JP Coen een nieuwe bestemming te geven in het curriculum kunnen politici ervoor zorgen dat deze waarden worden gehandhaafd in hun dagelijkse politieke acties en hoop brengen op een betere toekomst.

Enseline