Klantmanager tegen bijstandsgerechtigde: “ik kan er ook niets aan doen, er moeten er 10.000 uit”
De Bijstandsbond heeft een zwartboek (pdf) geschreven over hoe het beleid van wethouder Groot Wassink in Amsterdam in de praktijk uitpakt. Het beleid van de wethouder wordt ook wel de “cohortaanpak” genoemd. Bijstandsgerechtigden worden ingedeeld in cohorten van 1.500 personen in de stadsdelen. Men werkt de cohorten af door alle bijstandsgerechtigden in een bepaald gebied op te roepen, ook de mensen die zijn vrijgesteld van de sollicitatieplicht om medische of sociale redenen.
Het gaat om een nieuwe aanpak. De oude trede-indeling wordt losgelaten (de indeling van bijstandsgerechtigden op de participatieladder: van vrijstelling van de verplichtingen om te reïntegreren tot trajectbegeleiding). Er wordt gekozen voor een nieuwe strengere “integrale” aanpak.
In het zwartboek delen wij de ervaringen met de cohortaanpak van de afgelopen twee jaar. Wij behandelen eerst wat de cohortaanpak inhoudt. Daarna gaan wij in op praktijkvoorbeelden van mensen die zijn vrijgesteld van de sollicitatieplicht en hoe die bijstandsgerechtigden behandeld worden. Over het algemeen wordt geen rekening gehouden met de wensen en mogelijkheden van betrokkene. Klantmanagers gaan aan het dossier en de achtergronden van de bijstandsgerechtigde voorbij en ventileren aan het begin van het gesprek al dat de bijstandsgerechtigde in een traject richting betaald werk moet, door bijvoorbeeld te solliciteren of gekoppeld te worden aan een jobhunter.
In de brieven vooraf met een uitnodiging voor een gesprek wordt al gezegd dat de betrokken bijstandsgerechtigde naar werk moet worden begeleid. De brieven en de gesprekken leiden tot veel frustraties, angsten, woede en stress bij de bijstandsgerechtigden die zich weer van voren af aan moeten verdedigen. Bij degenen voor wie betaald werk te hoog gegrepen is, wordt soms druk uitgeoefend dat men vrijwilligerswerk moet gaan doen, ook als betrokkene erg ziek is, hoewel de wethouder heeft gezegd dat hij de verplichte tegenprestatie niet gaat uitvoeren.
Na te zijn ingegaan op de samenwerking van de sociale dienst (WPI) met andere organisaties, zoals de buurtteams, gaan we in op de strenge aanpak in het algemeen. Bijstandsgerechtigden die tegen de AOW aanzitten, worden onder druk gezet om te solliciteren, voorbijgaand aan hun belemmeringen, met bijvoorbeeld minimaal vijf sollicitaties in de week. Tegen bijstandsgerechtigden die om wat voor reden dan ook al langer in de bijstand zitten, en die al meerdere vruchteloze reïntegratietrajecten achter de rug hebben, wordt gezegd: “De bijstand is een tijdelijke noodvoorziening”, en: “Als je vrijwilligerswerk kunt verrichten, kun je ook werken”. Een van de klantmanagers verontschuldigde zich. Ze zei: “In het kader van de cohortaanpak moeten er 10.000 uit, ik kan er ook niks aan doen”. De vacatures waarmee geschermd wordt, bevatten vaak geen essentiële informatie over loonhoogte of adequate omschrijving van de taken en er is geen contactadres waar je naartoe kunt bellen om informatie. Alles moet via de jobhunter lopen.
Er is sprake van een carrousel van “proefplaatsingen” en “leertrajecten”, waar zonder loon productief gewerkt wordt. Het blijkt dat alle trajecten bestaan uit eerst drie maanden onbetaald werk en daarna kans op slechts een halfjaar 24 uur per week betaald werk, vaak tegen het minimumloon. Die kans op een tijdelijk minibaantje geeft de werkzoekende echter maar één zekerheid: hij zal zes tot negen maanden aan het werk zijn en kosten maken, zonder in staat te zijn ook maar iets aan rekeningen af te betalen.
In het laatste deel van het zwartboek wordt ingegaan op het neo-liberale arbeidsmarktbeleid. Daarbij is alles gericht op de individuele aanpak, waarbij het gaat om disciplinering; de werkloze moet worden bijgeschaafd en onder druk gezet om te voldoen aan de eisen van de werkgevers omtrent inzetbaarheid, loonhoogte en arbeidsvoorwaarden die vaak slecht zijn. Creatie van werkgelegenheid middels het scheppen van banen is er nauwelijks.
Je kunt het zwartboek (pdf) hier downloaden.
Piet van der Lende
(Deze introductie verscheen eerder op de website van de Bijstandsbond.)
“Als je vrijwilligerswerk kunt verrichten, kun je ook werken”
Dat is domme praat van die ‘klantmanager’. Achter vrijwilligerswerk zit geen prestatiedruk.
