“Waarom zou Nederland geassocieerd willen worden met dictatoriale Soedanese oorlogsmisdadigers?”

Op 13 september vond een solidariteitsprotest plaats met de vluchtelingen in kamp Moria op het Griekse eiland Lesbos. Een van de sprekers tijdens dat protest was Shahd Hamadto. De dag na het protest bleek dat een medewerker van de Soedanese ambassade in Nederland aangifte tegen haar had gedaan wegens smaad en laster. Haar toespraak was daarvoor niet de aanleiding, maar de aangifte kan wel worden beschouwd als een poging om haar de mond te snoeren. Maar Hamadto laat zich niet monddood maken en publiceert daarom hieronder de enigszins bewerkte tekst van haar toespraak op 13 september.

Ik ben Shahd Hamadto, van Nederlands-Soedanese afkomst. Tijdens de Soedanese opstand in 2019 heb ik me verzet tegen de militaire-islamitische “broeders”-regering van dictator Omar al-Bashir. Dat deed ik dag en nacht, tot het zo ver kwam dat ik uiteindelijk ontslag heb ingediend bij mijn voormalige werkgever. Het was voor mij heel belangrijk om te protesteren tegen de dictatuur van Al-Bashir en jongeren kennis over te dragen over hoe belangrijk het is om vreedzaam te demonstreren, ongeacht de acties van de brute militaire-islamitische regering. Wat ik hiermee wilde bereiken, was om de stemmen van de Soedanese vrouwen en jongeren wereldwijd te laten horen, om zodoende te proberen om de burgeroorlog in Soedan te stoppen. Al decennialang woedt er in diverse regio’s van het land een burgeroorlog, zoals in Darfur en in het Nuba-gebergte. Sinds kort zien we op gevoelige plekken, schatrijk aan natuurbronnen, zoals Kassala, El Qadarif en Port Sudan, onrust heersen, voornamelijk brute gedragingen van bewoners naar elkaar toe, wat de vreedzame opstand van 2019 absoluut niet vertegenwoordigt.

Wij zijn verbonden met elkaar

Vluchtelingenstromen, schaarste aan bronnen en natuurrampen zijn zaken die ons wereldwijd sterk beïnvloeden. Het raakt sommigen van ons op korte termijn, en anderen op lange termijn. Ook in Nederland. Tekort aan sociale huurwoningen, een wachtrij van minstens tien jaar om in aanmerking te komen voor een sociale huurwoning, en agrarische landproblemen die het afgelopen jaar onder de aandacht zijn gebracht via protesten van boeren. Goed georganiseerd boerenprotest, dat verlang ik ooit terug te zien in mijn geboorteland Soedan. En ook sterk en goed georganiseerd vakbondenprotest, dat de stemmen, problemen en oplossingen van arbeiders voorlegt aan de hoge pieten.

Bij de vreedzame Soedanese opstand van 2019 liepen voornamelijk jongeren en vrouwen voorop. Zij hebben het helemaal gehad met de huidige situatie en zien geen kansen, geen mogelijkheden voor banen, geen normaal bestaan, wat ze wel heel graag zouden willen hebben. Velen van ons zien nog steeds geen kansen, want de militaire en Janjaweed-leiders blijven aan de macht, maar beweren nu zogenaamd aan onze kant te staan.

Ambassadeur Karin Boven schudt de hand van oorlogsmisdadiger Hemedti.

