Vier vijanden rond het Malieveld

Deelnemen aan de protesten tegen die ban! Maar in dit gevecht komen we meteen een tweede vijand tegen: de hulptroepen van het systeem. Ik doel niet zozeer op de ME: die reken ik gewoon rechtstreeks tot de instituties van de vijand zelf. Ik doel op maatschappelijke krachten die de strijd tegen onrechtvaardige aspecten van het systeem lijken te steunen, maar er een draai aan geven die het systeem dient. Ik noem deze krachten graag de managers van de onvrede. Het betreft politici, juist ook de linksere politici. Hun bijdrage? “Mooi dat je protesteert, stem vooral straks op ons, dan maken wij de dingen voor jullie in orde.” Dat gebeurt vervolgens nooit, want de dingen die echt in orde moeten komen, staan haaks op dat systeem. Intussen is het initiatief wel uit handen van demonstranten gezogen, en hebben politici een houding van zelf-doen omgevormd in een houding van afwachten en de politici hun gang laten gaan. Vakbondsbestuurders opereren soortgelijk, door bij stakingen het initiatief zo snel mogelijk van de werkplek weg te halen en te verleggen naar de onderhandelingstafel, waar hooguit wat kruimels binnen te slepen zijn zodra de druk van de staking wegvalt. Managers van de onvrede: ze praten ons naar de mond in onze afkeuring van wantoestanden. Ze snoeren ons de mond om ervoor te zorgen dat we die wantoestanden niet eigenhandig de wereld uit helpen, maar toelaten dat zij het voor ons doen. Dat kunnen ze echter niet, want ze ontlenen hun positie, prestige en inkomen aan betrekkelijk bevoorrechte plekken die ze in het systeem innemen, of hopen in te nemen. Niets is beter voor het CV van jonge PvdA-politici dan een actie die ze ooit hebben helpen organiseren en die door dezelfde PvdA de nek om is gedraaid in ruil voor hooguit minieme concessies, plus naamsbekendheid van de jonge sociaal-democraat. GroenLinks, SP: niet wezenlijk anders. Het probleem hier is niet het precieze programma van een partij, of de personeelsbezetting. Het probleem is de werking van partijpolitiek zelf. Geef Sylvana Simons met Art. 1 een zetel en wat tijd, en ze zal zich in grote lijnen net zo opstellen, niet uit kwaadwilligheid, maar omdat deze politiek zo werkt. Van vakbondschef via Kamerlid naar minister van Financiën en premier: de carrière van Kok laat zien hoe lonend het is om een manager van de onvrede te mogen zijn, tot volle tevredenheid van de bedrijven waar hij uiteindelijk in de raad van toezicht, of weet ik wat, terechtkwam. Managers van de onvrede: Vijand Nummer Twee in onze strijd.

Peter Storm in Vier vijanden rond het Malieveld (Ravotr)