Gwen van Eijk: “Wij laten ons niet verdelen, we zijn solidair met iedereen die met ons strijdt” (video)

Woensdag demonstreerden zo’n 200 mensen in Rotterdam tegen politiegeweld. Aanleiding was het geweld tegen de Woonopstand-demonstratie van 17 oktober op de Erasmusbrug, maar dat was zeker niet het enige ‘incident’ of de enige vorm van politiegeweld waartegen de manifestatie gericht was. De Coalitie tegen Politiegeweld, waaraan ook Doorbraak meedoet, had daarom een zeer diverse groep sprekers uitgenodigd. Hier de toespraak van Gwen van Eijk, mede-initiatiefnemer van Woonopstand en Recht op de Stad.

Wij hadden niet gedacht dat we hier zo snel na 17 oktober weer zouden staan. Maar ik ben er trots op onderdeel te zijn nu van de Coalitie tegen Politiegeweld, want het is echt fucking hard nodig. Goed, ik denk dat de meesten van jullie weten dat wij op 17 oktober de Woonopstand organiseerden in Rotterdam, een demonstratie voor radicale verandering van het woonbeleid. En duizenden mensen riepen op die dag met ons mee: “Huizen voor mensen, niet voor winst!” Gelukkig, de mensen weten het nog. “Huizen voor mensen, niet voor winst!”

Jullie weten allemaal: het begon als een vreedzaam protest, het was een goeie sfeer, en het ontaardde in chaos, geweld, onrust en verdriet. En dit kon gebeuren dankzij het absurde, excessieve en gewelddadige politie-optreden, gericht op een groep mededemonstranten, maar in feite gericht op ons allemaal. Want met het excessieve optreden op 17 oktober heeft de politie het demonstratierecht van vele duizenden mensen ontnomen.

Gisteren presenteerden wij een Zwartboek van verklaringen en beelden van slachtoffers en getuigen van dit verwerpelijke politieoptreden. Drieënvijftig mensen deelden hun verhalen met ons. En veel meer mensen trouwens ook op de sociale media. Enkelen van hen stuurden foto’s van verwondingen aan hun hoofd en aan het lichaam. Iemand schreef “ik ga niet meer naar demonstraties”. Iemand anders beschreef het als traumatiserend. Een vrouw schreef dat ze zich een falende moeder voelde, omdat ze met haar kind verzeild was geraakt in de gewelddadige chaos.

De politie heeft mensen in gevaar gebracht, in plaats van hen te beschermen. De Rotterdamse politiechef Fred Westerbeke zei deze week dat hij de politie ziet als de “waker van de rechtsstaat”. Maar de politie is op veel demonstraties precies het omgekeerde: een bedreiging voor de rechtstaat.

Niet alleen het politiegeweld op de Erasmusbrug (en op andere demonstraties) was ongelegitimeerd en excessief, het HELE politieoptreden rondom de demonstratie was excessief. Demonstranten worden zonder gegronde reden aan preventieve controles onderworpen. Er wordt door politie en ME heel zwaar geweld tegen demonstranten ingezet, terwijl er geen dreiging is. We zien ook dat groepen mededemonstranten op grond van ideologische en uiterlijke kenmerken worden geprofileerd en gecriminaliseerd en dat dat leidde op 17 oktober en andere demonstraties tot isolatie en gijzeling van deze groepen. Ook DAAR verzetten wij ons vandaag tegen.

Woonopstand strijdt voor radicale verandering, wij verzetten ons tegen de bestaande orde waarin tienduizenden mensen dakloos kunnen zijn, en miljoenen mensen slecht, te duur, tijdelijk of onzeker wonen. Waarin door mensen en bedrijven met huisvesting geld wordt verdiend over de ruggen van gewone mensen met vaak te lage inkomens.

De wooncrisis raakt heel veel mensen, heel verschillende mensen op heel veel verschillende manieren. De woonbeweging is dan ook een heel brede en diverse beweging van mensen en groepen met uiteenlopende achtergronden en ideeën. En daar zijn wij trots op!

Wij laten ons niet verdelen. Iedereen die strijdt voor woonrecht, voor bestaansrecht, is onderdeel van deze brede beweging, en wij zijn solidair met iedereen die met ons strijdt.

Want hoe divers we ook zijn, allemaal hebben wij 1 eis in de woonbeweging: goede en betaalbare huisvesting voor iedereen. En wij komen samen voor 1 doel: om vreedzaam te protesteren, ook al is het woonbeleid zelf extreem schadelijk en gewelddadig.

Morgen overhandigen wij ons Zwartboek, de verhalen van 53 mensen, aan burgemeester Aboutaleb in het stadhuis. Want het leed van vele demonstranten moet gezien en erkend worden. Wij eisen dat de burgemeester en de politie volledig transparant zijn over het handelen van de politie en verantwoording afleggen. Daarvoor is een onafhankelijk extern onderzoek nodig. Maar dit zou niet alleen voor onze demonstratie moeten gebeuren. Op alle demonstraties waar geweld wordt gebruikt en waar het demonstratierecht actief wordt bedreigd, zou onderzoek plaats moeten vinden. En dat gebeurt niet. En dat moeten wij eisen, vandaag!

Dit is niet alleen belangrijk voor ons van de Woonopstand en alle mensen die bij onze demonstraties waren, maar voor alle demonstraties die nog gaan komen. Want niet alleen ons woonrecht staat onder druk, maar ook ons demonstratierecht staat onder druk.

Demonstreren is een grondrecht en de demonstratievrijheid moet worden gerespecteerd. De politie en de gemeente zijn er voor ons, om ons demonstratierecht te beschermen. Op 17 oktober zeiden wij “Vecht, vecht, vecht, wonen is een recht!” en vandaag zeggen we: “Vecht, vecht, vecht, demonstreren is een recht!”

Gwen van Eijk


Alle speeches op een rijtje: