Riders verdienen beter
De bedrijven in de maaltijdbezorgingsbranche zijn handig ingesprongen op de behoefte van mensen om hun eten online te bestellen. Inmiddels werken er naar schatting tienduizend riders (maaltijdbezorgers) via digitale bezorgplatforms van hot naar her op de fiets, om alle maaltijden te bezorgen. Op z’n mooist werken ze via een uitzendconstructie, maar de meeste riders worden betaald op basis van stukloon. Daarbij worden ze niet aangestuurd door een goedlachse collega op het immer gezellige hoofdkantoor, maar door een algoritme dat via de smartphone de orders verdeelt en zo de riders aanstuurt. Dat klinkt heel hip, maar het gaat hier wel om een heel slim algoritme: wie beter presteert, snel en nauwgezet, krijgt ook de betere ritten aangeboden. “Zo worden we ratten in de molen die steeds harder gaat”, vatte een van de riders in een gesprek met de FNV het systeem samen. Slecht werkgeverschap, vindt de FNV, maar daar hebben de platforms geen boodschap aan. Ze vinden zichzelf pioniers in de platformeconomie, die slechts een stukje techniek aanbieden om vraag en aanbod bij elkaar te brengen. Zijn ze werkgevers? Nee hoor, ze hebben een app of een website ontwikkeld om restaurant, rider en klant met elkaar in contact te brengen, zodat het restaurant een heerlijke maaltijd kan bereiden, de klant lekker eet en de rider in alle vrijheid zijn ondernemerschap kan ontplooien. De eerste twee beweringen kunnen vast kloppen, maar dit rapport toont aan dat het laatste gekwalificeerd moet worden als ver over het randje van de lariekoek – van vrij ondernemerschap is geen sprake. De riders bungelen als marionetten aan touwtjes en de enige zeggenschap die ze hebben is nee zeggen tegen een klus, met alle gevolgen van dien. “Freedom‘s just another word for nothin’ left to lose”, luidt de door Janis Joplin bezongen toepasselijke wijsheid. Het ondernemerschap bestaat er vooral uit dat de riders alle onkosten zelf betalen en dat ze de risico’s van ziekte en leegloop voor hun rekening nemen. Dit is niet modern, dit is terug naar de Middeleeuwen.
Zakaria Boufangacha in het rapport Riders verdienen beter (FNV)
Er zijn meerdere partijen hier met belangen: het platform, de restaurants en de riders.
De restaurants waren al boos dat het platform (b.v. thuisbezorgd.nl) een te groot deel van de koek op het eigen bordje neerlegde, en besloot daarom een eigen platform eten.com te maken, dat maar niet van de grond komt. Tenminste, ik zie hier nog niet zo veel gebeuren.
Het kan ook anders: een platform in eigendom van de riders. De FNV is daar vast bekend mee. Kijk anders eens op https://platform.coop/. Kan de FNV de werkers organiseren en ondersteunen met het maken van een eigen platform? Het zal zeker niet makkelijk zijn, maar proberen kan altijd.