Klasse is ook een identiteit
Die boeken verwijten links een te grote nadruk op identiteitspolitiek en verklaren zo hoe links de voeling met de arbeidersklasse verloor. Genderneutrale wc’s in plaats van hogere lonen, anti-racisme is belangrijker dan verheffing. Wil links weer winnen, dan moet ze, kort samengevat, stoppen met de strijd voor LGBT-rechten en tegen racisme. Geen witte arbeider die daarin geïnteresseerd is. Eerst het brood, dan de kleurentelevisie, dan misschien de rozen. Maar is dat wel echt wat er op links aan de hand is? In Nederland voerde geen enkele linkse partij campagne voor genderneutrale wc’s, of sprak zich expliciet uit tegen Zwarte Piet. Geen landelijk links Kamerlid dat opriep tot de aanpassing van naar koloniale heersers vernoemde straten, of collecties van musea wilde “dekoloniseren”. Niemand ook die pleitte voor “safe spaces” op universiteiten. De vakbond voert een economische strijd, niet een voor “inclusiviteit”. Nee, het idee dat links zich verloren heeft in een politiek die louter zou draaien om identitaire achterhoedegevechten, is een stropop die in stand wordt gehouden door mensen die in identiteitspolitiek wellicht een bedreiging van hun eigen status zien. Het probleem is anders, zoals Eribon schrijft. Klasse is óók een identiteit, maar wel een die door links vrijwel genegeerd wordt. Niet alleen door de Derde Weg van Tony Blair of het bankierssocialisme van Gerhard Schröder en Wim Kok: linkse technocraten als François Hollande vervreemdden arbeiders volgens Eribon van zich door te praten over “hervormingen” en “moderniseringen” – wat in de praktijk neerkomt op bezuinigingen op de verzorgingsstaat. Linkse partijen hebben het niet meer over klassenstrijd, maar over “verbinding” en “gemeenschapszin”. Niet over de noodzaak van een gepolitiseerde arbeidersklasse, maar over “de boel bij elkaar houden”, zoals ex-PvdA-leider Job Cohen zei. Op 1 mei van dit jaar demonstreerde FNV voor “meer echte banen”. Alsof een vast contract de finale bevrijding van de arbeidersklasse is.
Mark Lievisse Adriaanse in Klasse is ook een identiteit (NRC)