@ Vilseledd geen prestatie druk als vrijwilliger ? Mijn ervaring is anders namelijk wat denk je bijv. van de bar van een theater waar in de pauze alle bezoekers tegelijk een consumptie willen. Het ging daar ook om geld de bar omzet is belangrijk is mijn indruk. Ik heb daar niet lang gewerkt ik vond de sfeer slecht bijv. er waren een aantal consumpties voor de vrijwilligers. Bij werd een glas met alcoholische drank deels terug gegoten in de fles omdat ik blijkbaar ” te veel ” had genomen. Onzin. Stond ik daar hard te werken tot in de nacht onbetaald. Bovendien werd ik nog afgekraakt ook. Welk theater ? Als ik dat noem dan zal ik als rancuneus worden weggezet. Ik heb ook als vrijwilliger bij een hulp telefoon gewerkt ook kort. Ik ben na mijn eerste nacht dienst verongelukt met mn brommer scooter in slaap gevallen met open ogen ja dat kan. De dienst begon om 23 : 00 en eindigde om 8 : 30 . Bizar. Zonder slaap en dan in de vroege ochtend telefoontje krijgen dat blijkbaar over incest ging. Ik ben de volgende dag mijn boodschappen gaan doen zonder eerst nog wat te slapen met gemeld resultaat meerdere bot breuken in arm enz. De reactie van staf medew. hulp telefoon was keihard geen verzekering want in eigen tijd ook geen praktische hulp ik kon mijn beide handen niet gebruiken door ongeluk en woonde afgelegen in Fries dorp. Nooit meer wat van gehoord van die ” hulp telefoon ” organisatie. Meer dan 10 jaar later nog steeds last van die arm. Ik wist dat dat werk niet goed voor me was toch doorgezet uit angst voor sociale dienst. Dan die ” ervaring ” als vrijwillig bordenwasser en “entertainer ” op een rivier cruise voor lich beperkten . Ik was moe en ging slapen na een praatje te hebben gemaakt met een passagier. Gevolg ja werkelijk dat ik zo ongeveer van het schip werd afgegooid. Ik entertainde niet genoeg werd me als reden gegeven . En de toon van de ” feedback ” half schreeuwend . Ik moest zelf maar zien terug te komen ergens langs de rivier de Rijn. Ik weigerde weg te gaan ik eisde een trein ticket immer ik had Bijstand en was het absoluut niet eens met de extreme reactie en ook geen mogelijkheid tot herstel door mij ook niet een waarschuwing die trouwens onterecht zou zijn geweest ik deed echt mijn best. Ok. toen kon er wel een trein ticket af ik werd naar een trein station gebracht ticket gekocht en opgerot. dat is dan een liefdadige instelling maar niet voor mij blijkbaar. Ik was zelf toe aan een rivier cruise wanneer was ik ooit op vakantie geweest sinds uit het ouderlijk huis ? Nooit. En dan een klote leven in de Bijstand. Nog een fijne vrijwilligers ervaring nou die werk vakanties die waren ook niet mals. Een goedkope vakantie dacht ik kost en inwoning dat was voor de val van de Muur dus lang geleden maar toch om nooooiiiit te vergeten. Prestatie druk ? Probeer je maar te handhaven in zo ’n groep jongeren. In Noorwegen na de val vd Muur er werd daar echt werk verwacht in het bos industriele zaag machine ach hij ging bij mij na een keer al kapot. Errug he. Wel hout zaagsel in mijn ogen . Ik stapte daar in een giga draadnagel ik voelde het de hak van mijn geleende laars binnen gaan. Niet in mijn voet dus maar het scheelde weinig. En nou gaat hij een klacht indienen nee hoor zinloos ik heb het er bij gelaten.
Enkele weken geleden kreeg ik een “tip ” van een gemeente ambtenaar van de Belastingdienst ik zou vrijwilligerswerk bij de Voedselbank kunnen doen. Ik ken meerdere Voedselbanken uit eigen ervaring als hulpvrager en heb daar eigenlijk alleen maar slechte ervaringen. Een plek om ver van weg te blijven. Ik heb nou niet echt zin meer in vrijwilligerswerk gek he. Tijdje geleden dit jaar vorig jaar vergeten kreeg ik een briefje van de gemeente daar in nog steeds arbeidsongeschikt maar waarom ? Is me nooit medegedeeld. Dus ik denk het is tijd het te vragen door bezwaar. Kreeg ik een telefoontje van ambtenaar als jij je bezwaar handhaaft moet je weer solliciteren. Ik had al advies gevraagd aan advocaten en allemaal BEZWAAR INTREKKEN ! O.k. bezwaar ingetrokken. Nu weer in limbo als de meest onpopulaire dorpsbewoner ik krijg regelmatig PEDO naar mijn hoofd door mij onbekenden en waarom ? Gemeente om hulp gevraagd ik ben bang . Geen antwoord. Politie dan maar idem doet niks voor me aangifte doen geweigerd. Juridisch Loket stelt ga maar naar slachtoffer hulp voor hulp bij klachten procedure tegen om als nog aangifte te mogen doen. Maar dan nog hopeloos wat gaat zo ’n aangifte me helpen het gebeurd anoniem ik ken die mensen niet . Ik heb ook geen zin meer in weer een klacht het kost veel energie en de politie is niet gediend van klachten die zal zich tegen me keren. Ik ben makkelijk aan te vallen geen getuigen ik leef alleen zonder kennis zonder familie. Nou is het wachten op de eerste fysieke aanval. Mogelijk haalt he zelf de krant. Het einde van een arme donder. We zullen zien. Ik verwacht niet dat mijn aanvaller(s) zullen stellen dat ik een pedo ben ze kunnen immers niks bewijzen. Wat voor een smoes ze gaan gebruiken ? Dat ik ” gek “werd of zo ” dat ze me in bedwang moesten houden ” . Ik ben al vaker fysiek aangevallen in andere woonplaatsen politie doet niks voor me. In de rol van zondebok pispaaltje dus. Maar goed ik hoef niet iedere dag naar zo ’n verschrikkelijk baantje en dat maakt een hoop goed.