De Nederlandse ambassadeur in Soedan Karin Boven had in 2019, samen met de Amerikaanse zaakgelastigde Steven Koutsis en de EU-ambassadeur in Soedan Jean-Michel Dumond, een ontmoeting met Janjaweed-leider en oorlogsmisdadiger Hemedti. “Hemedti” (wat “mijn beschermer” betekent) is de bijnaam van luitenant-generaal Mohamed Hamdan Dagolo. Hij was de rechterhand van Al-Bashir en knapte voor de dictator allerlei smerige klussen op. Boven schudde bij die ontmoeting de hand van Hemedti. Waarom zou Nederland met zo’n oorlogsmisdadiger en smokkelaar van kindsoldaten geassocieerd willen worden? Wat is de boodschap van dergelijke gedragingen? En wat is de boodschap die Nederland wil afgeven aan de jongeren en vrouwen die in Soedan tot op de dag van vandaag nog steeds vreedzaam protesteren voor hun basisrechten? De vreedzame opstand van 2019 heeft dictator Bashir omver gestoten, maar zijn aanhangers ‘delen’ nu de overgangsregering met de burgers. Het lijkt erop dat de opstandelingen gestraft worden met een overgangsregering waar drie oorlogsmisdadigers (Burhan, Hemedti en Kabashi) aan deelnemen. Het is zo schandalig dat deze misdadigers vredesakkoorden aan het sluiten zijn, zogenaamd namens de Soedanese bevolking.

Geen deportatie van Soedanese vluchtelingen

Wij, de vreedzame opstandelingen, proberen jongeren en vrouwen kennis over te dragen, zodat men niet naar wapens grijpt. Mijn geboorteland Soedan is nog steeds op veel gebieden niet veilig, hoewel velen in het Nederlandse parlement het tegendeel beweren door akkoord te gaan met het illegaal maken en deporteren van Soedanese vluchtelingen. Bovendien zijn recentelijk tienduizenden Soedanezen dakloos zijn geworden en tweehonderd Soedanezen overleden door gigantische overstromingen.

Ondanks de brute martelingen, verkrachtingen en moorden (honderden lichamen van vreedzame demonstranten zijn in de Nijl gedumpt) bleef onze revolutie vreedzaam. Die revolutie zal ook vreedzaam blijven ter nagedachtenis aan de martelaren die op een brute manier zijn verkracht en vermoord. Dat waren onze leiders en we zullen nooit hun namen en boodschap vergeten. Ze zijn net een litteken geprint in mijn gedachte. Waar zij naar streefden, is een burgerregering, een grondwet en een veilig, gastvrij land voor haar burgers en buurlanden. Egypte, Saoedi-Arabië, Verenigde Arabische Emiraten, Tjaad en Eritrea zullen ons beter moeten behandelen, want onze jeugd en onze komende jeugd zal zich niet als troep laten behandelen. Do not harm, take no shit, dat is het motto!

Ik wil graag dit platform gebruiken om zoveel mogelijk ogen op Soedan te richten. Ik hoop zo graag dat de wereld, voornamelijk de Europese Unie, de fragiele burgerregering steunt en Soedan van de terreurlijst afhaalt. Ik hoop dat wij samen kunnen discussiëren en ontwikkelingsprojecten kunnen oprichten die het belangen van Soedan en Nederland behartigen. Bied vrouwen en jongeren kansen op beter werk, op onderwijs en op een fatsoenlijk inkomen, zodat zij niet het risico hoeven te nemen om de zee over te steken.

Op deze manier creëer je draagvlak voor gezonde investeringen en kunnen Soedanezen in het buitenland hun familieleden via formele kanalen ondersteunen. Op de terreurlijst hoort Saoedi-Arabië te staan en niet mijn geboorteland Soedan, het land van het historische Nubische koninkrijk waar alle geloven rondom de Nijl in vrede leefden. Volgens mij leggen de families van de slachtoffers van de aanslag op de Twin Towers op 11 september 2001 ten onrechte de schuld bij Soedan, maar die moet bij Saoedi-Arabië komen te liggen. In de nabije toekomst, op het moment dat Soedan hopelijk stabiel en veilig is, kan men het land een kans geven en kan men er de piramides gaan bezoeken. Wij hebben er veel meer dan Egypte! Men kan het lekkere eten proeven, de gastvrije en diverse bevolking beter leren kennen en nog veel meer.

Tenslotte wil ik mijn dank uiten aan het team van de politieke partij Bij1 en alle anderen die deze actie mogelijk hebben gemaakt. Enorm bedankt voor de kans en de steun. Ik vond het eervol om deel te mogen nemen.

Shahd Hamadto