Oproep tot boycot: Facebook en Insta onderdrukken pro-Palestijnse berichten

Duizenden kinderschoentjes op de Dam, afgelopen zaterdag. Ze symboliseren de door Israël in Gaza vermoorde kinderen.

De afgelopen maanden zijn bekende namen zoals McDonald’s, Zara en Starbucks bekritiseerd door pro-Palestijnse activisten. McDonald’s bijvoorbeeld, dat te midden van rupsbanden maaltijden verschafte aan de militairen van Israels bezettingsmacht IDF

Zaterdag nog scandeerden zo’n duizend demonstranten op het Rokin in Amsterdam “Shame on you!” en “Boycott McDonald’s!” voor een van de vele Nederlandse vestigingen van de fastfoodgigant. Ook op sociale media vliegen de hashtags #BoycottMcDonalds, #BoycottZara en #BoycottStarbucks heen en weer.

Maar verwerpelijke steun aan het Israëlische geweld tegen Palestijnse burgers komt ook vanuit de digitale hoek. Meta, het bedrijf achter WhatsApp, Instagram en Facebook, laat zich steeds meer zien als een doorgeefluik van extreem-rechtse Israëlische propaganda en censuur.

Zo beschrijft de Britse journalist Owen Jones dat zijn pro-Palestijnse berichten en video’s op Facebook worden tegengehouden. Wat hij daar over Palestina schrijft, lijkt niet langer op de tijdslijnen van zijn volgers te komen. En van mensen die zijn berichten nog wel zien, hoort hij dat je, als je op zijn video’s over Palestina klikt, bij compleet andere video’s uitkomt. In plaats van een verslag van Israëls mensenrechtenschendingen krijg je een natuurfilm over vissen voorgeschoteld. Jones heeft hier inmiddels verschillende voorbeelden van gevonden en gedeeld. 

En hij is niet de enige.

Al Jazeera laat weten dat Instagram de berichten van sommige gebruikers verwijderde puur omdat ze “Palestina” schreven. Dit zou blijkbaar tegen de richtlijnen van het platform ingaan. Anderen vertelden dat hun “stories” op Insta over pro-Palestinabetogingen in Los Angeles en San Francisco onzichtbaar werden gemaakt. En bij sommige mensen die zich pro-Palestijns uitlieten, plaatste Insta het woord “terrorist” naast hun accounts. 

Volgens Meta gaat het hier om “softwarefouten”, maar onafhankelijke experts schetsen een ander beeld. 

De mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch publiceerde vorige maand een rapport over dit gedrag van Meta (lees het hele rapport hier). In ieder geval op Facebook en Instagram onderdrukt Meta systematisch pro-Palestijnse stemmen. Human Rights Watch deed onderzoek naar aanleiding van geruchten en vond zes vormen van anti-Palestijnse censuur: 

  1. het verwijderen van pro-Palestijnse berichten
  2. het bevriezen of sluiten van pro-Palestijnse accounts
  3. het uitzetten van reacties op pro-Palestijnse berichten
  4. ervoor zorgen dat mensen pro-Palestijnse accounts niet langer kunnen volgen
  5. beperkingen voor pro-Palestijnse accounts in het gebruik van live-video op Facebook en Instagram
  6. “schaduwbannen” van pro-Palestijnse accounts (zorgen dat verstuurde berichten nauwelijks in de tijdslijn van anderen opduiken)

Op deze manier draagt Meta bij aan het faciliteren en onzichtbaar maken van Israëls genocide op de burgerbevolking in Gaza.

Dat Meta pro-Palestijnse stemmen onevenredig benadeelt, bleek ook al uit onafhankelijk onderzoek dat in 2021 werd uitgevoerd. De organisatie Business for Social Responsibility concludeerde toen al dat het moderatiesysteem van Meta een negatieve invloed heeft op de mensenrechten van Palestijnse gebruikers, en ervoor zorgde dat Palestijnse mensen minder goed hun ervaringen en kennis met de wereld konden delen.

Maar Meta draagt niet alleen bij aan de genocide in Gaza. Zeven jaar geleden waren het de algoritmen van Facebook die de genocide op de Rohingya in Myanmar aanwakkerden. Amnesty International stelde vast dat de manier waarop Facebook berichten selecteerde de haat en het geweld tegen specifiek de Rohingyabevolking verergerde. Onlangs eiste Amnesty van Meta dat ze schadevergoedingen betalen aan de nabestaanden van de duizenden vermoorde mensen. Maar het lijkt erop dat Meta zich hier weinig van aantrekt.

Met hun hoofdkantoor gevestigd in de VS is Meta een van de meest bekende “surveillancekapitalisten”. Het is in veel opzichten een walgelijk bedrijf, en het hoort thuis bovenaan de lijst met meest schadelijke kapitalistische ondernemingen (samen met bijvoorbeeld McDonald’s, Shell en Amazon). Toch blijven veel mensen Meta legitimeren door WhatsApp, Instagram of Facebook te gebruiken voor hun gesprekken met vrienden, en zelfs voor het organiseren van demonstraties en verzet.

Met de manier waarop Meta pro-Palestijnse stemmen onderdrukt en daardoor de Israëlische propaganda ondersteunt moet hier direct een einde aan komen. 

Boycot Meta! 

Stop in ieder geval zo snel mogelijk met het gebruik van Instagram en Facebook, waar volgens experts pro-Palestijnse stemmen systematisch onderdrukt worden en de strijd voor een vrij Palestina wordt tegengewerkt.

Maarten Steenhagen

(Maarten is te vinden op Mastodon.)