Connexxion helpt bij het opsporen en oppakken van domestic workers in villawijken

Connexxion collaboreert met mensenjacht
In het land van de administratieve en sociale apartheid worden steeds meer organisaties ingezet om te jagen op mensen zonder verblijfsvergunning. Onlangs bleek dat de vreemdelingenpolitie en de busmaatschappij Connexxion sinds begin 2010 samenwerken bij het opsporen en oppakken van illegale huishoudelijk werkers. De tijd dat busmaatschappijen alleen maar passagiers vervoerden, ligt blijkbaar ver achter ons.

Op 1 februari stak een 26-jarige Ghanese vrouw zonder papieren rond 10:30 uur de sleutel in het slot van de voordeur van een riante Bloemendaalse villa. Ze ging naar binnen. Zoals zoveel andere illegale huishoudelijk werkers, moest ze tegen een schamel uurloon en in een vrijwel rechteloze positie de woning gaan schoonmaken van leden van de welgestelde en bevoorrechte toplaag van de Nederlandse samenleving. Enkele politie-agenten waren getipt door Connexxion-medewerkers en hadden de vrouw per auto gevolgd naar de woning. De agenten belden aan en de vrouw deed open. Ze gaf meteen toe illegaal in Nederland te verblijven. Ze werd opgepakt en in een uitzetgevangenis opgesloten. De zaak kwam voor de Amsterdamse rechtbank, die de vrouw uiteindelijk haar vrijheid terug gaf en ook nog een schadevergoeding van 1.330 euro toekende. Aan “de bekentenis” van de vrouw hechtte de rechter geen waarde, omdat het op straat lopen van de Ghanese vrouw onvoldoende aanleiding geeft “om een redelijk vermoeden van illegaal verblijf aan te nemen”. Ofwel: op grond van het hebben van “een Afrikaans uiterlijk” mag de politie een persoon niet oppakken en in een illegalenbajes dumpen.

Observaties

Tijdens de zaak bracht de IND het proces-verbaal “Controle Connexxion/Schoonmakers” in als bewijsstuk. Onbedoeld gaf dat een inkijkje in de smerige en schimmige wereld van de mensenjacht. Uit het proces-verbaal viel op te maken dat de vreemdelingenpolitie gericht samenwerkt met Connexxion bij het controleren op vervoersbewijzen op buslijnen naar de duurdere villawijken rond Haarlem. Maar wonen er dan zoveel mensen zonder papieren in dat soort sjieke buurten voor de rijksten van Nederland? Nee, natuurlijk niet. Maar ze werken zich daar wel in het zweet om de protserige villa’s van de kapitaalkrachtigsten schoon te houden. Dat weet de vreemdelingenpolitie, dat weet Connexxion, en samen jagen ze daarom op “allochtonen” die gebruik maken van “verdachte” buslijnen. Zwarten horen immers niet thuis in Bloemendaal en Aerdenhout. Als ze dan toch naar dat soort rijkeluisgemeenten reizen, dan moet het wel gaan om illegale schoonmakers. En die gaan we pakken. Aldus de gedachtengang van de politie.

Dat het geen incident betreft, blijkt uit de officiële afspraak die de vreemdelingenpolitie en de busmaatschappij meer dan een jaar geleden hebben gemaakt. Vanaf 4 januari 2010 controleren ze samen de buslijnen 80, 175, 176 en 300 die uit Amsterdam komen. Agenten wachten de busreizigers zonder verblijfsvergunning op bij haltes in Haarlem, Heemstede, Aerdenhout en Overveen. Uit de observaties “bleek dat grote groepen niet-westerse allochtone vrouwen, soms wel tot 16 personen, vanuit genoemde buslijnen aankwamen in Haarlem en overstapten. De buslijn waarmee de reis vervolgd werd, was in alle gevallen richting de duurdere villabuurten rond Haarlem.” Samen boeken de mensenjagers ook “resultaten”: bij drie gerichte “controles op verdachte buslijnen” bij de Dreef in Heemstede werden in 2010 zes mensen zonder papieren aangehouden. De betrokkenheid van Connexxion blijkt ook uit politie-informatie bij het oppakken van een andere Ghanese vrouw in buslijn 140: “Volgens medewerkers van Connexxion maakten elke dag, in de ochtenduren, rond de 30 vrouwen van Afrikaanse afkomst gebruik van de lijnen 140 en 80”. De Connexxion-medewerkers zijn in feite een soort onbetaalde verklikkers in dienst van de vreemdelingenpolitie.

Boetes

In 2009 blijken Connexxion-controleurs huishoudelijk werkers die hadden zwartgereden, tot aan het werkadres te hebben gevolgd. Ze eisten dat de werkgevers van de huishoudelijk werkers de boete zouden betalen. “Dit is zeker niet ons beleid en moet dus door onze controleurs op eigen initiatief gebeurd zijn”, aldus Jan Hollander, bij Connexxion verantwoordelijk voor controles op vervoersbewijzen. “Wij leiden al onze controleurs op tot bijzondere opsporingsambtenaren en die begrijpen best dat je niet meeloopt met een zwartrijder. Dat wordt een straatje links, rechts en nog een keer links; je weet nooit waar je terechtkomt en brengt je eigen veiligheid in het geding.” Maar dit soort “bijzondere opsporingsambtenaren” zouden ook best mogen begrijpen dat ze niet zijn aangesteld als mensenjagers en dat juist de veiligheid van mensen zonder papieren in het geding is.

De politie kan het niet schelen wat Connexxion allemaal uitvreet. Als er maar op mensen kan worden gejaagd. “Wij bemoeien ons er niet mee hoe zij hun boete innen. Als de slager zijn geld niet krijgt, mag die ook achter een klant aan lopen. Ons doel is een einde maken aan de illegaliteit en daarbij benutten wij Connexxion. We werken samen, ieder voor zijn eigen belang: de ene hand wast de andere”, aldus Hans Konijn van de vreemdelingenpolitie Kennemerland.

Koos Kuijt
Harry Westerink